Tiền sản giật kiêng ăn gì? Những lưu ý về dinh dưỡng cho thai phụ

Theo ước tính, có khoảng 6 - 8% phụ nữ mang thai bị tiền sản giật. Chính vì thế, việc giảm thiểu các yếu tố nguy cơ là rất quan trọng, giúp mẹ bầu phần nào tránh phải đối mặt với biến chứng thai kỳ nguy hiểm này.

Tiền sản giật là gì?

Thai phụ vào giai đoạn sau tuần thứ 20 dễ gặp tiền sản giật (nhiễm độc thai nghén) với các biểu hiện như cao huyết áp, mức protein niệu tăng,...

Nguyên nhân gây ra tiền sản giật hiện nay vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tình trạng này xảy ra có thể từ sự mất cân bằng prostaglandin - một chất giúp giữ vai trò quan trọng trong sự vận động co lại của mạch máu trong quá trình mang thai của mẹ bầu.

Theo ước tính, có khoảng 6 – 8% phụ nữ mang thai bị tiền sản giật.

Điều đáng lo lắng là khi bị tiền sản giật, thai phụ sẽ gặp phải nhiều biến chứng nguy hiểm, điển hình như tăng nguy cơ sinh non, trẻ sơ sinh thiếu cân, sức khỏe kém... Nguy hiểm hơn là tiền sản giật sẽ kéo theo nguy cơ bị sản giật khiến thai phụ co giật, mất ý thức, hôn mê, nếu không phát hiện và chữa trị kịp thời sẽ ảnh hưởng đến tính mạng cả mẹ lẫn con. Chưa kể, tiền sản giật còn là nguyên nhân của nhiều bệnh lý nguy hiểm sau sinh, ví dụ như bị tai biến mạch máu não, tổn thương thận, bệnh thận mạn tính,...

Chính vì thế, thai phụ bước vào giai đoạn sau của thai kỳ cần phải đặc biệt chú ý theo dõi cơ thể và sức khỏe của mình, sớm phát hiện những dấu hiệu bất thường cũng như có chế độ khám thai hợp lý. Ngoài ra, thai phụ phải kiểm tra huyết áp thường xuyên tại nhà để nhanh chóng phát hiện nếu huyết áp tăng cao, điều này sẽ góp phần làm giảm thiểu những rủi ro đáng tiếc.

Tiền sản giật kiêng ăn gì?

Tuy nguyên nhân chính xác gây ra tiền sản giật trong thai kỳ vẫn chưa được xác định chính xác nhưng theo nghiên cứu nếu thai phụ dùng Aspirin ở liều thấp lẫn chú ý bổ sung đủ canxi trong quá trình mang thai sẽ giúp hạn chế nguy cơ gặp phải tiền sản giật.

Bên cạnh đó, thai phụ phải lưu ý các yếu tố nguy cơ cao có thể dẫn đến tiền sản giật bao gồm tăng cân mất kiểm soát, bệnh tiểu đường, hút thuốc lá, thai phụ lớn tuổi,... Do đó, một chế độ dinh dưỡng khoa học, lành mạnh với vừa đủ các nhóm chất, không ăn quá nhiều tinh bột, đường, không hút thuốc lá, uống rượu bia sẽ giúp thai phụ giảm thiểu nguy cơ bị tiền sản giật. 

Bên cạnh đó, việc nghỉ ngơi hợp lý, tránh làm việc quá sức, giữ cho tinh thần luôn vui vẻ, thoải mái, khám thai định kỳ đúng hẹn cũng rất quan trọng để có được một thai kỳ khỏe mạnh, mẹ tròn con vuông.

Để tránh bệnh trở nên nghiêm trọng, mẹ bầu cần nắm: "Tiền sản giật kiêng ăn gì?".

