Ung thư não có chữa được không? Những yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị?

Có thể nhiều người khi được chẩn đoán ung thư não sẽ cảm thấy căng thẳng và lo sợ rằng liệu ung thư não có chữa được không. Lựa chọn điều trị của ung thư não sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, từ đặc điểm của bệnh lý cho đến thể trạng của người bệnh, với mục đích chung là loại bỏ hoặc làm chậm sự phát triển của khối u. Bài viết sau đây đây sẽ mang đến thông tin về những yếu tố có thể ảnh hưởng đến hiệu quả chữa trị ung thư não.

Tìm hiểu chung về ung thư não

Trước khi đến với giải đáp về việc ung thư não có chữa được không, chúng ta hãy cùng tìm hiểu khái quát về tần suất và phân loại của ung thư não.

Ung thư não và các vị trí trên hệ thần kinh là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 10 trên thế giới. Vào năm 2020, ước tính có khoảng 251.329 người trên toàn thế giới tử vong vì ung thư não nguyên phát và các khối u thần kinh trung ương.

Ung thư não là tình trạng các khối u phát triển ở não, bao gồm 2 loại chính là:

• Ung thư não nguyên phát: Khối u bắt đầu hình thành ngay ở trong não hoặc tủy sống.
• Ung thư não thứ phát: Khối u di căn từ nơi khác đến não, các bệnh ung thư phổ biến thường gặp có thể di căn đến não là ung thư vú, thận, phổi hoặc bệnh bạch cầu.

Triệu chứng người bệnh gặp phải sẽ tùy vào bản chất, vị trí, kích thước và mức độ xâm lấn của khối u. Bất kể khối u não lành tính hay ác tính, khi hiện diện tại tại não bộ thì đều có khả năng ảnh hưởng đến sức khỏe hoặc để lại di chứng, đặc biệt là trên hệ thần kinh cho người bệnh.

Các mức độ của ung thư não

Thông thường, mức độ nghiêm trọng của bệnh ung thư được đánh giá bằng cách sử dụng hệ thống phân loại giai đoạn dựa theo kích thước và sự phát triển của khối u. Các chuyên gia điều trị ung thư sẽ quan sát các tế bào ung thư dưới kính hiển vi để xác định mức độ ung thư não của người bệnh:

• Độ 1 – Khối u lành tính, các tế bào trông gần giống như các tế bào não bình thường.
• Độ 2 – Các tế bào trông bất thường hơn nhưng nhìn chung chúng là những tế bào phát triển chậm.
• Độ 3 – Đây là một khối u ác tính với các tế bào trông rất bất thường và khiến bác sĩ khó xác định được nguồn gốc của các tế bào này.
• Độ 4 – Mô ác tính có các tế bào trông bất thường nhất và có xu hướng phát triển nhanh chóng.

Bệnh nhân ung thư não có chữa được không?

Bệnh ung thư não có chữa được không? Câu trả lời phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau có thể kể đến như tuổi tác, thể trạng bệnh nhân, giai đoạn bệnh, vị trí khối u, khả năng can thiệp bằng phẫu thuật được hay không và phác đồ điều trị phù hợp. Các phương pháp điều trị chính trong ung thư não bao gồm:

• Phẫu thuật: Thủ thuật này bao gồm việc rạch một đường trên da đầu và lấy một mảnh xương ra khỏi hộp sọ để bác sĩ phẫu thuật thần kinh có thể tiếp cận khối u, sau đó mảnh sọ được cố định lại đúng vị trí ban đầu.
• Xạ trị: Sử dụng tia bức xạ từ máy chiếu bên ngoài để tiêu diệt tế bào ung thư.
• Hóa trị: Sử dụng thuốc tiêu diệt tế bào ung thư, biện pháp này có thể được áp dụng sau phẫu thuật hoặc làm giảm các triệu chứng nếu khối u không thể cắt bỏ.
• Tuyến cấy ghép carmustine: Đây là phương pháp khá mới, thuốc hóa trị carmustine được chứa trên một tấm ghép và được bác sĩ phẫu thuật cấy vào trong quá trình phẫu thuật để loại bỏ khối u não.
• Thuốc: Một số nhóm thuốc khác hỗ trợ điều trị triệu chứng cũng có thể được sử dụng để giảm thiểu các tác dụng phụ như đau đầu, co giật và nôn mửa.

Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ sống còn và khả năng điều trị của bệnh ung thư não

Loại ung thư

Ung thư não có chữa được không có thể phụ thuộc vào loại ung thư, trong đó nhóm u nguyên bào thần kinh đệm được coi là loại khối u não xâm lấn nhất và việc điều trị cũng rất khó khăn. Những khối u này có xu hướng phát triển nhanh chóng, lan sang các mô khác và có tiên lượng xấu. Chúng có thể bao gồm nhiều loại tế bào khác nhau, không thể loại bỏ được triệt để các tế bào ung thư. Vì thế, hầu như người bệnh trong trường hợp này đều có các phương pháp điều trị khác sau phẫu thuật để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại.

