Tìm hiểu về các biến chứng sau mổ cắt đại tràng thường gặp nhất

Biến chứng sau phẫu thuật không phải một cụm từ xa lạ vì nó có thể xảy ra sau bất cứ cuộc phẫu thuật nào và với bất cứ bệnh nhân nào. Phẫu thuật cắt đại tràng là một thủ thuật y tế quan trọng nhằm điều trị các bệnh lý nghiêm trọng như ung thư đại tràng, viêm đại tràng mãn tính và các bệnh lý khác. Tuy nhiên, mổ cắt đại tràng cũng đi kèm với những rủi ro và nguy cơ biến chứng. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết hơn về các biến chứng sau mổ cắt đại tràng thường gặp.

Tìm hiểu về đại tràng

Trong hệ tiêu hóa trong cơ thể người, đại tràng là một phần quan trọng, nằm giữa ruột thừa và hậu môn. Đại tràng có cấu trúc phân thành nhiều phần như ruột thô, đại tràng kéo dài, đại tràng bẹn và hậu đại tràng, mỗi phần có vai trò riêng trong quá trình chuyển hóa thực phẩm và hấp thu dinh dưỡng. Chức năng chính của đại tràng là hấp thụ nước và các chất dinh dưỡng từ chất lỏng chất thải đã được tiêu hóa từ ruột non. Nó cũng đóng vai trò trong quá trình lưu giữ chất thải trước khi chúng được bài tiết ra ngoài cơ thể qua hậu môn.

Khi nào cần mổ cắt đại tràng?

Mổ cắt đại tràng thường được xem xét trong các trường hợp như:

• Ung thư đại tràng: Đây là một trong những lý do chính dẫn đến phẫu thuật đại tràng. Nếu phát hiện ung thư đại tràng ở giai đoạn sớm, mổ cắt đại tràng có thể là giải pháp để loại bỏ khối u và ngăn ngừa sự lan rộng của ung thư.
• Bệnh trực tràng như: Viêm ruột sệt, nhiễm trùng nặng, tắc ruột hay các bệnh lý nội khoa khác có thể dẫn đến tình trạng cấp cứu hoặc không thể điều trị bằng phương pháp y học thông thường mà cần phải phẫu thuật để giải quyết.
• Polyp đại tràng lớn và nhiều: Polyp đại tràng là các khối u nhỏ lồi ra từ lớp niêm mạc của đại tràng. Nếu các polyps lớn hoặc nhiều, chúng có thể gây ra các triệu chứng như xuất huyết đại tràng, táo bón, biến chứng thành ung thư nên phẫu thuật có thể cần thiết để loại bỏ chúng.
• Các bệnh lý đại tràng khác như: Bệnh Crohn, viêm loét đại tràng, đau bụng mãn tính không điều trị được bằng phương pháp khác cũng có thể cần cân nhắc cắt đại tràng.

Các biến chứng sau mổ cắt đại tràng thường gặp

Quyết định mổ cắt đại tràng theo phương pháp phẫu thuật nội soi cắt đại tràng hay mổ mở phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Bác sĩ chuyên khoa sẽ đưa ra chỉ định mổ dựa trên các xét nghiệm, triệu chứng và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Tuy nhiên, dù quyết định của bác sĩ là đúng đắn, cũng không thể loại bỏ 100% nguy cơ biến chứng.

Biến chứng sớm sau mổ cắt đại tràng

Có thể kể đến những biến chứng sau mổ cắt đại tràng thường xảy ra sớm nhất như:

Nhiễm trùng vết mổ: Một trong những biến chứng phổ biến nhất là nhiễm trùng vết mổ hoặc nhiễm trùng bên trong khoang bụng. Nhiễm trùng có thể do vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể trong quá trình phẫu thuật hoặc sau khi phẫu thuật khi vệ sinh không đúng cách. Người bệnh bị nhiễm trùng sẽ gặp triệu chứng sốt, sưng, đỏ, đau và chảy mủ tại vị trí vết mổ. Viêm phúc mạc là nhiễm trùng nghiêm trọng trong khoang bụng, có thể gây đau bụng dữ dội, sốt cao và bụng cứng.

