Ung thư tủy xương là gì? Phòng ngừa ung thư tủy xương thế nào?

Ung thư tủy xương, một loại ung thư đáng lo ngại, ảnh hưởng đến tủy xương - hệ thống sản xuất tế bào máu quan trọng trong cơ thể. Đây là một căn bệnh nghiêm trọng và khó điều trị, đòi hỏi sự chẩn đoán sớm và điều trị đúng phương pháp. Triệu chứng của ung thư tủy xương thường không rõ ràng và có thể gây nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe khác.

Ung thư tủy xương là gì?

Tủy xương có hình dạng tương tự như bọt biển và nằm bên trong các xương. Nó chứa các tế bào gốc, các tế bào này phát triển và trở thành các tế bào hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu.

Ung thư tủy xương xảy ra khi các tế bào trong tủy bắt đầu phát triển không bình thường hoặc tăng sinh với tốc độ nhanh chóng. Đây là một dạng ung thư riêng biệt và cần phải phân biệt nó với ung thư xương. Mặc dù có thể có các loại ung thư khác ở vị trí khác di căn đến xương và tủy xương, nhưng chúng không được xem là ung thư tủy.

Ung thư tủy xương có thể được phân loại thành các loại sau đây dựa trên tế bào mà nó ảnh hưởng:

• Đa u tủy: Loại ung thư này thường phát triển trong các tế bào plasma, xuất hiện trong tủy xương. Đây là dạng ung thư tủy xương phổ biến nhất. Plasma là tế bào có vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch, giúp phòng chống nhiễm trùng và bệnh tật. Trong đa u tủy, các tế bào ung thư chiếm chỗ của các tế bào bình thường và lành mạnh, làm suy yếu hoặc phá hủy xương.
• Ung thư bạch cầu: Loại ung thư này phát triển từ các tế bào bạch cầu hoặc có thể xuất hiện ở các loại tế bào khác. Tùy thuộc vào từng trường hợp, bệnh có thể phát triển nhanh chóng (cấp tính) hoặc chậm (bạch cầu mãn tính). Loại ung thư máu này gây ra sự hình thành tế bào máu không bình thường.
• Ung thư hạch: Đây là một dạng ung thư phát triển từ các tế bào lympho, một loại tế bào bạch cầu lưu thông trong máu và mô bạch huyết sau khi được sản xuất từ tủy xương. Ung thư hạch có thể xuất hiện ở nhiều vị trí trong cơ thể và có thể bắt đầu từ các hạch bạch huyết và lan rộng đến tủy xương.

Triệu chứng của ung thư tủy xương

Ở giai đoạn ban đầu, ung thư tủy xương thường gây ra các dấu hiệu không rõ ràng và có thể bị nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe khác. Bệnh thường được nghi ngờ và chẩn đoán sau khi kiểm tra xét nghiệm máu hoặc nước tiểu định kỳ.

Khi bệnh tiến triển, một số triệu chứng dễ nhận thấy bao gồm:

• Đau xương dai dẳng thường xuyên, thường xuất hiện ở vùng lưng, hông hoặc xương sườn;
• Xương dễ gãy, yếu và giòn;
• Sốt cao không rõ nguyên nhân;
• Sưng hạch bạch huyết;
• Nồng độ canxi trong máu tăng cao;
• Cơ thể mệt mỏi, giảm cân một cách bất thường;
• Xuất hiện vết bầm tím, chảy máu không bình thường và những đốm đỏ nhỏ trên da;
• Tổn thương thận.

Do bệnh phát triển âm thầm và triệu chứng mơ hồ, người bệnh thường có xu hướng chủ quan và coi nhẹ. Khi được chẩn đoán, bệnh thường đã ở giai đoạn nặng.

Người bệnh ung thư tủy xương sống được bao lâu tùy thuộc vào việc phát hiện bệnh sớm hay muộn. Nếu bệnh được phát hiện ở giai đoạn đầu, người bệnh có cơ hội điều trị hoàn toàn và kéo dài tuổi thọ. Nếu bệnh được phát hiện ở giai đoạn cuối, việc điều trị đòi hỏi chi phí cao, gây đau đớn và có nguy cơ tử vong cao.

