U xương sọ là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân, biến chứng và cách điều trị u xương sọ

U xương sọ, dù được xếp vào nhóm tổn thương lành tính, nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe và thẩm mỹ của người bệnh. Bài viết này sẽ đưa bạn đi tìm hiểu về u xương sọ giúp bạn chăm sóc sức khỏe bản thân và gia đình.

U xương sọ là gì?

U xương, hay còn gọi là osteoma, là những khối u xuất hiện bên trong mô xương, có cấu trúc tương tự như xương bình thường của người trưởng thành. Chúng có thể mọc ở nhiều vị trí trên cơ thể, phổ biến nhất là ở các xương dài và xương vùng đầu cổ (xương sọ, xương mặt, xương hàm dưới,...). U xương có thể là lành tính hoặc ác tính, nhưng đa phần gặp ở dạng lành tính.

U xương sọ, một dạng u nguyên phát thường gặp nhất trong vòm sọ, là một tổn thương lành tính hiếm gặp và ít được đề cập trong y khoa. Khối u tiến triển chậm và thường không gây ra triệu chứng rõ ràng.

Dấu hiệu nhận biết u xương sọ

Khối u trong hầu hết các trường hợp sẽ được phát hiện tình cờ thông qua kết quả việc chụp X- quang kiểm tra vùng đầu, xoang vì một vấn đề sức khỏe nào khác. Các khối u này thường phát triển rất chậm nên kích thước của chúng nhỏ nên rất khó phát hiện, do đó thường không cần phải điều trị.

Tuy nhiên, nếu các u xương lớn hơn nó có thể gây ra một số các triệu chứng khi khối u ngăn chặn đường dẫn lưu của xoang, chèn ép các dây thần kinh hay phát triển ra bên ngoài thành của xoang, thậm chí xâm lấn vào khoang sọ, các cấu trúc xung quanh mắt. Trong những trường hợp này, bệnh nhân có thể gặp tình trạng nhiễm trùng xoang, đau đầu, đau mắt, bác sĩ có thể sẽ cân nhắc chỉ định thực hiện phẫu thuật cắt bỏ u xương.

Những triệu chứng của u xương sọ phụ thuộc vào vị trí, kích thước của khối u. Sau đâu là một số triệu chứng có thể gặp:

• Đau ở vùng đầu: Vì u xương nằm gần một số cấu trúc nhạy cảm của hộp sọ, chính vì thế có thể dẫn đến những cơn đau đầu, các cơn đau này có thể diễn ra liên tục hoặc ngắt quãng.
• Các vấn đề về thị lực: Những khối u xương lớn hay những khối u có vị trí nằm gần hốc mắt có thể sẽ gây ảnh hưởng đến thị lực gây ra một số triệu chứng như nhìn mờ hoặc nhìn đôi.
• Đau, tê vùng mặt: U xương có thể nằm gần các dây thần kinh mặt nên có thể sẽ dẫn đến đau hoặc tê ở mặt.
• Thay đổi diện mạo của khuôn mặt: Khối u có thể nằm ở xương trán hoặc xương cạnh mũi, điều đó có thể gây ra những biến dạng hoặc bất thường rõ ràng về hình dạng của khuôn mặt.
• Mất thính giác hoặc bị ù tai: Triệu chứng này thường hiếm khi xảy ra, tuy nhiên nếu u xương ở vị trí gần ống tai hay cấu trúc thính giác thì có thể dẫn đến khó nghe hoặc bị ù tai.

Nguyên nhân gây u xương sọ

Hiện nay, nguyên nhân chính xác gây ra u xương sọ vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, một số giả thuyết được đưa ra, bao gồm:

• Yếu tố di truyền: Một số nghiên cứu cho thấy u xương sọ có thể liên quan đến các đột biến gen di truyền.
• Tiếp xúc với bức xạ: Tiếp xúc với bức xạ ion hóa, chẳng hạn như tia X hoặc tia gamma, có thể làm tăng nguy cơ mắc u xương sọ.
• Chấn thương: Một số trường hợp u xương sọ được cho là có liên quan đến chấn thương đầu.
• Yếu tố môi trường: Một số yếu tố môi trường, chẳng hạn như ô nhiễm hoặc tiếp xúc với hóa chất độc hại, có thể góp phần gây ra u xương sọ.

Biến chứng của u xương sọ

U xương sọ, mặc dù được xếp vào nhóm tổn thương lành tính, nhưng không đồng nghĩa với việc nó hoàn toàn an toàn. Theo các chuyên gia, u lành tính thường phát triển chậm, có ranh giới rõ ràng, không gây viêm và không dính vào các mô xung quanh. Xét nghiệm hình ảnh cho thấy cấu trúc xương không bị phá hủy.

Tuy vậy, u lành tính khi phát triển quá lớn có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ và gây ra một số triệu chứng như đau đầu, đau xoang. Trong trường hợp đặc biệt, u có thể ảnh hưởng đến khả năng nghe và nhìn.

Mặt khác, u xương sọ ác tính, tuy hiếm gặp, nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ ung thư xương cao. U ác tính phát triển nhanh, ranh giới không rõ ràng và gây đau nhức dữ dội. Xét nghiệm hình ảnh cho thấy khối u xâm lấn sang màng xương và mô mềm xung quanh. U ác tính thường khó điều trị và có thể ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh.

Do vậy, việc chẩn đoán chính xác loại u là vô cùng quan trọng để có phương pháp điều trị phù hợp. Khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn cụ thể.

Cách điều trị u xương sọ

Khi có các dấu hiệu nghi ngờ u xương sọ, bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc chẩn đoán u xương sọ không quá phức tạp, tuy nhiên, việc phân biệt u lành tính hay ác tính đóng vai trò quan trọng trong việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

• Đối với u xương sọ lành tính không gây triệu chứng: Bác sĩ có thể chỉ định theo dõi định kỳ và áp dụng các biện pháp điều trị bảo tồn. Phẫu thuật chỉ được thực hiện khi khối u phát triển lớn, gây mất thẩm mỹ hoặc chèn ép mô lân cận, ảnh hưởng đến sinh hoạt của người bệnh. Phương pháp phẫu thuật sẽ được lựa chọn dựa trên kích thước, vị trí khối u và bảng phân loại bướu xương. Quy trình phẫu thuật bao gồm gây mê, rạch một đường nhỏ dưới đường chân tóc, lấy khối u ra ngoài, khâu vết mổ thẩm mỹ. Người bệnh thường được theo dõi tại bệnh viện một ngày sau phẫu thuật và có thể xuất viện sau đó. Việc cắt chỉ được thực hiện sau khoảng 1 tuần.
• Đối với u xương sọ ác tính: Việc điều trị sẽ phức tạp hơn, bao gồm phẫu thuật kết hợp với các phương pháp hỗ trợ như hóa trị, xạ trị, liệu pháp miễn dịch,... Phác đồ điều trị cụ thể sẽ được bác sĩ xây dựng dựa trên từng trường hợp bệnh nhân.

Thông tin về u xương sọ trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế cho lời khuyên của bác sĩ. Nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về sức khỏe, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.