Tử cung nhỏ: Nguyên nhân và những dấu hiệu nhận biết

Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về tử cung nhỏ và các kiến thức liên quan. Hy vọng bài viết sẽ cung cấp các thông tin bổ ích cho bạn nhé!

Tử cung nhỏ là gì?

Tử cung, hay còn gọi là dạ con, là một cơ quan thuộc hệ thống sinh sản nữ, có hình dạng giống quả lê ngược. Tử cung nằm ở giữa xương chậu, phía sau bàng quang và phía trước trực tràng. Nó được nối với âm đạo qua cổ tử cung. Tử cung đóng vai trò quan trọng trong việc mang thai và sinh nở.

Tử cung nhỏ là tình trạng tử cung kém phát triển về thể tích. Kích thước trung bình tối thiểu của tử cung là dài 3,8cm, rộng 3,7cm và dày 2,7cm. Tử cung nhỏ được chẩn đoán khi kích thước tử cung nhỏ hơn kích thước này.

Tử cung nhỏ có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, nhưng không phải là không thể mang thai. Một số phụ nữ có tử cung nhỏ vẫn có thể mang thai và sinh con khỏe mạnh. Tuy nhiên, họ có nguy cơ cao gặp các biến chứng thai kỳ như sảy thai, sinh non và khó sinh.

Nguyên nhân dẫn đến tử cung nhỏ

Việc tìm hiểu rõ nguyên nhân gây tử cung nhỏ rất quan trọng và là một bước then chốt trong quá trình quản lý và điều trị hiệu quả. Có nhiều nguyên nhân gây ra tử cung nhỏ, bao gồm:

• Sự phát triển không hoàn chỉnh tử cung: Do bất thường trong quá trình hình thành thai nhi, dẫn đến tử cung nhỏ hơn bình thường ngay từ khi mới chào đời.
• Hội chứng Mayer-Rokitansky-Küster-Hauser (MRKH): Một hội chứng di truyền hiếm gặp ảnh hưởng đến hệ thống sinh sản nữ, khiến âm đạo, tử cung hoặc buồng trứng không phát triển hoặc phát triển kém.
• Tử cung hai sừng: Tử cung chia thành hai phần riêng biệt, mỗi phần có một buồng trứng và vòi trứng.
• Tử cung vách ngăn: Tử cung có một vách ngăn dọc theo chiều dài, chia thành hai buồng riêng biệt.
• Nhiễm trùng tử cung: Viêm nhiễm vùng chậu do vi khuẩn, virus hoặc nấm có thể gây tổn thương tử cung, dẫn đến teo nhỏ.
• Phẫu thuật tử cung: Một số phẫu thuật phụ khoa, như cắt bỏ u xơ tử cung hoặc nạo phá thai, có thể ảnh hưởng đến kích thước tử cung.
• Xạ trị: Xạ trị vùng chậu để điều trị ung thư có thể làm tổn thương tử cung, khiến nó teo nhỏ.
• Lạc nội mạc tử cung (Endometriosis): Bệnh này có thể gây ra sự phát triển mô tử cung bên ngoài tử cung, ảnh hưởng đến kích thước và chức năng của tử cung.
• Rối loạn tuyến yên: Tuyến yên sản xuất ra các hormone điều chỉnh sự phát triển và chức năng của tử cung. Rối loạn tuyến yên, như tăng tiết prolactin, có thể ảnh hưởng đến kích thước tử cung.
• Thiếu hụt hormone sinh sản: Thiếu hụt estrogen và progesterone, hai hormone quan trọng trong việc điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và mang thai, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của tử cung.
• Tiếp xúc với DES (Diethylstilbestrol): Một loại thuốc được sử dụng trong quá khứ để ngăn ngừa sảy thai nhưng có thể gây ra các dị tật bẩm sinh ở bộ phận sinh sản nữ, bao gồm tử cung nhỏ.
• Hút thuốc lá: Hút thuốc lá có thể ảnh hưởng đến lưu lượng máu đến tử cung, dẫn đến teo nhỏ.

Dấu hiệu của tử cung nhỏ

Người có tử cung nhỏ nhưng hoạt động của buồng trứng diễn ra bình thường, các đặc điểm sinh dục thứ phát hoàn toàn bình thường nên rất khó có thể phát hiện. Tuy nhiên, dưới đây là một số dấu hiệu thường gặp của tử cung nhỏ:

• Kinh nguyệt ít hoặc không có, chu kỳ kinh nguyệt không đều, đau bụng kinh dữ dội.
• Âm hộ kém phát triển.
• Thời gian thụ thai lâu: Do tinh trùng có thể gặp khó khăn trong việc di chuyển và gặp trứng trong tử cung nhỏ, dẫn đến thời gian thụ thai lâu hơn.
• Tỷ lệ sẩy thai cao, sinh non: Do kích thước tử cung nhỏ, tử cung có thể không đủ sức để giữ thai nhi.
• Đau khi giao hợp: Do kích thước tử cung nhỏ, quan hệ tình dục có thể gây ra cảm giác đau nhức hoặc khó chịu.
• Cảm giác tức bụng hoặc đầy hơi: Do kích thước tử cung nhỏ, có thể gây ra cảm giác tức bụng hoặc đầy hơi, đặc biệt là trong kỳ kinh nguyệt.
• Tiết dịch âm đạo bất thường: Do sự thay đổi nội tiết tố ảnh hưởng đến niêm mạc tử cung nhỏ, có thể dẫn đến tiết dịch âm đạo bất thường.
• Rối loạn nhiễm sắc thể như hội chứng Turner.