Thời gian sống của bệnh nhân cũng phụ thuộc vào các yếu tố như tình trạng sức khỏe, khả năng miễn dịch và phản ứng với điều trị. Những người có thể trạng yếu, phát hiện bệnh muộn và có lối sống không lành mạnh thường có tuổi thọ thấp hơn. Ngược lại, việc tuân thủ điều trị tốt và duy trì chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh có thể kéo dài tuổi thọ.

Nguyên nhân dẫn đến ung thư tủy xương

Hiện nay, nguyên nhân chính gây ra ung thư tủy xương vẫn chưa được hiểu rõ. Nhiều nghiên cứu cho rằng căn bệnh phát triển do sự kết hợp giữa yếu tố di truyền và môi trường sống, các tế bào máu bị đột biến di truyền hoặc có thay đổi trong ADN.

Khi có sự tăng sinh tế bào không bình thường, quá trình sản xuất tế bào máu mất kiểm soát. Theo thời gian, những tế bào bất thường này sẽ chiếm ưu thế và thay thế các tế bào máu khỏe mạnh trong tủy xương. Tình trạng trên dẫn đến việc xuất hiện các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh.

Có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư tủy xương, bao gồm:

• Tuổi cao: Phần lớn các trường hợp được chẩn đoán xảy ra ở những người lớn hơn 60 tuổi.
• Nam giới: Tỷ lệ mắc bệnh cao hơn ở nam giới so với nữ giới.
• Người da đen: Có tỷ lệ cao hơn mắc bệnh đa u tủy xương so với những người thuộc các chủng tộc khác.
• Có tiền sử gia đình mắc bệnh đa u tủy: Có anh chị em hoặc cha mẹ mắc bệnh đa u tủy sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Ung thư tủy xương có chữa được không

Ung thư tủy xương có thể được điều trị thành công nếu được phát hiện sớm và áp dụng phác đồ điều trị phù hợp và tiên tiến. Quá trình điều trị có thể nhằm vào việc tiêu diệt tế bào ác tính hoặc kiềm chế sự phát triển của chúng, tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể hoặc thực hiện ghép tủy xương. Tuy nhiên, nếu bệnh được phát hiện muộn ở giai đoạn cuối, khi tế bào ác tính đã lan rộng và di căn vào các bộ phận khác, tỷ lệ tử vong sẽ cao hơn đối với người bệnh.

Cách phòng ngừa ung thư tủy xương

Để phòng ngừa ung thư tủy xương, bạn có thể thực hiện những biện pháp sau:

• Duy trì lối sống lành mạnh: Hãy ăn một chế độ ăn giàu dinh dưỡng, bao gồm nhiều rau, quả, ngũ cốc, protein và chất béo lành mạnh. Hạn chế việc tiêu thụ thức ăn giàu chất béo bão hòa, đường và thực phẩm chế biến. Hãy duy trì cân nặng lành mạnh thông qua hoạt động thể chất đều đặn và giảm bớt thói quen hút thuốc lá, uống rượu và sử dụng các chất gây nghiện.
• Bảo vệ khỏi tác động gây ung thư: Tránh tiếp xúc với các chất gây ung thư như hóa chất độc hại, bức xạ và thuốc trừ sâu. Nếu bạn làm việc trong môi trường có nguy cơ tiếp xúc với những chất này, hãy tuân thủ các quy định an toàn và sử dụng các biện pháp bảo vệ cá nhân phù hợp.
• Kiểm tra gen di truyền: Nếu trong gia đình của bạn có người mắc ung thư tủy xương, hãy thảo luận với bác sĩ về việc kiểm tra gen di truyền để xác định nguy cơ cá nhân. Nếu có yếu tố di truyền, bác sĩ có thể đề xuất các biện pháp theo dõi và quản lý nguy cơ.
• Thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ: Điều quan trọng là thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ và kiểm tra máu định kỳ để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu hay triệu chứng nghi ngờ của ung thư tủy xương. Điều này đóng góp vào việc nâng cao khả năng phát hiện sớm và thực hiện điều trị kịp thời.

Ung thư tủy xương là một căn bệnh nghiêm trọng, nhưng việc phòng ngừa và phát hiện sớm có thể giúp tăng khả năng điều trị và cải thiện kết quả. Bằng cách duy trì một lối sống lành mạnh, bảo vệ khỏi tác động gây ung thư, kiểm tra di truyền, thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ và tăng cường hệ miễn dịch, chúng ta có thể giảm nguy cơ mắc bệnh.

Xem thêm: Những triệu chứng ung thư tuyến tụy giai đoạn đầu