Ung thư xương là gì? Nguyên nhân và cách điều trị ung thư xương

Ung thư xương là gì? 

Ung thư xương có thể đề cập đến ung thư xương nguyên phát hoặc ung thư xương thứ cấp và hai loại khá khác nhau. Ung thư xương nguyên phát là ung thư bắt đầu trong xương. Ung thư xương thứ phát (di căn) đề cập đến bệnh ung thư bắt đầu từ nơi khác trong cơ thể và đã di căn đến xương.

Có hơn 30 loại ung thư xương nguyên phát khác nhau. Còn được gọi là sarcoma xương, các loại phổ biến nhất bao gồm:

• U xương: U xương là dạng ung thư xương phổ biến nhất. Trong khối u này, các tế bào ung thư tạo ra xương. Loại ung thư xương này xảy ra thường xuyên nhất ở trẻ em và thanh niên, ở xương chân hoặc cánh tay. Trong một số trường hợp hiếm hoi, u xương có thể phát sinh bên ngoài xương (u xương ngoài xương).

• Chondrosarcoma: Chondrosarcoma là dạng ung thư xương phổ biến thứ hai. Trong khối u này, các tế bào ung thư tạo ra sụn. Chondrosarcoma thường xảy ra ở xương chậu, chân hoặc tay ở người trung niên và lớn tuổi.

• Ewing sarcoma: Các khối u sarcoma Ewing thường phát sinh ở xương chậu, chân hoặc cánh tay của trẻ em và thanh niên.

Những dấu hiệu và triệu chứng của ung thư xương

• Đau xương;

• Sưng và đau gần vị trí xung quanh;

• Xương suy yếu, dẫn đến gãy xương;

• Mệt mỏi;

• Giảm cân ngoài ý muốn.

Tác động của ung thư xương đối với sức khỏe

Ung thư xương gây đau nhức vị trí xương bị ung thư và khiến xương dễ gãy yếu.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh ung thư xương

Biến chứng của ung thư xương là cắt cụt chi nếu các khối u lớn và nặng nhất là tử vong. 

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến ung thư xương

Nguyên nhân của hầu hết các bệnh ung thư xương là không rõ. Một số ít bệnh ung thư xương có liên quan đến yếu tố di truyền, trong khi một số khác liên quan đến việc tiếp xúc với bức xạ trước đó.

Những ai có nguy cơ mắc phải ung thư xương?

• U xương: Thường xuyên nhất ở trẻ em và thanh niên.

• Chondrosarcoma: Người trung niên và lớn tuổi.

• Ewing sarcoma: Trẻ em và thanh niên.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải ung thư xương

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư xương, bao gồm:

• Các hội chứng di truyền: Một số hội chứng di truyền hiếm gặp di truyền qua các gia đình làm tăng nguy cơ ung thư xương, bao gồm hội chứng Li-Fraumeni và u nguyên bào võng mạc di truyền.

• Bệnh Paget của xương: Thường xảy ra nhất ở người lớn tuổi, bệnh Paget về xương có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư xương sau này.

• Xạ trị ung thư: Tiếp xúc với liều lượng bức xạ lớn, chẳng hạn như được đưa ra trong quá trình xạ trị ung thư, làm tăng nguy cơ ung thư xương trong tương lai.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán ung thư xương

Chẩn đoán hình ảnh

Các xét nghiệm hình ảnh có thể giúp xác định vị trí và kích thước của các khối u xương, và liệu các khối u có di căn đến các bộ phận khác của cơ thể hay không. Các loại xét nghiệm hình ảnh được khuyến nghị phụ thuộc vào các dấu hiệu và triệu chứng cá nhân của bạn. Các bài kiểm tra có thể bao gồm:

• Quét xương;

• Chụp cắt lớp vi tính (CT);

• Chụp cộng hưởng từ (MRI);

• Chụp cắt lớp phát xạ Positron (PET);

• Tia X.

Sinh thiết kim hoặc phẫu thuật

• Chèn kim qua da và vào khối u: Trong khi sinh thiết bằng kim, bác sĩ sẽ đưa một cây kim mỏng qua da và hướng dẫn nó vào khối u. Bác sĩ của bạn sử dụng kim để loại bỏ các mảnh mô nhỏ từ khối u.

• Phẫu thuật để loại bỏ một mẫu mô để xét nghiệm: Trong quá trình sinh thiết phẫu thuật, bác sĩ sẽ rạch một đường qua da và loại bỏ toàn bộ hoặc một phần khối u.

Đánh giá các giai đoạn ung thư xương

Xác định mức độ (giai đoạn) của ung thư sẽ hướng dẫn các lựa chọn điều trị. Các yếu tố được xem xét bao gồm:

• Kích thước của khối u.