Chảy máu sau phẫu thuật: Chảy máu sau phẫu thuật có thể xảy ra do các mạch máu không được khâu cẩn thận hoặc do sự đông máu không hiệu quả. Chảy máu có thể xảy ra ngay sau phẫu thuật hoặc vài ngày sau đó khiến bệnh nhân đau bụng, hạ huyết áp và mạch đập nhanh. Nếu bị chảy máu ngoài, bệnh nhân sẽ có máu chảy ra từ vết mổ, gây mất máu nhiều và cần được xử lý kịp thời.

Tắc nghẽn ruột: Tắc nghẽn ruột là tình trạng ruột không thể di chuyển thức ăn hoặc chất lỏng do bị tắc nghẽn sau phẫu thuật. Biến chứng này thường xảy ra do mô sẹo hình thành hoặc do ruột bị xoắn. Đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, không thể đi tiêu hoặc xì hơi là những triệu chứng điển hình của biến chứng sau mổ cắt đại tràng này.

Biến chứng muộn sau mổ cắt đại tràng

Sau khi mổ cắt đại tràng, bệnh nhân có thể gặp phải một số biến chứng muộn như:

• Rò ruột: Đây là tình trạng mà các chất trong ruột rò rỉ ra ngoài vào khoang bụng, do đường khâu giữa các đoạn ruột không lành hoặc bị bục. Biến chứng này rất nghiêm trọng và cần được điều trị khẩn cấp vì người bệnh sẽ bị đau bụng dữ dội, sốt cao, viêm phúc mạc, sốc nhiễm trùng.
• Sau phẫu thuật, mô sẹo có thể hình thành trong khoang bụng gây ra dính ruột. Điều này có thể dẫn đến tắc nghẽn ruột và gây ra các triệu chứng như đau bụng mãn tính, táo bón. Tắc nghẽn ruột tái diễn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh nên cần phẫu thuật để loại bỏ các mô sẹo gây dính ruột.
• Hội chứng ruột ngắn xảy ra khi một phần lớn của ruột bị cắt bỏ, dẫn đến việc cơ thể không còn đủ ruột để hấp thụ chất dinh dưỡng một cách hiệu quả. Khi mắc hội chứng này, bệnh nhân bị tiêu chảy kéo dài, suy dinh dưỡng và giảm cân nhanh chóng.

Quản lý và phòng ngừa biến chứng sau mổ cắt đại tràng

Để giảm nguy cơ biến chứng sau mổ cắt đại tràng, bệnh nhân và người nhà cần lưu ý các vấn đề sau:

• Chăm sóc sau mổ là yếu tố quan trọng để giảm nguy cơ biến chứng. Điều này bao gồm việc tuân thủ các chỉ dẫn của bác sĩ về vệ sinh vết mổ, dùng thuốc kháng sinh, và theo dõi các dấu hiệu bất thường.
• Vệ sinh vết mổ hàng ngày, thay băng đúng cách và tránh để vết mổ bị ướt hoặc bẩn.
• Sử dụng kháng sinh và các loại thuốc khác đúng liều lượng và thời gian quy định.
• Theo dõi sức khỏe định kỳ sau phẫu thuật là cần thiết để phát hiện sớm các biến chứng. Bệnh nhân nên thường xuyên tái khám, tiến hành các xét nghiệm máu, chụp X-quang và siêu âm để phát hiện sớm các biến chứng.
• Chế độ dinh dưỡng và lối sống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi sau mổ cắt đại tràng. Bệnh nhân cần tuân thủ một chế độ ăn uống cân đối, giàu chất xơ và uống đủ nước để hỗ trợ tiêu hóa. Tập thể dục nhẹ nhàng và tránh căng thẳng cũng giúp sức khỏe người bệnh nhanh phục hồi.

Biến chứng sau mổ cắt đại tràng là vấn đề nghiêm trọng cần được nhận biết và xử lý kịp thời. Việc chăm sóc sau mổ đúng cách, theo dõi sức khỏe định kỳ, duy trì chế độ dinh dưỡng, lối sống lành mạnh là những yếu tố quan trọng giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng.