Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Trẻ em, đặc biệt là những bé đang trong giai đoạn ăn dặm, thường xuyên gặp phải tình trạng đi ngoài phân sống, khiến nhiều bậc phụ huynh cảm thấy lo lắng. Phân sống, hay còn gọi là phân lỏng có thể phản ánh sức khỏe đường ruột của trẻ đang xảy ra vấn đề. Vậy trẻ đi ngoài phân sống có sao không?
Đi ngoài phân sống là một hiện tượng thường gặp ở trẻ em, đặc biệt là trong giai đoạn ăn dặm hoặc khi trẻ bắt đầu làm quen với các loại thực phẩm mới. Nhiều bậc phụ huynh cảm thấy hoang mang khi nhận thấy trẻ có những dấu hiệu này và thường đặt ra câu hỏi: "Trẻ đi ngoài phân sống có sao không?" Thực tế, tình trạng này có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ chế độ ăn uống cho đến sự phát triển của hệ tiêu hóa. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu rõ hơn về nguyên nhân của tình trạng đi ngoài phân sống và những biện pháp cần thực hiện để đảm bảo sức khỏe cho trẻ.
Khi trẻ đi ngoài phân sống, điều này thường có nghĩa là những gì bé ăn vào sẽ được thải ra gần như nguyên vẹn. Các bậc phụ huynh cần xem xét lại cách chế biến thực phẩm cho trẻ để đảm bảo phù hợp với độ tuổi và khả năng tiêu hóa của bé. Một vấn đề phổ biến mà ít người để ý là việc cho trẻ ăn bột quá sớm. Thời điểm này, hệ tiêu hóa của trẻ còn chưa hoàn thiện, dẫn đến tình trạng khó tiêu và phân sống.
Tinh bột, khi vào cơ thể, cần được tiêu hóa bằng men amylaza (hay ptyalin) có trong nước bọt. Tuy nhiên, trẻ thường chỉ bắt đầu tiết ra men này đầy đủ từ 6 tháng tuổi trở lên. Ngoài ra, một chế độ ăn uống thiếu cân bằng, thiếu hoặc thừa dưỡng chất cũng là nguyên nhân phổ biến dẫn đến hiện tượng này. Nhiều phụ huynh có xu hướng bổ sung nhiều chất đạm và chất béo với hy vọng giúp trẻ phát triển nhanh hơn, nhưng nếu chế độ ăn thiếu chất xơ và không cân bằng sẽ dẫn đến rối loạn tiêu hóa. Hệ tiêu hóa không hoạt động ổn định sẽ dễ gây ra tình trạng trẻ đi ngoài phân sống.
Thêm vào đó, việc trẻ sử dụng thuốc kháng sinh trong thời gian dài cũng ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa. Thuốc kháng sinh không chỉ tiêu diệt vi khuẩn có hại mà còn làm giảm số lượng vi khuẩn có lợi trong đường ruột. Hệ quả là khả năng hấp thụ dinh dưỡng của trẻ bị suy giảm, dẫn đến tình trạng chậm tăng cân, còi xương, hoặc thậm chí suy dinh dưỡng.
Một yếu tố khác cũng không thể bỏ qua là môi trường sống không đảm bảo vệ sinh. Khi trẻ sống trong môi trường ô nhiễm hoặc không sạch sẽ, hệ miễn dịch sẽ bị suy yếu, khiến trẻ dễ bị nhiễm khuẩn và virus. Tình trạng này thường dẫn đến việc trẻ phải dùng thuốc kháng sinh, lại tiếp tục ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa, gây ra các dấu hiệu như phân sống hoặc chậm tăng cân.
Để cải thiện tình trạng này, các bậc phụ huynh nên chú ý đến chế độ ăn uống của trẻ, đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ và hợp lý, cũng như duy trì môi trường sống sạch sẽ, an toàn cho sức khỏe của trẻ.
Khi trẻ có dấu hiệu đi phân sống, nhiều bậc phụ huynh thường cho trẻ uống thuốc để cầm tiêu chảy. Tuy nhiên, việc này có thể rất nguy hiểm, vì thuốc có thể giữ lại các thức ăn thừa trong ruột, làm tăng nguy cơ tắc nghẽn ruột. Các bác sĩ khuyến cáo rằng nếu trẻ đi ngoài phân sống, có nước, và tần suất từ 1 đến 3 lần mỗi ngày, cha mẹ không cần quá lo lắng. Thay vào đó, bạn chỉ cần chú ý chăm sóc và xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý cho trẻ. Qua thời gian, trẻ sẽ tự hồi phục, và cơ thể sẽ đào thải các độc tố cũng như các cặn bã còn lại.