Tuy nhiên, không phải tất cả phụ nữ có tử cung nhỏ đều có các dấu hiệu này. Một số phụ nữ có thể không có bất kỳ triệu chứng nào hoặc chỉ có một số triệu chứng nhẹ. Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng cũng có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nhỏ của tử cung.

Tử cung nhỏ có những ảnh hưởng gì?

Các chuyên gia chia tình trạng tử cung nhỏ thành các mức độ khác nhau để đánh giá khả năng sinh sản và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Tử cung nhỏ được chia thành 3 mức độ:

• Mức độ 1: Tử cung có chiều dài không quá 3 cm. Cổ tử cung có chiều dài khoảng 1/2 chiều dài tử cung. Đây là mức độ nghiêm trọng nhất và hiếm gặp. Còn được gọi là tử cung thô sơ hoặc tử cung phôi thai. Đây là nguyên nhân chính khiến bạn không có kinh nguyệt, không thể mang thai.
• Mức độ 2: Kích thước tử cung lớn hơn tử cung phôi thai nhưng tỷ lệ thân tử cung với cổ tử cung không khác biệt so với mức độ 1. Nếu bạn có tử cung ở mức độ này, bạn sẽ có các đặc điểm đi kèm bao gồm âm hộ giống bé gái và lông mu thưa thớt. Ngoài ra, bạn có thể không có kinh nguyệt hoặc kinh nguyệt ra ít và không đều. Đồng thời bạn có thể thường bị đau bụng dữ dội khi có kinh và đau khi quan hệ.
• Mức độ 3: Tử cung dài khoảng 7 - 8 cm, tỷ lệ cổ tử cung và tử cung là 3:1, tương ứng với chỉ số giải phẫu của tử cung. Nếu tử cung của bạn được chẩn đoán ở mức độ này thì tử cung của bạn đơn giản là kém phát triển. Bác sĩ sẽ đánh giá mức độ tử cung và xác định nguyên nhân để có hướng điều trị phù hợp. Việc mang thai và khả năng sinh con của bạn có thể hoàn toàn bình thường. Tuy nhiên, trong quá trình mang thai, bạn phải tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn của bác sĩ sản khoa để giảm thiểu nguy cơ sảy thai, sinh non, đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.

Phương pháp điều trị tử cung nhỏ và cải thiện sức khỏe sinh sản

Điều trị tử cung nhỏ

Sử dụng liệu pháp hormone: Liệu pháp hormone có thể giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, tăng cường sự phát triển của nội mạc tử cung và cải thiện khả năng mang thai. Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm:

• Thuốc tránh thai dạng viên: Giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và làm cho nội mạc tử dày hơn.
• Thuốc hCG: Kích thích sự phát triển của nang trứng và giúp rụng trứng.
• Thuốc progesterone: Giúp làm dày nội mạc tử cung và hỗ trợ thai nhi bám vào tử cung.

Kỹ thuật hỗ trợ sinh sản (ART): ART có thể giúp phụ nữ có tử cung nhỏ mang thai bằng cách thụ tinh nhân tạo bên ngoài cơ thể. Các kỹ thuật ART phổ biến bao gồm:

• Thụ tinh nhân tạo (IUI): Bác sĩ đưa tinh trùng vào buồng trứng bằng ống thông qua cổ tử cung.
• Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Bác sĩ lấy trứng và tinh trùng ra khỏi cơ thể, thụ tinh chúng trong phòng thí nghiệm và đưa phôi đã thụ tinh vào tử cung.

Phẫu thuật: Hiếm khi được sử dụng để điều trị tử cung nhỏ do có nguy cơ cao gặp biến chứng. Phẫu thuật có thể được cân nhắc trong một số trường hợp hiếm hoi, chẳng hạn như khi có sự tắc nghẽn ở tử cung hoặc âm đạo cản trở việc mang thai.

Các cách cải thiện sức khỏe sinh sản

Ngoài việc điều trị y tế, phụ nữ có tử cung nhỏ cũng nên áp dụng lối sống lành mạnh để cải thiện sức khỏe sinh sản, bao gồm:

• Duy trì cân nặng hợp lý;
• Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng;
• Tập thể dục thường xuyên;
• Bỏ hút thuốc lá;
• Hạn chế sử dụng rượu bia;
• Giảm căng thẳng;
• Khám phụ khoa định kỳ.

Tử cung nhỏ là một tình trạng y khoa đáng lo ngại, với nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và chức năng sinh sản của phụ nữ. Việc phát hiện sớm, điều trị hiệu quả tình trạng tử cung nhỏ là rất quan trọng, cần có sự theo dõi chặt chẽ của các bác sĩ chuyên khoa để giúp phụ nữ có tử cung nhỏ giảm thiểu các rủi ro sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống.