Tìm hiểu sự khác nhau giữa đột tử và đột quỵ: Nguyên nhân, biểu hiện và cách kiểm soát bệnh

Hiện nay, nhiều người vẫn gặp nhầm lẫn giữa đột tử và đột quỵ. Tuy nhiên, các chuyên gia đã làm rõ rằng đột tử và đột quỵ không phải là hai loại bệnh giống nhau. Trong khi đột tử thường liên quan đến các vấn đề tim mạch thì đột quỵ là do tổn thương của não. Để hiểu rõ hơn, bạn có thể tham khảo thông tin chi tiết trong bài viết dưới đây của Nhà thuốc Long Châu.

Phân biệt giữa đột tử và đột quỵ

Đột tử là một sự kiện liên quan đến hệ thống tim mạch, khi tim đột ngột ngừng hoạt động, thường dẫn đến cái chết ngay lập tức trừ khi có sự can thiệp y tế kịp thời. Bệnh này thường xảy ra ở những người có vấn đề về sức khỏe tim mạch nhưng thường không được phát hiện trước.

Trong khi đó, đột quỵ, còn được gọi là tai biến mạch máu não là một tình trạng nghiêm trọng khi não bị tổn thương do giảm cung cấp máu và dưỡng chất lên não, làm cho não thiếu oxy. Sau một khoảng thời gian ngắn mà não không nhận đủ máu, các phần của não sẽ bắt đầu chết, dẫn đến các triệu chứng như ngất, tê liệt một phần cơ thể và có thể mất ý thức. Tuy nhiên, tim vẫn tiếp tục hoạt động và người bệnh không nhất thiết phải ra đi ngay lập tức.

Nguyên nhân gây ra đột tử và đột quỵ

Nguyên nhân gây ra đột tử và đột quỵ khác nhau. Để hiểu rõ hơn, chúng ta sẽ đi phân tích nguyên nhân của từng loại bệnh.

Các nguyên nhân gây ra đột tử

Đột tử thường xuất phát từ các vấn đề liên quan đến tim, với trái tim không hoạt động mạnh mẽ, sức khỏe toàn diện của cơ thể sẽ gặp rủi ro. Trái tim chịu trách nhiệm quan trọng trong việc cung cấp máu kèm chất dinh dưỡng đến các bộ phận khác nhau của cơ thể. Nếu chức năng tim bị cản trở hoặc bất thường, trái tim sẽ không hoạt động hiệu quả. Phổ biến nhất, đột tử tim xảy ra do bệnh mạch vành hoặc rối loạn nhịp tim.

• Bệnh mạch vành là kết quả của sự tích tụ mảng xơ trong động mạch, làm giảm lưu lượng máu đến tim, khiến cho tim thiếu dưỡng chất. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến cái chết.
• Rối loạn nhịp tim xuất phát từ sự bất thường trong hệ thống điện của tim, khi các xung điện tạo ra nhịp tim không đều, quá nhanh hoặc quá chậm.

Một số dấu hiệu chỉ ra rằng bạn có thể có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và đột tử:

• Trong gia đình, nếu có trường hợp mất đột ngột ở người trẻ mà không có nguyên nhân rõ ràng, có thể đây là biểu hiện của đột tử.
• Có tiền sử bệnh tim mạch như bệnh mạch vành, hội chứng Brugada (rối loạn nhịp tim), nhồi máu cơ tim, bệnh tim bẩm sinh, phì đại tim.
• Bị tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, tiểu đường mà không được kiểm soát.

Các nguyên nhân gây ra đột quỵ

Đột quỵ là kết quả của cục máu đông tại chỗ trong động mạch não hoặc cục máu đông từ một vị trí khác di chuyển đến và gây tắc nghẽn động mạch não, làm cho máu không thể đến não và gây ra tổn thương và tử vong của các mô não.