Đối với trẻ từ 0 đến 3 tuổi, các bậc phụ huynh cần đặc biệt chú ý hơn. Nếu trẻ hoàn toàn bú mẹ và có phân sống trong 3 tháng đầu đời nhưng vẫn tăng cân đều, thì có thể bé sẽ tự hồi phục sau khoảng 2 đến 3 tháng. Ngược lại, nếu trẻ sử dụng sữa công thức và gặp tình trạng này, có thể loại sữa không phù hợp với bé. Lúc này, cha mẹ nên xem xét chọn loại sữa khác phù hợp hơn để giúp bé dễ hấp thu.
Ngoài ra, nếu trẻ đi ngoài phân sống mà có dấu hiệu thiếu nước, việc bổ sung nước và các chất điện giải là rất quan trọng. Trong giai đoạn này, cha mẹ nên theo dõi sát sao tình trạng của trẻ để kịp thời đưa ra các biện pháp can thiệp phù hợp. Nếu trẻ đi ngoài phân sống trên 10 lần mỗi ngày, có khả năng bé đang gặp phải tiêu chảy cấp, và cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ để được thăm khám kịp thời.
Từ 0 đến 6 tháng tuổi, trẻ được nuôi dưỡng hoàn toàn bằng sữa mẹ hoặc sữa công thức. Tuy nhiên, việc đảm bảo cho trẻ hấp thụ khoảng 14 gam chất xơ mỗi ngày vẫn rất quan trọng. Chế độ dinh dưỡng của trẻ trong giai đoạn này chủ yếu phụ thuộc vào chế độ ăn uống của mẹ hoặc loại sữa mà mẹ lựa chọn.
Đối với trẻ bú sữa mẹ: Mẹ cần chú ý đến chế độ ăn của mình, vì hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt. Mẹ nên hạn chế các thực phẩm chứa nhiều protein như tôm, cua, cá, đồ ngọt và thực phẩm chiên rán. Đồng thời, cần bổ sung nhiều thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, bí đỏ, và khoai lang để hỗ trợ hệ tiêu hóa của trẻ.
Đối với trẻ sử dụng sữa công thức: Việc chọn loại sữa phù hợp là rất cần thiết. Cha mẹ nên xem xét thành phần protein trong sữa, vì một số trẻ có thể dị ứng với casein hoặc đạm whey. Nếu trẻ thiếu enzym lactase, hãy chọn loại sữa không chứa lactose. Bên cạnh đó, lựa chọn sữa có bổ sung chất xơ và lợi khuẩn sẽ giúp giảm tình trạng đi phân sống.
Từ 6 tháng đến 1 tuổi: Khi trẻ bắt đầu ăn dặm, lựa chọn thực phẩm cũng cần cẩn thận. Cha mẹ nên chọn bột dinh dưỡng từ sữa, ít đường và có thành phần tương tự như sữa mẹ để trẻ dễ thích nghi. Bổ sung chất xơ vào khẩu phần ăn, đồng thời tránh thực phẩm nhiều dầu mỡ và gia vị. Các loại hoa quả như táo, lê, chuối, và bí đỏ rất tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ và giúp giảm tình trạng phân sống.
Trẻ trên 1 tuổi: Giai đoạn này, trẻ bắt đầu mọc răng và hệ tiêu hóa đã ổn định, cho phép chế độ ăn trở nên đa dạng hơn. Cha mẹ nên tăng cường các loại trái cây mềm như chuối và đào, và hạn chế các loại thực phẩm giàu protein như tôm, cua. Việc bổ sung sữa chua sẽ cung cấp lợi khuẩn giúp cải thiện tiêu hóa.
Để tránh tình trạng mất nước và điện giải khi trẻ đi ngoài phân sống, cha mẹ cần bổ sung nước đầy đủ và chia nhỏ bữa ăn thành 6 lần một ngày. Nếu tình trạng này kéo dài, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Tình trạng trẻ đi ngoài phân sống có thể khiến các bậc phụ huynh cảm thấy lo lắng. Việc hiểu rõ nguyên nhân và cách xử lý phù hợp sẽ giúp bạn chăm sóc sức khỏe tiêu hóa của trẻ tốt hơn. Nếu nhận thấy những dấu hiệu bất thường hoặc tình trạng trẻ đi ngoài phân sống kéo dài, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được tư vấn kịp thời. Hãy luôn đồng hành cùng trẻ trong hành trình phát triển để đảm bảo rằng các bé luôn khỏe mạnh và vui tươi nhé!
Dược sĩ Đại họcNgô Kim Thúy
Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.