U lympho hodgkin: Cơ chế bệnh sinh, phân loại, đối tượng nguy cơ và giai đoạn tiến triển bệnh

Bệnh u lympho Hodgkin nếu không phát hiện sớm có thể xâm lấn mô cơ quan khác, từ đó ảnh hưởng tới sức khỏe tổng thể của người bệnh, thậm chí đe dọa tính mạng bệnh nhân. Chẩn đoán sớm, xác định chính xác giai đoạn tiến triển sẽ giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, hiệu quả.

Bệnh u lympho Hodgkin là gì?

Bệnh u lympho Hodgkin hay còn được gọi là ung thư hạch Hodgkin là một loại ung thư phát sinh do sự biến đổi bất thường của DNA trong tế bào bạch cầu hay cụ thể hơn là tế bào lympho. Những tế bào bất thường này trở thành ung thư hạch, không thể kiểm soát được sự phát triển mà lan tỏa trong cơ thể. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, các tế bào ung thư này có thể tạo thành các tổ chức tế bào lympho ung thư, gây nguy hiểm đến sức khỏe.

Một đặc điểm phân biệt nổi bật của bệnh u lympho Hodgkin là sự xuất hiện của tế bào Reed-Sternberg (tên được đặt theo tên các nhà khoa học phát hiện ra chúng). Những tế bào này có kích thước lớn hơn so với tế bào lympho bình thường.

Theo thống kê từ GLOBOCAN 2018, trên toàn cầu có khoảng gần 80.000 ca chẩn đoán mới mắc ung thư lympho Hodgkin mỗi năm, với tỷ lệ nam/nữ dao động từ 1 đến 1,3/1. Bệnh thường xuất hiện ở người trẻ tuổi (từ 20 đến 34 tuổi) và người cao tuổi (từ 65 tuổi trở lên). Ở Việt Nam, theo cùng nguồn thống kê, có khoảng 731 ca chẩn đoán mới mắc bệnh lympho Hodgkin mỗi năm.

Điều quan trọng trong điều trị bệnh u lympho Hodgkin là phát hiện sớm để điều trị kịp thời. Các phương pháp điều trị bao gồm hóa trị, xạ trị và trong một số trường hợp cần can thiệp phẫu thuật. Điều này giúp tăng khả năng điều trị thành công, cải thiện chất lượng sống của người bệnh.

Các loại u lympho Hodgkin

Bệnh u lympho Hodgkin được chia thành hai loại chính: U lympho Hodgkin cổ điển và u lympho Hodgkin dạng nốt, mỗi loại có những đặc điểm cũng như ảnh hưởng riêng biệt đến sức khỏe của bệnh nhân.

U lympho Hodgkin cổ điển là loại phổ biến nhất trong các trường hợp ung thư hạch Hodgkin, chiếm khoảng 95% tổng số ca. Điểm đặc biệt của loại này là sự xuất hiện của tế bào Reed-Sternberg, được xác định thông qua soi mẫu sinh thiết hạch bạch huyết dưới kính hiển vi. Loại u lympho này lại chia thành 4 phân nhóm chính:

• U lympho Hodgkin xơ cứng dạng nốt: Đây là loại phổ biến nhất trong u lympho Hodgkin cổ điển, thường gặp ở người trẻ tuổi, đặc biệt là phụ nữ độ tuổi sinh sản. Bệnh thường ảnh hưởng đến hạch bạch huyết vùng ngực.
• U lympho Hodgkin tế bào hỗn hợp: Thường xuất hiện ở những người lớn tuổi (trên 60 tuổi), loại này mang nhiều loại tế bào khác nhau, bao gồm nhiều tế bào Reed-Sternberg. Bệnh có thể xâm lấn sâu trong ổ bụng của người bệnh.
• U lympho Hodgkin cổ điển giàu tế bào lympho: Chiếm khoảng 6% các trường hợp u lympho Hodgkin, phổ biến ở nam giới. Đặc trưng của loại này là sự tăng nhiều tế bào lympho bình thường và tế bào Reed-Sternberg trong hạch bạch huyết.
• U lympho Hodgkin cổ điển suy giảm tế bào lympho: Là loại hiếm gặp nhất, chỉ chiếm khoảng 1% số người mắc. Thường gặp ở những người cao tuổi (trên 60 tuổi) và những người mắc HIV/AIDS. Bệnh này làm giảm các tế bào bình thường trong hệ thống hạch bạch huyết, thay thế bằng các tế bào bất thường.