Chế độ ăn cho mẹ bị tiền sản giật

Mẹ bầu cần nắm rõ chỉ số về nhu cầu năng lượng để giúp phục hồi và duy trì sức khỏe cơ thể tốt nhất. Cụ thể:

Nhu cầu năng lượng: 

• Ba tháng đầu thai kỳ: E = 30 - 35 kcal/kg cân nặng lý tưởng/ngày + 50kcal;
• Ba tháng giữa thai kỳ: E = 30 - 35 kcal/kg cân nặng lý tưởng/ngày + 250kcal;
• Ba tháng cuối thai kỳ: E = 30 - 35 kcal/kg cân nặng lý tưởng/ngày + 450kcal.

Trong đó: 

• Glucid: 55 - 60%;
• Protein: 15 - 20% (protein động vật > 50%);
• Lipid: 20 - 25% (acid béo không no chiếm 2/3);
• Tăng cường chất xơ: 28g/ngày;
• Muối: < 6g/ngày. Lưu ý 2 - 3 g/ngày ở những tháng cuối thai kỳ;
• Bổ sung đủ vitamin và vi chất dinh dưỡng, bao gồm sắt, acid folic, Ca, Mg;
• Lượng nước không quá 1 lít/ngày.

Lựa chọn thực phẩm 

Lựa chọn thực phẩm hợp lý, đầy đủ dưỡng chất đặc biệt quan trọng cho mẹ và thai nhi.

Thực phẩm nên dùng

• Các loại gạo, mì, ngô, khoai, sắn, bún, phở,... nên ưu tiên gạo lứt, bánh mì đen hoặc ngũ cốc ngũ cốc xay xát dối thay cho gạo, bún, phở trắng...;
• Thịt nạc, cá nạc, tôm, cá nhỏ ăn cả xương, cua… (thực phẩm giàu đạm nguồn gốc động vật ít béo, giàu sắt và canxi);
• Bơ động vật, dầu oliu, dầu nành, dầu điều, dầu mè, dầu hạnh nhân, hạt hướng dương, hạt điều, trứng, thực phẩm đậu nành,quả óc chó và omega-3 trong các loại cá béo;
• Các loại rau xanh, đặc biệt ưu tiên chọn rau có tác dụng nhuận tràng (rau lang, mồng tơi, rau đay) với lượng từ 400 - 600g/ngày;
• Trái cây (ưu tiên thanh long, cam, bưởi, đu đủ chín, chuối...);
• Các loại sữa ít béo và các sản phẩm chế biến từ sữa (sữa chua,...).

Thực phẩm hạn chế dùng

• Nội tạng động vật, bao gồm như tim, gan, cật (thận);
• Mỡ động vật, bơ;
• Gia vị cay nóng bao gồm hạt tiêu, gừng, ớt;
• Bánh kẹo ngọt, mứt, nước ngọt 

Thực phẩm không nên dùng

Gỏi cá, thịt sống là loại thức phẩm mẹ bầu cần kiêng hoàn toàn.

Đây là nhóm thực phẩm thai phụ cần lưu ý khi lo lắng không rõ tiền sản giật kiêng ăn gì. Việc tránh hoàn toàn những loại thực phẩm này sẽ giúp thai phụ hạn chế được nhiều biến chứng xảy ra do tiền sản giật:

• Thực phẩm chế biến sẵn: Ngũ cốc ăn sáng, mì ăn liền, giò chả, lạp xưởng, đồ hộp, mì chính, bột ngọt, hạt nêm;
• Dưa, cà muối;
• Trái cây sấy khô;
• Rượu, bia, nước ngọt, đồ uống có ga...
• Thực phẩm sống (thịt sống, trứng trần...), gỏi.

Chế biến thực phẩm

• Hạn chế tối đa chế biến món ăn chiên, quay, xào.
• Hạn chế sử dụng các loại quả ép, xay sinh tố; nên ăn cả múi, miếng để có chất xơ.

Như Quỳnh

Nguồn tham khảo: Tổng hợp