Tiêu chuẩn để tham gia hiến máu nhân đạo là gì? Những lưu ý cần biết khi hiến máu

Hiến máu nhân đạo

Để thực hiện hành động này đúng cách và hiệu quả, cần có những điều cần lưu ý và chuẩn bị kỹ lưỡng. Hãy cùng khám phá về lợi ích của hiến máu và những điều quan trọng cần biết trong bài viết dưới đây.

Lợi ích của hiến máu

Việc hiến máu không chỉ mang lại lợi ích sức khỏe cho bản thân mà còn góp phần quan trọng vào việc cứu sống người khác và xây dựng một cộng đồng đoàn kết, nhân ái.

Lợi ích về sức khỏe:

• Cải thiện sức khỏe tim mạch: Hiến máu đều đặn giúp giảm lượng sắt dư thừa trong cơ thể, làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ.
• Kiểm tra sức khỏe miễn phí: Trước khi hiến máu, bạn sẽ được kiểm tra sức khỏe tổng quát, bao gồm đo huyết áp, nhịp tim, nhiệt độ cơ thể.
• Đồng thời, máu hiến tặng còn được các cơ sở y tế sàng lọc virus viêm gan B, C, HIV, giang mai, thông qua kết quả được gửi riêng, người hiến máu có thể sàng lọc bệnh lý của mình.
• Kích thích quá trình sản sinh máu mới: Hiến máu giúp cơ thể kích thích sản sinh các tế bào máu mới, cải thiện sức khỏe tổng thể và khả năng miễn dịch.

Lợi ích về giá trị xã hội:

• Cứu sống nhiều người: Một lần hiến máu có thể cứu sống đến ba người, giúp cung cấp máu cho các bệnh nhân cần phẫu thuật, điều trị ung thư, hoặc bị tai nạn.
• Góp phần duy trì nguồn máu dự trữ ổn định: Hiến máu đều đặn giúp duy trì nguồn máu dự trữ ổn định, đảm bảo cung cấp máu kịp thời cho các bệnh viện và trung tâm y tế.

Hiến máu nhân đạo có gây hại đến sức khỏe không?

Hiến máu nhân đạo không hại đến sức khỏe mà còn có nhiều lợi ích và được khuyến khích bởi các chuyên gia y tế. Các cơ sở khoa học và thực tế đã chứng minh rõ ràng những điều sau:

• Thành phần máu và tái tạo: Máu là một hệ thống có khả năng tái tạo các thành phần của nó. Chẳng hạn như hồng cầu có tuổi thọ trung bình 120 ngày, và hệ thống sản xuất máu của cơ thể có thể tái tạo chúng một cách tự nhiên. Việc hiến máu đúng cách, với tần suất phù hợp, không gây thiệt hại đáng kể đến sức khỏe vì cơ thể sẽ nhanh chóng tái tạo lượng máu đã được hiến.
• Các chỉ số máu sau hiến máu: Các nghiên cứu đã chứng minh rằng sau khi hiến máu, các chỉ số máu có thể thay đổi nhưng vẫn nằm trong giới hạn bình thường và không ảnh hưởng đến sức khỏe hoạt động hàng ngày của cơ thể.

Từ đó, nếu bạn đủ điều kiện để hiến máu (như không mắc các bệnh lây nhiễm qua đường máu và có sức khỏe tốt), bạn có thể hiến máu nhiều lần trong một năm mà không gặp phải tác động xấu đến sức khỏe của bản thân. Việc này không chỉ giúp bạn cảm thấy vui vẻ vì đã đóng góp cho cộng đồng mà còn cung cấp máu an toàn và chất lượng cho những người cần thiết.

Tiêu chuẩn để tham gia hiến máu

Tiêu chuẩn tham gia hiến máu ở Việt Nam được quy định như sau:

Độ tuổi và cân nặng:

• Người hiến máu phải nằm trong độ tuổi từ 18 đến 60 tuổi.
• Cân nặng tối thiểu của người hiến máu là 42 kg đối với nữ và 45 kg đối với nam.
• Lượng máu hiến mỗi lần không quá 9ml/kg cân nặng và không quá 500ml mỗi lần.

Sức khỏe:

• Người hiến máu phải có sức khỏe tốt, không mắc các bệnh lây truyền qua đường máu như viêm gan B, viêm gan C, HIV/AIDS, giang mai, và sốt rét.
• Người hiến máu không bị mắc các bệnh lý về tim mạch, huyết áp, hen suyễn, hoặc tiểu đường.
• Người hiến máu không bị cảm cúm, nhiễm trùng hoặc đang sử dụng thuốc kháng sinh trong vòng 7 ngày trước khi hiến máu.
• Không bị nhiễm hoặc không có các hành vi lây nhiễm HIV và các bệnh lây nhiễm qua đường truyền máu khác.

Lịch sử hiến máu:

Thời gian giữa hai lần hiến máu là ít nhất 12 tuần (3 tháng) đối với cả nam và nữ.

Các điều kiện khác:

Mỗi đơn vị máu đều phải có hồ sơ, trong đó có các thông tin về người hiến máu, vậy nên cần phải có giấy tờ tùy thân khi đến hiến máu.