• Nguyên nhân hàng đầu của đột quỵ là cao huyết áp, với nguy cơ gấp 3 - 4 lần so với người có huyết áp bình thường. Áp lực máu cao liên tục làm tổn thương mạch máu, dần dần dẫn đến tắc nghẽn và xuất huyết não.
• Bệnh tim và mạch máu như bệnh mạch vành cũng tăng nguy cơ phát triển cục máu đông và tắc nghẽn máu lên não.
• Đái tháo đường và rối loạn mỡ máu cũng có thể gây tắc nghẽn và xuất huyết trong động mạch não.
• Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm béo phì, thừa cân, uống rượu, hút thuốc và sử dụng các chất kích thích.

Người có tiền sử đột quỵ, đặc biệt là những người đã từng trải qua một lần đột quỵ, có nguy cơ cao hơn để trải qua đột quỵ lần thứ hai trong vài tháng đến một năm sau sự kiện đầu tiên.

Dấu hiệu nhận biết trước khi xảy ra đột tử và đột quỵ

Đột tử thường có tỷ lệ tử vong cao hơn so với đột quỵ và các biểu hiện thường chỉ xuất hiện trong vòng 1 tiếng, bao gồm cảm giác khó thở, hồi hộp, mệt mỏi, suy hô hấp, đau ngực và nhịp tim không đều. Sau đó, bệnh nhân có thể mất tri giác và gặp tử vong. Khi có các biểu hiện loạn nhịp, chỉ khi được nhập viện kịp thời và xử lý bằng phương pháp hồi sức chuyên nghiệp mới có thể cứu sống được. Điều này khiến việc nhận biết đột tử trở nên khó khăn vì các triệu chứng tương tự có thể xuất hiện ở nhiều bệnh khác. Do đó, nếu có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào, cần đi kiểm tra ngay tại bệnh viện, đặc biệt là đối với những người có tiền sử bệnh tim hoặc trong trường hợp có tiền sử gia đình mắc bệnh đột tử.

Còn về đột quỵ, các dấu hiệu báo trước thường xuất hiện và biến mất nhanh chóng, thường lặp đi lặp lại, bao gồm cảm giác chóng mặt, hoa mắt, mất cân bằng, buồn nôn và nôn mửa, triệu chứng đau đầu cấp tính và nghiêm trọng. Người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, miệng méo, mất cảm giác hoặc tê cứng một bên mặt, khó di chuyển chân tay hoặc không thể di chuyển chúng, tê liệt một bên cơ thể, mất khả năng phối hợp các cử động, đặc biệt là không thể nâng cả hai cánh tay qua đầu. Trong khi nói chuyện, họ có thể gặp khó khăn trong việc phát âm, âm thanh không rõ ràng.

Cách kiểm soát tình trạng đột tử và đột quỵ hiệu quả

Để kiểm soát nguy cơ mắc bệnh đột tử và đột quỵ, quan trọng nhất là chúng ta thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng mỗi lần.

Nếu trong gia đình có tiền sử bệnh tim mạch hoặc bạn gặp các triệu chứng như ngất xỉu, đánh trống ngực không rõ nguyên nhân, cảm giác hồi hộp hoặc khó thở, đau ngực khi vận động, bạn cần được kiểm tra bởi bác sĩ. Họ sẽ yêu cầu các xét nghiệm như xét nghiệm máu, MRI tim, ECG, CT hay DSA mạch vành để phát hiện sớm các vấn đề về tim.

Những người mắc bệnh tiểu đường, cao huyết áp hoặc rối loạn mỡ máu cần được điều trị và kiểm tra thường xuyên để đảm bảo các chỉ số trong giới hạn lý tưởng.

Bên cạnh đó, để giảm nguy cơ đột tử và đột quỵ, mọi người nên duy trì lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống cân đối, tránh hút thuốc lá, tập thể dục đều đặn.

Như vậy, Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ thông tin quan trọng về cách phân biệt bệnh đột tử và đột quỵ. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp các bạn nhận biết và kiểm soát được nguy cơ, bảo vệ sức khỏe của mình một cách tốt nhất. Chúc bạn luôn khỏe mạnh!
Xem thêm:

• Đột quỵ do tắc mạch từ tim nguy hiểm không?
• Cảnh báo nguy cơ đột quỵ ở trẻ em