Tuyến yên sản sinh ra quá ít hormone sẽ dẫn đến điều gì?

Tuyến yên có kích thước tương đương hạt đậu và nặng khoảng 0.5 gram. Nó nhô ra từ đáy vùng dưới đồi ở nền não, nằm trên hố xương bướm ở trung tâm của xương sọ giữa. Tuyến yên được bao quanh bởi một khoang xương nhỏ với các nếp gấp màng cứng.

Tuyến yên sản sinh ra quá ít hormone sẽ dẫn đến điều gì?

Tuyến yên tiết ra những chất nào? Tuyến yên được coi là tuyến chủ của hệ thống nội tiết vì nó sản xuất hầu hết các hormone nhằm điều hòa, kiểm soát hoạt động của các tuyến nội tiết khác. Ngoài ra, tuyến yên còn sản xuất hormone tăng trưởng, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển thể chất và kiểm soát căng thẳng, stress tinh thần.

Nếu tuyến yên sản sinh ra quá ít hormone, sẽ dẫn đến suy tuyến yên. Đây là tình trạng mà tuyến yên không sản xuất được hormone đủ lượng cần thiết để duy trì hoạt động bình thường cho cơ thể. Suy giảm hormone tuyến yên có thể ảnh hưởng đến các loại hormone sau:

• Hormone tăng trưởng (GH): Hormone này điều chỉnh quá trình tăng trưởng và phát triển thể chất, bao gồm sự phát triển của xương và cơ bắp.
• Hormone kích thích tuyến giáp (TSH): TSH kích thích và điều hòa hoạt động của tuyến giáp, nơi sản xuất các hormone quan trọng cho quá trình trao đổi chất.
• Hormone vỏ thượng thận (ACTH): Hormone này điều hòa hoạt động của tuyến thượng thận, nơi sản xuất cortisol và các hormone khác cần thiết cho hoạt động của cơ thể.
• Hormone kích thích nang trứng (FSH): FSH điều tiết estrogen, điều hòa sự phát triển của tế bào trứng và chu kỳ kinh nguyệt. Ở nam giới, FSH có nhiệm vụ kích thích sản xuất tinh trùng.
• Hormone luteinizing (LH): LH điều hòa sản xuất estrogen ở nữ giới và testosterone ở nam giới.

Ngoài ra, tuyến yên còn sản xuất nhiều hormone khác liên quan đến các quá trình và hoạt động của cơ thể như: Kích thích trung tâm khoái cảm của não, tăng cường sản xuất sữa ở phụ nữ cho con bú, kích thích tăng sắc tố da, chống bài niệu, và giải phóng sữa mẹ. Tuyến yên sản sinh ra quá ít hormone có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Nguyên nhân tuyến yên sản sinh ra quá ít hormone

Rối loạn tuần hoàn não

• Rối loạn tuần hoàn não là nguyên nhân kéo theo tình trạng lương máu đưa đến tuyến yên giảm đi. Máu mang các chất dinh dưỡng và dưỡng chất quan trọng cần thiết cho sản xuất hormone. Thiếu máu cung cấp đến tuyến yên sẽ làm giảm khả năng hoạt động và sản xuất hormone.
• Máu cũng mang theo oxygen quan trọng để có thể duy trì sự sống và hoạt động của các tế bào. Rối loạn tuần hoàn có thể giảm lượng oxygen đến tuyến yên, làm suy giảm chức năng của tuyến.
• Các vấn đề như: Nghẽn mạch, viêm động mạch thái dương, hoặc phình động mạch cảnh có thể gây tổn thương cấu trúc mạch máu đến tuyến yên, làm giảm khả năng lưu thông máu và cung cấp các chất cần thiết đến tuyến.

Nhiễm trùng và viêm nhiễm

• Vi khuẩn, nấm và virus từ các bệnh nhiễm trùng có thể xâm nhập vào tuyến yên, gây kích thích hoặc tổn thương trực tiếp các tế bào trong tuyến yên và làm suy yếu khả năng sản xuất hormone.
• Một số loại nhiễm trùng có thể kích thích phản ứng viêm, cơ chế tự nhiên của cơ thể để chống lại vi khuẩn, virus hoặc các tác nhân gây hại khác. Viêm nhiễm có thể dẫn đến sưng, đau và tổn thương tuyến yên, gây suy giảm hoạt động.
• Nhiễm trùng và viêm nhiễm có thể gây chấn thương tạm thời hoặc kéo dài cho tuyến yên. Nếu quá trình phục hồi không hoàn toàn, tuyến yên có thể không khôi phục lại hoạt động bình thường, dẫn đến việc tuyến yên sản sinh ra quá ít hormone.

Hoại tử tuyến yên sau sinh

• Trong quá trình mang thai, cơ thể phụ nữ trải qua nhiều biến đổi, bao gồm mở rộng mạch máu để cung cấp máu đến tử cung và các cơ quan khác. Tuyến yên cũng là bộ phận có thể chịu ảnh hưởng từ những thay đổi này làm suy giảm lượng máu cung cấp đến tuyến yên.
• Một số tế bào có thể bị hoại tử nếu xuất hiện tình trạng nghẽn tắc trong các mạch máu của tuyến yên. Tổn thương và hoại tử sẽ kéo theo tình trạng suy giảm chức năng của tuyến yên vì mất đi một phần mô và tế bào quan trọng.

