Vai trò của hormone glucagon trong việc cân bằng đường huyết trong cơ thể

Hormone glucagon đóng vai trò quan trọng trong việc cân bằng đường huyết trong cơ thể. Khi mức đường glucose trong máu giảm xuống, tuyến tụy phát hiện sự giảm này và bắt đầu sản xuất hormone glucagon.

Hormone Glucagon là gì?

Glucagon là một hormone được tạo ra bởi tuyến tụy, đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh mức đường huyết trong cơ thể. Khi mức đường huyết giảm xuống, ví dụ như khi chúng ta đang đói hoặc sau khi tập luyện mạnh, glucagon được tiết ra để tăng mức đường glucose trong máu.

Glucagon thúc đẩy quá trình phân giải glycogen - một dạng lưu trữ của glucose trong gan và cơ bắp để tạo ra glucose. Nó cũng kích thích quá trình gluconeogenesis, tức là sản xuất glucose mới từ các nguồn không carbohydrate như protein và axit béo. Quá trình này giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể khi cần thiết, đặc biệt là khi mức đường huyết giảm.

Glucagon và insulin là hai hormone đối lập nhau, hoạt động cùng nhau để duy trì mức đường huyết ổn định. Insulin giúp hạ thấp mức đường huyết khi nồng độ đường cao, trong khi glucagon làm tăng nồng độ đường khi mức đường thấp. Điều này giúp duy trì cân bằng cần thiết cho sức khỏe của cơ thể.

Khi chúng ta tiêu thụ carbohydrate từ thực phẩm, chúng được chuyển hóa thành glucose nguồn năng lượng quan trọng để cung cấp cho hoạt động hàng ngày của cơ thể. Mức đường huyết biến đổi liên tục trong ngày. Insulin và glucagon, hai hormone được tiết ra từ tuyến tụy, giúp duy trì mức đường huyết ổn định để cơ thể hoạt động mạnh mẽ và khỏe mạnh.

Cả insulin và glucagon hoạt động cùng nhau, giữ cho mức độ của chúng trong cân bằng. Nếu bất kỳ hormone nào vượt quá giới hạn, đường huyết có thể tăng hoặc giảm đột ngột.

Chỉ số đường huyết là một chỉ số quan trọng để đo lường việc cơ thể sử dụng glucose một cách hiệu quả. Thông thường, nó được đo bằng miligam trên mỗi decilitre (mg/dl). Các mức đường huyết lý tưởng như sau:

• Trước bữa sáng: Dưới 100 mg/dl cho người khỏe mạnh và từ 70 đến 130 mg/dl cho người mắc bệnh đái tháo đường.
• Hai giờ sau bữa ăn: Dưới 140 mg/dl cho người khỏe mạnh. Người bị đái tháo đường cần duy trì dưới 180 mg/dl.

Điều hoà đường huyết trong cơ thể

Insulin và glucagon hoạt động đối lập nhau, giống như một cặp "đối thủ" trong việc duy trì mức đường huyết của cơ thể. Hai hormone này đóng vai trò quan trọng trong việc cân bằng đường huyết, giữ cho mức đường trong phạm vi cần thiết cho nhu cầu của cơ thể. Nếu một trong hai hormone này vượt ra ngoài phạm vi bình thường, đường huyết có thể tăng hoặc giảm không kiểm soát.

Tuyến tụy được tổ chức thành các đơn vị chức năng gọi là tiểu đảo Langerhans, với tế bào alpha sản xuất glucagon và tế bào beta chịu trách nhiệm tổng hợp và tiết insulin.

Phần lớn tế bào trong cơ thể không thể tự lấy glucose từ máu một cách tự nhiên. Do đó, insulin được coi như một "chìa khóa" mở cửa cho tế bào để chấp nhận và sử dụng glucose.

Khi mức đường trong máu quá cao, tuyến tụy tiết ra lượng insulin lớn hơn để ổn định mức đường, ngược lại, khi đường huyết giảm, tuyến tụy sẽ tăng sản xuất glucagon để nâng cao mức đường huyết trở lại vào phạm vi bình thường.

Vai trò của hormone glucagon trong việc cân bằng đường huyết trong cơ thể

Hormon glucagon là một protein sản xuất trong tuyến tụy, đóng vai trò quan trọng khi mức đường trong máu giảm xuống mức quá thấp. Đây là một bên cạnh của insulin, hoạt động cùng với nó để duy trì sự ổn định của đường huyết.

Khoảng từ bốn đến sáu giờ sau khi ăn, mức đường huyết bắt đầu giảm dần. Điều này kích thích tuyến tụy sản xuất glucagon. Khi glucagon được tiết ra, cơ thể giảm sản xuất insulin.

Khi đường huyết giảm quá thấp, tuyến tụy phát sinh glucagon. Hormon này có tác động gãy các phân tử glycogen lưu trữ trong gan để chuyển chúng thành glucose, sau đó giải phóng glucose vào máu. Nhờ quá trình này, mức đường trong cơ thể không bao giờ giảm xuống quá thấp, đảm bảo rằng các tế bào vẫn có nguồn năng lượng cần thiết để hoạt động một cách bình thường.

Cách để cân bằng đường huyết trong cơ thể

Theo dõi đều đặn mức đường huyết là điều quan trọng đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao hoặc đã mắc bệnh tiểu đường. Việc tuân thủ chính xác hướng dẫn từ bác sĩ khi sử dụng các loại thuốc điều trị rất quan trọng để tránh tác động phụ không mong muốn. Điều này bao gồm việc uống thuốc theo đúng liều lượng, tuân thủ kế hoạch điều trị được chỉ định, không tự tiến hành thay đổi liều thuốc mà không có sự đồng ý của bác sĩ.

Xây dựng một chế độ ăn uống cân đối, hợp lý cũng là một phần không thể thiếu. Thực phẩm có hàm lượng đường cao thường được hấp thụ nhanh chóng, dẫn đến tăng đột ngột nồng độ đường trong máu, sau đó lại giảm nhanh. Lựa chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) thấp giúp bệnh nhân tiểu đường duy trì mức đường huyết ổn định và an toàn.

Tập thể dục đều đặn, với việc lựa chọn loại hình tập luyện phù hợp, cũng là một phần quan trọng trong quản lý tiểu đường. Trước khi tập luyện, việc kiểm tra đường huyết, huyết áp và nhịp tim là điều quan trọng cần thiết.

Giữ tinh thần lạc quan, thoải mái cũng đóng vai trò quan trọng. Tâm trạng tích cực có thể giúp kiểm soát căng thẳng, cải thiện tư duy và sức khỏe nói chung. Tinh thần lạc quan cũng hỗ trợ việc duy trì các thói quen sống lành mạnh và ổn định.

Glucagon là một phần quan trọng của hệ thống duy trì cân bằng đường huyết cùng với insulin. Trong khi insulin giúp hạ mức đường huyết khi nồng độ quá cao, glucagon đảm nhận vai trò tăng đường huyết khi nồng độ quá thấp, đảm bảo sự ổn định và cân bằng trong cơ thể.