• Ung thư phát triển nhanh như thế nào.

• Số lượng xương bị ảnh hưởng, chẳng hạn như các đốt sống liền kề trong cột sống.

• Liệu ung thư có di căn đến các bộ phận khác của cơ thể hay không.

Các giai đoạn của ung thư xương được biểu thị bằng số La Mã, từ 0 đến IV. Các giai đoạn thấp nhất cho thấy rằng khối u nhỏ hơn và ít hung hãn hơn. Đến giai đoạn IV, ung thư đã di căn sang các bộ phận khác của cơ thể.

Phương pháp điều trị ung thư xương hiệu quả

Các lựa chọn điều trị cho bệnh ung thư xương dựa trên loại ung thư mắc phải, giai đoạn ung thư, sức khỏe tổng thể. Ví dụ, một số bệnh ung thư xương được điều trị chỉ bằng phẫu thuật; một số với phẫu thuật và hóa trị liệu; và một số bằng phẫu thuật, hóa trị và xạ trị.

Phẫu thuật

Mục tiêu của phẫu thuật là loại bỏ toàn bộ khối u ung thư. Trong hầu hết các trường hợp, điều này liên quan đến các kỹ thuật đặc biệt để loại bỏ khối u thành một mảnh duy nhất, cùng với một phần nhỏ mô khỏe mạnh bao quanh nó. Bác sĩ phẫu thuật sẽ thay thế xương đã mất bằng một số xương từ một vùng khác trên cơ thể, bằng vật liệu từ xương hoặc bằng vật liệu thay thế bằng kim loại và nhựa cứng.

Ung thư xương rất lớn hoặc nằm ở một điểm phức tạp trên xương có thể phải phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ hoặc một phần chi (cắt cụt chi). Khi các phương pháp điều trị khác đã được phát triển, việc cắt cụt chi ngày càng trở nên ít phổ biến hơn. Nếu cần phải cắt cụt chi, có thể sẽ được lắp một chi giả và trải qua quá trình đào tạo để học cách làm các công việc hàng ngày bằng cách sử dụng chi mới của mình.

Hóa trị liệu

Hóa trị sử dụng các loại thuốc chống ung thư mạnh, thường được truyền qua tĩnh mạch (tiêm tĩnh mạch), để tiêu diệt các tế bào ung thư. Tuy nhiên, loại điều trị này có hiệu quả đối với một số dạng ung thư xương hơn những dạng khác. Ví dụ, hóa trị thường không hiệu quả lắm đối với ung thư chondrosarcoma, nhưng nó là một phần quan trọng trong điều trị ung thư xương và sarcoma Ewing.

Xạ trị

Xạ trị sử dụng chùm năng lượng công suất cao, chẳng hạn như tia X, để tiêu diệt tế bào ung thư.

Xạ trị thường được sử dụng trước khi phẫu thuật vì nó có thể thu nhỏ khối u và dễ dàng loại bỏ hơn. Điều này có thể giúp giảm thiểu khả năng cần thiết phải cắt cụt chi.

Xạ trị cũng có thể được sử dụng ở những người bị ung thư xương không thể loại bỏ bằng phẫu thuật. Sau khi phẫu thuật, xạ trị có thể được sử dụng để tiêu diệt bất kỳ tế bào ung thư nào có thể còn sót lại. Đối với những người bị ung thư xương giai đoạn cuối, xạ trị có thể giúp kiểm soát các dấu hiệu và triệu chứng, chẳng hạn như đau.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của ung thư xương

Chế độ sinh hoạt:

• Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị. 

• Duy trì lối sống tích cực, hạn chế sự căng thẳng.

• Liên hệ ngay với bác sĩ khi cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị.

• Thăm khám định kỳ để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và để bác sĩ tìm hướng điều trị phù hợp trong thời gian tiếp theo nếu bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm.

• Bệnh nhân cần lạc quan. Tâm lý có ảnh hưởng rất lớn đến điều trị, hãy nói chuyện với những người đáng tin cậy, chia sẻ với những thành viên trong gia đình, nuôi thú cưng hay đơn giản là đọc sách, làm bất cứ thứ gì khiến bạn thấy thoải mái.

Chế độ dinh dưỡng:

Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng.

Phương pháp phòng ngừa ung thư xương hiệu quả

Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:

Ung thư xương thường do di truyền nên gần như không thể phòng ngừa được, chỉ có thể quan sát các dấu hiệu bất thường và đi tầm soát ung thư định kỳ để phát hiện sớm và chữa trị kịp thời.