Người mắc bệnh tiểu đường

• Thoái hóa mạch máu có thể làm giảm cung cấp máu và oxygen đến tuyến yên. Máu mang theo chất dinh dưỡng và oxygen quan trọng cho quá trình sản xuất hormone. Khi không đủ dưỡng chất cần thiết u, tuyến yên có thể không hoạt động hiệu quả và khó có thể đảm bảo việc sản xuất hormone hoạt động bình thường.
• Do giảm cung cấp máu, tuyến yên không nhận được đủ lượng dưỡng chất cần thiết để duy trì chức năng và khiến tuyến yên sản sinh ra quá ít hormone. Điều này dẫn đến suy giảm hoạt động và chức năng của tuyến yên.
• Những biến đổi do tiểu đường, như sự tích tụ đường huyết, có thể làm mạch máu trở nên cứng và giảm tính linh hoạt, càng làm suy giảm khả năng lưu thông máu đến tuyến yên.

Cách điều trị nếu tuyến yên sản sinh ra quá ít hormone

Điều trị suy giảm hormone tuyến yên thường đòi hỏi phải sử dụng thuốc bổ sung hormone để thay thế lượng hormone bị thiếu hụt. Dưới đây là một số bước quan trọng trong quá trình điều trị:

Xác định loại hormone thiếu hụt

Đầu tiên, bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm cần thiết để xác định loại hormone tuyến yên bị thiếu hụt cũng như mức độ thiếu hụt. Điều này là rất quan trọng để lựa chọn đúng loại hormone thay thế.

Thuốc bổ sung hormone

Bệnh nhân thường được kê đơn thuốc bổ sung hormone để thay thế lượng hormone mà tuyến yên không sản xuất đủ. Ví dụ, nếu thiếu hormone sinh dục, có thể sử dụng estrogen cho phụ nữ hoặc testosterone cho nam giới.

Liệu pháp hormone GnRH

GnRH được tiết ra từ vùng dưới đồi và tác động lên tuyến yên để kích thích sản xuất LH và FSH, hai hormone quan trọng trong việc điều chỉnh chức năng sinh sản ở nam và nữ. Khi chức năng tuyến yên và sản xuất hormone sinh dục giảm, liệu pháp GnRH có thể được áp dụng để khôi phục hoạt động bình thường của tuyến yên và cải thiện sản xuất hormone sinh dục.

Bổ sung hormone tuyến giáp

Nếu suy giảm tuyến yên làm ảnh hưởng đến hormone kích thích tuyến giáp (TSH), bác sĩ sẽ tiến hành sử dụng hormone tuyến giáp thay thế như thyroxine (T4) nhằm ổn định mức hormone giáp.

Theo dõi và điều chỉnh liều lượng

Sau khi xác định nguyên nhân tuyến yên sản sinh ra quá ít hormone. Quá trình điều trị của mỗi bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ để đánh giá hiệu quả và điều chỉnh liều lượng hormone theo nhu cầu cụ thể của từng người.

Bổ sung Cortisone hoặc Hydrocortisone

Cortisol là một hormone steroid quan trọng trong nhiều chức năng của cơ thể như: Kiểm soát nước và muối, duy trì huyết áp ổn định, ức chế phản ứng miễn dịch và quản lý chuyển hóa chất béo và đường. Bác sĩ có thể kê đơn cortisone hoặc hydrocortisone, các loại thuốc steroid tổng hợp tương tự cortisol, để cung cấp cortisol thay thế cho cơ thể.

Đánh giá thường xuyên

Người bệnh cần được đánh giá theo dõi định kỳ để đảm bảo liều lượng hormone thay thế phù hợp và tương ứng với tình trạng sức khỏe hiện tại của họ.

Đối phó với biến chứng và tác dụng phụ

Bác sĩ cũng cần theo dõi và xử lý các biến chứng có thể xuất hiện, cũng như các tác dụng phụ của việc sử dụng thuốc bổ sung hormone. Việc điều trị suy giảm hormone tuyến yên là một quá trình liên tục và cần sự phối hợp chặt chẽ giữa bệnh nhân và bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và an toàn.

Khi tuyến yên gặp bất kỳ vấn đề hoặc bệnh lý nào, cơ thể sẽ xuất hiện nhiều triệu chứng và biến chứng liên quan, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh, thậm chí có thể đe dọa tính mạng. Do đó, bạn cần chủ động thăm khám định kỳ và xét nghiệm hormone tăng trưởng nếu nhận thấy sự phát triển cơ thể bất thường hoặc không phát triển. Điều trị khi tuyến yên sản sinh ra quá ít hormone là một quá trình dài hạn. Bệnh nhân cần được chăm sóc định kỳ và theo dõi chặt chẽ từ bác sĩ để đảm bảo duy trì sức khỏe và chất lượng cuộc sống tốt nhất.