Trẻ chỉ bú khi ngủ phải làm sao? Tìm hiểu nguyên nhân và cách xử lý

Nhiều bố mẹ lo lắng khi thấy bé chỉ chịu bú khi ngủ, còn lúc tỉnh thì từ chối hoặc bú rất ít. Tình trạng này nếu kéo dài có thể ảnh hưởng đến hấp thụ dinh dưỡng, sự phát triển và cả sức khỏe răng miệng của trẻ. Vậy trẻ chỉ bú khi ngủ phải làm sao để khắc phục? Cha mẹ hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu nguyên nhân và những giải pháp hiệu quả để giúp bé bú ngoan ngay cả khi tỉnh táo nhé!

Trẻ chỉ bú khi ngủ phải làm sao?

Tình trạng trẻ chỉ bú khi đang ngủ hoặc trong trạng thái ngái ngủ là hiện tượng khá phổ biến ở trẻ sơ sinh, thường liên quan đến yếu tố hành vi, môi trường hoặc các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Để khắc phục, cha mẹ cần quan sát kỹ các dấu hiệu đói của trẻ và chủ động cho bú khi bé còn tỉnh táo, tránh để trẻ quá đói hoặc quá mệt mới bú. Căn cứ vào từng nguyên nhân khiến trẻ chỉ chịu bú khi ngủ, cha mẹ và người chăm sóc trẻ sẽ biết áp dụng cách khắc phục phù hợp.

Giải pháp cho trẻ chán ăn do hành vi

Mẹ cần tránh ép bú khi bé đang không muốn và cũng đừng để trẻ quá đói hay quá mệt rồi mới cho bú. Thay vào đó, hãy quan sát dấu hiệu trẻ đói như mút tay, quay đầu tìm ti, để cho bú kịp thời. Đồng thời, mẹ hãy tạo môi trường yên tĩnh, ánh sáng dịu nhẹ, và không gian bú quen thuộc để bé cảm thấy thư giãn, dễ hợp tác.

Thiết lập lịch bú và ngủ hợp lý

Trẻ chỉ bú khi ngủ phải làm sao? Để giúp bé bú chủ động khi tỉnh, mẹ nên giãn cách thời gian giữa các cữ bú hợp lý, nhưng cũng không nên quá cứng nhắc. Khi bé cảm thấy đói thật sự, bé sẽ chủ động bú hơn kể cả khi đang tỉnh táo. Bên cạnh đó, hãy tách việc bú và ngủ thành hai hoạt động riêng biệt, tránh cho bú sát giờ ngủ hoặc bú khi bé buồn ngủ để không hình thành thói quen bú để ngủ.

“Cai” dần thói quen bú khi ngủ

Nếu bé đã có thói quen chỉ bú khi ngủ, mẹ cần giảm dần số lần cho bú để dỗ ngủ. Hãy thay thế bằng các phương pháp ru ngủ khác như vỗ về, hát ru, hoặc bế đung đưa. Việc rèn lại thói quen ngủ - bú cần được thực hiện từ từ, kiên nhẫn và nhẹ nhàng, giúp bé thích nghi mà không gây căng thẳng hay ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý.

Giải pháp cho trẻ biếng bú sinh lý

Trẻ chỉ bú khi ngủ phải làm sao trong trường hợp biếng bú sinh lý? Mẹ nên hiểu rằng giai đoạn này là tạm thời và thường kéo dài từ vài tuần đến khoảng 3 tháng tuổi. Trong thời gian này, hãy cho bé bú ở nơi ít kích thích, tạm thời áp dụng phương pháp “dream feed” (cho bú khi bé đang lim dim) để con ăn đủ bữa. Mẹ hãy kiên nhẫn duy trì thói quen cho bú đều đặn cho đến khi bé trải qua giai đoạn biếng ăn sinh lý này nhé!

Kiểm tra lại tư thế hoặc cách cho trẻ bú

Để đảm bảo bé không bị khó chịu, mẹ nên kiểm tra lại tư thế cho con bú đúng cách, sao cho đầu - cổ - lưng bé thẳng hàng, bụng bé áp sát vào người mẹ. Trẻ cũng cần cho bú đúng khớp ngậm, cằm chạm vào bầu ngực, và bé ngậm sâu quầng vú.

Giải pháp khi bé gặp vấn đề sức khỏe

Nếu bé bị nghẹt mũi, khó thở, mẹ nên làm sạch mũi bằng nước muối sinh lý trước khi bú. Nếu trẻ khó chịu vì mọc răng, mẹ có thể massage nướu nhẹ nhàng hoặc dùng khăn mát chườm để giảm đau cho bé. Với các vấn đề tiêu hóa hoặc tình trạng sức khỏe kéo dài, cần đưa bé đi khám bác sĩ để được điều trị kịp thời.

Nguyên nhân khiến trẻ chỉ bú khi ngủ

Chỉ bú khi ngủ hoặc ngái ngủ là tình trạng không hiếm gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong những tháng đầu đời. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến giải thích vì sao bé lại chỉ chịu bú khi đang trong trạng thái mơ màng hoặc ngủ say:

Trẻ bị sợ bú khi tỉnh táo

Việc gây áp lực để ép trẻ bú hoặc tiếp tục bú khi trẻ không muốn khiến việc bú trở thành một trải nghiệm khó chịu hoặc căng thẳng cho trẻ. Nếu lặp đi lặp lại, việc này có thể khiến trẻ sợ bú khi còn tỉnh táo. Đây là lý do nhiều bé chỉ chịu bú khi đã buồn ngủ.

Hình thành thói quen từ sớm

Nhiều bà mẹ áp dụng cách cho trẻ bú để dỗ ngủ ngay từ những tuần đầu đời. Nếu thói quen này kéo dài mà không điều chỉnh đúng cách, trẻ sẽ dần phụ thuộc vào việc bú mới có thể vào giấc ngủ, và ngược lại chỉ bú được khi buồn ngủ. Đây là một dạng thói quen hành vi, về lâu dài có thể gây khó khăn trong việc cai sữa hoặc thiết lập nếp ngủ tự lập.

Căng thẳng, mệt mỏi hoặc thay đổi môi trường bú

Căng thẳng, mệt mỏi hoặc thay đổi môi trường bú có thể khiến trẻ cảm thấy không thoải mái và khó bú khi tỉnh. Lúc bé lim dim ngủ, cơ thể được thư giãn, giúp bé dễ dàng phối hợp nhịp bú - nuốt - thở. Ngoài ra, lúc này phản xạ bú hoạt động theo bản năng, bé không còn bị chi phối bởi cảm giác mệt mỏi hay căng thẳng nên dễ bú hơn.

Tư thế hoặc cách cho bú chưa thoải mái

Muốn biết trẻ chỉ bú khi ngủ phải làm sao cần biết rõ nguyên nhân khiến trẻ từ chối bú khi tỉnh táo. Nếu tư thế bế hoặc cách ngậm ti không đúng, bé có thể bị khó nuốt hoặc khó thở khi bú. Điều này dễ làm bé từ chối bú khi tỉnh táo vì bé ý thức rõ sự khó chịu. Khi ngủ, cơ thể bé được thư giãn và bé dễ tiếp nhận sữa mà không còn để ý đến cảm giác khó chịu.

Trẻ biếng bú sinh lý

Trẻ có thể trải qua giai đoạn biếng ăn sinh lý từ khoảng 3 - 4 tuần tuổi và kéo dài đến 3 tháng tuổi, do sự phát triển nhận thức và tăng khả năng phân tâm khiến bé khó tập trung khi bú. Lúc này, bé thường bị thu hút bởi âm thanh, ánh sáng hay hoạt động xung quanh, khiến việc bú khi thức trở nên khó khăn. Tuy nhiên, khi bé ngủ, sự phân tâm biến mất, giúp bé bú đều và lâu hơn.

Vấn đề sức khỏe

Những vấn đề như tắc mũi, đau nướu khi mọc răng hoặc rối loạn tiêu hóa có thể khiến bé cảm thấy khó chịu mỗi khi bú lúc tỉnh. Trong giấc ngủ, bé bớt cảm nhận sự khó chịu nên phản xạ bú vẫn diễn ra bình thường.

Trẻ chỉ bú khi ngủ có ảnh hưởng gì không?

Trẻ chỉ bú khi ngủ phải làm sao đến đây bạn đã biết. Cha mẹ và người chăm sóc nên tìm chính xác nguyên nhân để áp dụng biện pháp khắc phục phù hợp. Nếu tình trạng này kéo dài không cải thiện, bé có thể gặp phải một số vấn đề như:

• Khi trẻ ngủ hoặc ngái ngủ, phản xạ bú - nuốt - thở thường yếu hơn so với lúc tỉnh táo, khiến lượng sữa nạp vào cơ thể ít hơn. Điều này có thể dẫn đến việc trẻ thiếu năng lượng, chậm tăng cân hoặc không đạt chuẩn phát triển theo độ tuổi.
• Ở trạng thái ngủ, phản xạ nuốt có thể chậm hơn, làm tăng nguy cơ sặc sữa nếu nuốt không kịp. Đặc biệt với những trẻ bị trào ngược dạ dày thực quản, việc bú khi ngủ cũng có thể khiến tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn.
• Trẻ có thể hình thành sự lệ thuộc vào việc vừa ngủ vừa bú, khiến việc bú hoặc ăn khi tỉnh táo trở nên khó khăn. Khi đến giai đoạn cai sữa hoặc tập ăn dặm, bé dễ quấy khóc và phản kháng vì không được bú trong trạng thái mơ màng quen thuộc.
• Ban đầu, trẻ có thể ngủ tiếp sau khi bú, nhưng về lâu dài, việc bú và ngủ xen kẽ khiến chu kỳ giấc ngủ bị gián đoạn. Trẻ bú lắt nhắt quá mức, bụng chưa đủ no nên dễ tỉnh giấc giữa đêm để đòi bú, tạo thành “vòng lặp” khó bỏ và ảnh hưởng đến chất lượng ngủ.
• Mẹ phải thức đêm hoặc canh giờ nhiều lần để cho con bú, gây mệt mỏi và ảnh hưởng đến sức khỏe. Việc khó xác định chính xác lượng sữa con đã bú cũng khiến mẹ lo lắng về tình trạng dinh dưỡng của bé.

Hy vọng qua bài viết này các bậc cha mẹ đã giải đáp được thắc mắc trẻ chỉ bú khi ngủ phải làm sao. Trong phần lớn trường hợp, việc trẻ chỉ bú khi ngủ là do thói quen hình thành từ sớm hoặc phản xạ bú chưa hoàn thiện. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài hoặc đi kèm với những dấu hiệu bất thường như: Trẻ bú rất ít cả ngày, sụt cân, ngủ kém, hay quấy khóc, bố mẹ nên đưa bé đi khám để được tư vấn chuyên sâu.