Cấp độ khối u não

Theo như 4 cấp độ đã được đề cập trên, ung thư não có chữa được không cũng phụ thuộc mức độ mà người bệnh được đánh giá. Khối u não độ 1 và 2 đa phần là khối u lành tính và có xu hướng phát triển khá chậm. Khối u não độ 3 và 4 là khối u ung thư (ác tính) phát triển nhanh hơn và khó điều trị hơn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, khối u có thể diễn tiến theo chiều hướng xấu và thay đổi cấp độ, cụ thể u não cấp độ 2 có thể phát triển thành thể u ác tính.

Hiện nay các loại ung thư di căn não đều được đánh giá là ung thư não mức độ 4 bất kể mức độ phát triển hay kích thước của khối u. Tiên lượng bệnh nhân ung thư não di căn thường ít khả quan và các phương pháp điều trị chủ yếu bao gồm điều trị chống phù não, xạ trị não và điều trị tại vị trí xuất hiện ung thư ban đầu trước khi di căn xa lên não. Hay nói cách khác, đây không phải là biện pháp điều trị đặc hiệu mà chủ yếu là giúp giảm nhẹ triệu chứng, nâng cao chất lượng và kéo dài nhiều nhất có thể về thời gian sống cho bệnh nhân.

Vị trí và kích thước khối u

Vị trí và kích thước khối u não giúp bác sĩ cân nhắc việc bệnh nhân có khả năng phẫu thuật để loại bỏ khối u một cách an toàn hay không. Các khối u ở một số vị trí nhất định có thể ảnh hưởng đến chức năng ở các vùng não quan trọng. Chẳng hạn như những vùng điều khiển những hoạt động suy nghĩ, nói, cử động hoặc tiếp nhận thông tin giác quan.

Bên cạnh đó, thách thức khác có thể kể đến là hàng rào máu não với chức năng bảo vệ não và tủy sống khỏi các hóa chất độc hại, lại là một trong những rào cản của việc đưa thuốc hóa trị vào vị trí khối u. Phẫu thuật cũng có thể khó khăn nếu khối u nằm sâu trong não sẽ khó thực hiện can thiệp hơn hơn so với các khối u nằm gần ở vị trí màng não.

Kích cỡ của khối u cũng là yếu tố quan trọng khi xem xét điều trị, một khối u lớn hơn có thể có nhiều khả năng đè lên các mô xung quanh hoặc tăng áp lực xung quanh não. Việc tiến thành phẫu thuật khối u có kích thước lớn sẽ khó khăn và nhiều nguy cơ tiềm ẩn hơn.

Thể trạng bệnh nhân

Khối u não khi điều trị có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu khác nhau. Các biểu hiện thường gặp bao gồm nhức đầu, buồn nôn có hoặc kèm theo nôn mửa, táo bón, mệt mỏi, yếu một bên cơ thể, đi lại khó khăn và mất thăng bằng. Vì thế, bệnh nhân có thể trạng khỏe mạnh sẽ có khả năng phục hồi nhanh và ổn định hơn so với những bệnh nhân có thể trạng kém, tiền sử có nhiều bệnh lý nền khác.

Tuổi tác

Mặc dù các khối u não có thể phát triển ở mọi lứa tuổi, nhưng khi tuổi càng cao, nguy cơ phát triển hầu hết các bệnh ung thư, bao gồm cả khối u não sẽ tăng lên. Nguy cơ mắc khối u não cao nhất ở những người trong độ tuổi từ 85 đến 89. Bệnh nhân càng lớn tuổi cũng có khả năng đáp ứng phác đồ điều trị kém hơn và khả năng phục hồi sau điều trị thấp hơn.

Hiệp hội Ung thư Não Hoa Kỳ liệt kê tỷ lệ sống sót sau 5 năm của khối u não theo độ tuổi đối với những người được chẩn đoán mắc khối u não ác tính nguyên phát là 36,1% đối với độ tuổi 20 - 44, 30,5% đối với độ tuổi 45 - 54, 20,5% đối với độ tuổi 55 - 64 và 12,1% cho độ tuổi từ 65 trở lên.

Nhìn chung, việc ung thư não có chữa được không phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau từ những đặc điểm của khối u (vị trí, kích thước và mức độ của khối u), cho đến tình trạng của người bệnh (thể trạng, bệnh kèm và tuổi). Hy vọng bài viết trên có thể mang đến những thông tin hữu ích cho bạn đọc.

Xem thêm:

• Một số cách điều trị ung thư não phổ biến hiện nay
• Người bị u não giai đoạn cuối có thể sống được bao lâu?