Trong khi đó, u lympho Hodgkin dạng nốt là một dạng ung thư hạch Hodgkin hiếm gặp, chỉ chiếm khoảng 5% số người được chẩn đoán mắc u lympho Hodgkin. Loại này thường ảnh hưởng nhiều đến người trẻ tuổi, thường có diễn tiến chậm hơn so với u lympho Hodgkin cổ điển, giúp bệnh nhân kéo dài thời gian điều trị và tăng cơ hội phục hồi.

Đối tượng có nguy cơ mắc u lympho Hodgkin

Bệnh u lympho Hodgkin là một loại ung thư hạch đặc biệt với những nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc phải bệnh này bao gồm:

• Người trưởng thành (20-39 tuổi) và người lớn tuổi (65 tuổi trở lên): Bệnh thường xuất hiện ở độ tuổi này, với đỉnh cao nằm ở nhóm từ 20 đến 34 tuổi và nhóm từ 65 tuổi trở lên.
• Nam giới: Ung thư hạch Hodgkin phổ biến hơn ở nam giới so với nữ giới. Tuy chưa rõ nguyên nhân chính xác nhưng điều này cho thấy một sự khác biệt giới tính trong mức độ nguy cơ mắc bệnh này.
• Người từng nhiễm Epstein-Barr (EBV) khi còn nhỏ hoặc thanh thiếu niên: EBV là một virus phổ biến gây ra bệnh nhiễm trùng ở con người. Những người từng nhiễm virus này khi còn bé hoặc trong tuổi vị thành niên có nguy cơ mắc u lympho Hodgkin.
• Người bị suy giảm miễn dịch: Những người mắc các bệnh lý suy giảm miễn dịch, đặc biệt là HIV/AIDS, có khả năng cao hơn mắc u lympho Hodgkin. Sự suy giảm miễn dịch làm giảm khả năng đối phó với các tế bào ung thư cũng như các virus gây bệnh.
• Tiền sử gia đình có người mắc ung thư hạch bạch huyết: Có một yếu tố di truyền trong một số trường hợp ung thư hạch Hodgkin, những người có tiền sử gia đình mắc bệnh này có nguy cơ cao hơn so với người khác.

Việc nhận biết, xác định các nhóm người có nguy cơ cao mắc u lympho Hodgkin giúp đưa ra các biện pháp phòng ngừa và sàng lọc hiệu quả. Đồng thời, việc nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố nguy cơ này cũng giúp cải thiện chẩn đoán cũng như điều trị cho những người bị ảnh hưởng.

Giai đoạn bệnh u lympho Hodgkin

Bệnh u lympho Hodgkin là một loại ung thư hạch đặc biệt có quá trình phát triển qua các giai đoạn khác nhau, được đánh giá dựa trên sự lan rộng của khối u trong cơ thể. Các giai đoạn của u lympho Hodgkin bao gồm:

• Giai đoạn I: Đặc điểm của giai đoạn này là khối u xuất hiện tại một vùng cụ thể của hạch bạch huyết hoặc một cơ quan bạch huyết như tủy xương, tuyến ức, lách. Hoặc có một hạch bạch huyết ở một khu vực bên ngoài hệ bạch huyết.
• Giai đoạn II: Trong giai đoạn này, khối u được phát hiện ở hai hoặc nhiều nhóm hạch bạch huyết nằm trong cùng một vùng của cơ hoành (diện tích trên hoặc dưới).
• Giai đoạn III: Ung thư lan rộng đến các vùng hạch bạch huyết ở cả hai bên của cơ hoành. Hoặc khối u có thể xuất hiện ở các hạch bạch huyết phía trên cơ hoành và trong lách của người bệnh.
• Giai đoạn IV: Đây là giai đoạn nặng nhất của u lympho Hodgkin, khi khối u đã lan rộng đến các cơ quan bên ngoài hệ thống hạch bạch huyết. Các cơ quan có thể bị ảnh hưởng bao gồm tủy xương, phổi, gan và những mô tế bào khác trong cơ thể.

Thông qua bài viết trên, Nhà thuốc Long Châu xin gửi tới quý độc giả thông tin về bệnh u lympho Hodgkin. Việc phát hiện sớm kết hợp đánh giá chính xác giai đoạn bệnh u lympho Hodgkin sẽ giúp cải thiện dự đoán cùng kết quả điều trị cho bệnh nhân. Đồng thời, xác định mức độ lan rộng của bệnh sẽ giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất cho từng trường hợp bệnh nhân cụ thể.