Những tiêu chuẩn này nhằm đảm bảo an toàn cho người hiến máu và chất lượng máu được hiến. Trước khi hiến máu, người hiến máu sẽ được kiểm tra sức khỏe tổng quát để đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn này.

Ai không nên hiến máu

Những người sau đây không nên hiến máu:

• Người đã nhiễm HIV: HIV là virus gây bệnh AIDS, và máu của những người nhiễm HIV có thể chứa virus này, nguy cơ lây nhiễm từ máu hiến là rất cao.
• Người đã nhiễm viêm gan B hoặc viêm gan C: Cả viêm gan B và viêm gan C đều là các bệnh lây truyền qua máu. Những người bị nhiễm các virus này có thể truyền sang người nhận máu thông qua máu hiến.
• Người có các bệnh mạn tính: Những người mắc các bệnh tim mạch, huyết áp cao không kiểm soát được, bệnh phổi, bệnh dạ dày hoặc các bệnh lý khác có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nghiêm trọng nếu họ hiến máu.

Việc đưa ra các hạn chế này nhằm đảm bảo rằng máu hiến được thực hiện một cách an toàn và không gây nguy cơ cho người nhận máu.

Hiến máu nhân đạo và vắc xin

Trong trường hợp nếu bạn đã hoặc dự định sử dụng vắc xin phòng bệnh, thì nên lưu ý những điểm dưới đây:

• Tiêm vắc xin phòng ngừa phơi nhiễm với bệnh dại: Chỉ hiến máu sau khi kết thúc đợt tiêm cuối cùng, tối thiểu là 12 tháng.
• Kết thúc đợt tiêm vắc xin phòng rubella, sởi, thương hàn, tả, quai bị, thủy đậu, BCG: Được hiến máu sau tối thiểu 4 tuần.
• Tiêm các loại vắc xin phòng ngừa bệnh khác với vắc xin dại, sởi, quai bị, rubella, thương hàn, thủy đậu, tả và BCG: Hiến máu tiến hành sau tối thiểu 07 ngày.

Lưu ý khi hiến máu

Khi chuẩn bị và sau khi hiến máu, có một số điều quan trọng bạn cần lưu ý để đảm bảo quá trình hiến máu diễn ra an toàn và giữ gìn sức khỏe:

Ngày hôm trước khi hiến máu:

• Đảm bảo ăn uống đầy đủ và nghỉ ngơi đầy đủ.
• Tránh làm việc quá sức, thức đêm, bỏ bữa, và không uống rượu để tránh mệt mỏi và căng thẳng.

Ngày hiến máu:

• Ăn nhẹ trước khi hiến máu từ 1 đến 2 giờ, không ăn thức ăn nhiều mỡ.
• Không uống rượu và nhớ mang theo chứng minh nhân dân.

Sau khi hiến máu:

• Trong 3 ngày đầu, giữ sạch nơi chọc ven.
• Tránh làm việc quá sức và các công việc nguy hiểm.
• Không uống rượu và đảm bảo ăn uống và nghỉ ngơi đầy đủ.
• Liên hệ với cơ sở truyền máu nếu có bất thường về sức khỏe.

Đây là những hướng dẫn quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe của người hiến máu và đảm bảo hoạt động hiến máu diễn ra an toàn và hiệu quả.

Lan tỏa hiến máu nhân đạo

Hiến máu nhân đạo ngày càng trở thành hoạt động được quan tâm và hưởng ứng. Các con số cho thấy sự tăng cường và thành công của phong trào hiến máu từ năm 1994 đến nay:

• Năm 1994: Đây là năm phát động phong trào hiến máu nhân đạo tại Việt Nam. Tổng lượng máu tiếp nhận là 138,000 đơn vị máu, tỷ lệ hiến máu tự nguyện đạt 14.5%.
• Từ năm 2014 trở lại đây: Mỗi năm cả nước đã tiếp nhận được trên 1 triệu đơn vị máu. Đây cho thấy sự gia tăng đáng kể so với thập niên trước đó.
• Năm 2023: Lượng máu tiếp nhận đạt cao gấp hơn 11 lần so với năm 1994, tức là đã vượt qua con số 1.5 triệu đơn vị máu mỗi năm. Tỷ lệ hiến máu tự nguyện hiện nay đã đạt 99%, cho thấy sự tăng cường và ủng hộ của cộng đồng trong hoạt động hiến máu.
• Tổng kết 30 năm (1994-2023): Trên toàn quốc đã vận động và thu được hơn 21.3 triệu đơn vị máu. Đây là một con số ấn tượng cho thấy sự đóng góp và sự phát triển của phong trào hiến máu nhân đạo tại Việt Nam qua ba thập kỷ.

Việc có được nguồn máu đủ và an toàn là rất quan trọng để phục vụ cho điều trị y tế và cứu sống người bệnh. Đồng thời, hiến máu không chỉ cứu người mà còn giúp cơ thể chính bạn duy trì sức khỏe tốt hơn. Hãy cùng nhau lan tỏa thông điệp về ý nghĩa và lợi ích của hiến máu, để mỗi ngày sống của chúng ta thêm ý nghĩa và hướng tới một tương lai tươi sáng hơn. 

Tham vấn y khoa Bác sĩ Nguyễn Văn My