Viêm ruột cấp tính là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp điều trị và phòng ngừa

Viêm ruột cấp tính là một bệnh lý xảy ra khi niêm mạc ruột bị viêm nhiễm. Bài viết này Nhà thuốc Long Châu sẽ cung cấp thông tin chi tiết về viêm ruột cấp tính, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp chẩn đoán và điều trị để hiểu rõ hơn về căn bệnh này và cách phòng ngừa hiệu quả.

Viêm ruột cấp tính là bệnh lý gì?

Viêm ruột cấp tính là tình trạng viêm nhiễm lớp niêm mạc bên trong ruột. Hầu hết các trường hợp viêm ruột cấp tính là do nhiễm trùng. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp xảy ra do nuốt phải các chất độc hóa học, kim loại hoặc các chất độc hại.

Viêm ruột cấp tính do nhiễm trùng vi khuẩn hoặc virus có thể lây truyền qua thực phẩm, nước uống hoặc trực tiếp từ người sang người. Khác với viêm ruột cấp tính thông thường, nó không chỉ ảnh hưởng đến dạ dày mà còn gây tổn thương niêm mạc ruột, dẫn đến triệu chứng tiêu chảy hoặc thậm chí tiêu chảy ra máu.

Chẩn đoán viêm ruột cấp tính dựa trên các triệu chứng lâm sàng hoặc bằng phương pháp nuôi cấy phân. Ngoài ra, kỹ thuật PCR và các xét nghiệm miễn dịch ngày càng được sử dụng phổ biến trong việc chẩn đoán bệnh.

Đa số những trường hợp bị viêm ruột cấp tính đều có thể tự khỏi. Đối với người khoẻ mạnh, tình trạng mất nước không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, tình trạng này có thể trở nên nghiêm trọng đối với trẻ nhỏ, người cao tuổi, hoặc những người có hệ miễn dịch suy giảm hoặc mắc các bệnh lý khác.

Nguyên nhân viêm ruột cấp tính

Virus là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến viêm ruột cấp tính, đặc biệt là rotavirus và adenovirus ở người lớn. Bên cạnh đó, nhiều loại virus khác cũng có thể gây bệnh.

Tiếp theo, vi khuẩn như E.Coli, Salmonella là nguyên nhân phổ biến thứ hai khi chúng tấn công trực tiếp vào lớp niêm mạc, dẫn đến viêm ruột cấp tính. Ngoài ra, còn có vi khuẩn Staphylococcus aureus, thường gây ngộ độc thực phẩm, cũng tiết ra các độc tố gây viêm ruột cấp tính. Một nguyên nhân khác do các ký sinh trùng và động vật nguyên sinh như Giardia và Cryptosporidium cũng gây viêm ruột cấp tính.

Ngoài ra, có một số nguyên nhân không lây nhiễm khác như:

• Viêm ruột do độc tố hóa học, thường liên quan đến hải sản.
• Viêm ruột do dị ứng thực phẩm, thuốc kháng sinh, và một số loại thuốc khác.

Triệu chứng của viêm ruột cấp tính

Các triệu chứng thông thường của viêm ruột cấp tính như:

• Đau bụng;
• Tiêu chảy;
• Sốt;
• Buồn nôn và nôn;
• Chán ăn;
• Đau nhức cơ;
• Mệt mỏi.

Những triệu chứng này xuất hiện do ruột bị tổn thương gây ảnh hưởng đến việc tiêu hoá. Nôn và tiêu chảy quá nhiều có thể dẫn đến mất nước và điện giải, làm mất cân bằng cơ thể. Viêm ruột cấp tính cũng có thể gây mất nước, dẫn đến các triệu chứng sau:

• Nhức đầu;
• Suy nhược cơ thể;
• Khô miệng;
• Nước tiểu đậm màu;
• Táo bón;
• Tăng nhịp tim;
• Hạ huyết áp.

Cách điều trị bệnh viêm ruột cấp tính

Viêm ruột cấp tính nhẹ thường có thể tự khỏi sau vài ngày mà không cần điều trị đặc biệt. Trong thời gian này, người bệnh cần tập trung bổ sung lượng nước và điện giải cũng như thực hiện các biện pháp sau:

• Bổ sung nước hoặc điện giải qua đường uống hoặc đường truyền.
• Sử dụng kháng sinh trong trường hợp viêm ruột cấp tính do vi khuẩn.
• Sử dụng thuốc chống nôn hoặc cầm đi ngoài khi cần thiết.
• Nghỉ ngơi và giảm căng thẳng.

Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, xuất hiện các biến chứng như thủng ruột hay hoại tử ruột, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật.

Các phương pháp phẫu thuật ruột như:

• Nối hồi tràng hậu môn.
• Nối thông ống.
• Loại bỏ vùng bị viêm nhiễm và nối lại phần ruột khỏe mạnh.

Việc điều trị viêm ruột cấp tính kịp thời rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ biến chứng không mong muốn như:

• Tiến triển thành viêm ruột mạn tính.
• Nôn và tiêu chảy do mất nước và điện giải.

Phòng ngừa viêm ruột cấp tính

Hiện nay, mặc dù chưa có phương pháp nào giúp phòng tránh bệnh viêm ruột hoàn toàn, nhưng có thể giảm thiểu nguy cơ bằng cách duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh và tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. Các biện pháp hiệu quả giúp phòng ngừa bệnh viêm ruột gồm:

• Rửa tay sạch sau khi đi vệ sinh, có thể sử dụng dung dịch vệ sinh tay có cồn ít nhất 60%.
• Hạn chế ăn hải sản sống và thịt đỏ sống.
• Nên ăn đồ ăn đã được chế biến.
• Uống nước sạch hoặc đã đun sôi.
• Giữ vệ sinh sạch sẽ đồ dùng ăn uống như chén, đũa...
• Tránh sử dụng thuốc giảm đau, chống viêm không kê toa một cách bừa bãi để không gây tổn hại cho hệ tiêu hóa, đặc biệt là dạ dày.
• Thực hiện khám sức khỏe tổng quát định kỳ đầy đủ ít nhất 2 lần một năm.

Trên thực tế, viêm ruột cấp tính là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến liên quan đến hệ tiêu hóa. Để ngăn ngừa bệnh viêm ruột cấp tính, bảo vệ chất lượng thực phẩm, thực hiện vệ sinh an toàn và tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa là những biện pháp hiệu quả và cần thiết. Việc hiểu rõ về bệnh viêm ruột cấp tính sẽ giúp mọi người tự bảo vệ và chăm sóc sức khỏe một cách hiệu quả hơn.

Xem thêm: Tìm hiểu các thể viêm ruột thừa thường gặp