Xạ trị chuyển hóa là gì? Ứng dụng xạ trị chuyển hóa trong điều trị ung thư

Xạ trị chuyển hóa là một phương pháp điều trị ung thư hiệu quả, sử dụng các chất phóng xạ để tiêu diệt tế bào ung thư. Phương pháp này không chỉ giúp giảm kích thước khối u mà còn hạn chế tác động đến các mô lành xung quanh. Hãy cùng khám phá ứng dụng của xạ trị chuyển hóa trong điều trị ung thư trong bài viết dưới đây.

Xạ trị chuyển hóa là gì?

Xạ trị chuyển hóa là một kỹ thuật xạ trị sử dụng các chất phóng xạ được đưa vào cơ thể qua đường uống hoặc tiêm. Sau khi vào bên trong, các chất phóng xạ này tập trung tại mô ung thư, nơi chúng phát ra bức xạ alpha hoặc beta có khả năng tiêu diệt tế bào ung thư. Nhờ các dược chất phóng xạ này, các tế bào ung thư sẽ bị phá hủy và không còn khả năng phát triển.

Ứng dụng xạ trị chuyển hóa trong điều trị ung thư

Trong xạ trị chuyển hóa, một ứng dụng phổ biến là điều trị ung thư tuyến giáp bằng cách uống iod phóng xạ (I-131), giúp tiêu diệt các tế bào ung thư tuyến giáp một cách hiệu quả.

Vai trò của iod phóng xạ

Iốt là một thành phần thiết yếu trong quá trình tổng hợp hormone của tuyến giáp. Một người bình thường cần được cung cấp khoảng 150 đến 300 μg iốt mỗi ngày. Tuyến giáp có khả năng vận chuyển các nguyên tử iốt vào tế bào để hỗ trợ quá trình tổng hợp hormone. Vì vậy, khi xảy ra tình trạng cường giáp, lượng iốt sẽ nhanh chóng tập trung tại tuyến giáp với mức độ cao hơn.

Iốt phóng xạ đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý tuyến giáp:

• Xạ hình tuyến giáp được thực hiện bằng cách uống hoặc tiêm iốt phóng xạ, giúp tập trung chất này tại tuyến giáp để làm nổi rõ hình ảnh của tuyến qua đầu ghi. Mức độ tập trung của iốt tại tuyến giáp phản ánh hoạt động của tuyến là mạnh hay yếu. Với thời gian bán hủy ngắn, iốt sử dụng trong điều trị an toàn và không gây tác động tiêu cực sau khi xạ trị.
• Ngoài ra, iốt phóng xạ còn có tác dụng giảm hoạt động của các mô tuyến giáp quá mức hoặc thu nhỏ kích thước tuyến giáp phì đại. Trong một số trường hợp, bệnh nhân cần vài tháng để đạt hiệu quả điều trị mong muốn. Đối với ung thư tuyến giáp, iốt được dùng để tiêu diệt các tế bào còn sót lại sau khi phẫu thuật.

Iod phóng xạ hoạt động trong cơ thể như thế nào?

Khi bệnh nhân uống iốt phóng xạ dưới dạng viên nang lỏng, tuyến giáp sẽ hấp thụ hoàn toàn chất này, điều này giúp bác sĩ kiểm tra sự hiện diện của khối u ở vùng cổ, tức là có thể là ung thư tuyến giáp hay không.

Bên cạnh đó, bác sĩ có thể tiêm cho bệnh nhân một liều iốt phóng xạ rất nhỏ hoặc cung cấp dưới dạng thuốc. Sau một thời gian nhất định, bác sĩ sẽ sử dụng thiết bị quét đặc biệt để theo dõi vị trí mà chất phóng xạ đã đi qua. Các vùng của tuyến giáp cho thấy mức độ phóng xạ thấp hơn so với những người khỏe mạnh, có thể chỉ ra tình trạng ung thư. Bác sĩ cũng sẽ thực hiện các xét nghiệm bổ sung để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh và xác định xem liệu ung thư đã lan ra ngoài tuyến giáp hay chưa.

Kinh nghiệm uống iod phóng xạ

Iốt phóng xạ (I-131) được sử dụng để điều trị cường giáp, một số loại ung thư tuyến giáp, và cũng để xét nghiệm liên quan đến ung thư tuyến giáp. Đây là một phương pháp điều trị an toàn, thường được cơ thể dung nạp tốt và có khả năng nhắm trúng vào các tế bào tuyến giáp, do đó hạn chế ảnh hưởng đến các tế bào khác trong cơ thể. Tuy nhiên, nếu bạn nắm rõ một số kinh nghiệm khi uống iốt phóng xạ, điều đó sẽ mang lại lợi ích hơn cho bạn.

Chi phí uống iod phóng xạ là bao nhiêu?

Chi phí cho việc uống iốt phóng xạ sẽ phụ thuộc vào số lượng liều, mức liều sử dụng và địa điểm thực hiện điều trị.

• Đối với bệnh cường giáp, hầu hết bệnh nhân chỉ cần một liều duy nhất. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng vẫn còn sau 6 tháng, bạn có thể cần sử dụng thêm một liều nữa.
• Trong trường hợp ung thư tuyến giáp, đặc biệt là thể nhú và nang, liều cần sử dụng sẽ cao hơn nhiều so với điều trị cường giáp. Ngoài ra, bạn cũng sẽ phải chi trả thêm cho chi phí nằm viện và các dịch vụ khác nếu có.

Chế độ ăn trước khi uống iod phóng xạ

Trước khi điều trị, các bác sĩ sẽ khuyến cáo bạn tuân thủ chế độ ăn ít iốt trong khoảng 2 đến 3 tuần. Bạn cần hạn chế các thực phẩm sau đây:

• Muối có iốt và muối Himalaya;
• Thực phẩm có màu đỏ nhân tạo;
• Cá, hải sản, tảo biển;
• Đậu nành và những sản phẩm được chế biến từ đậu nành;
• Rau xanh sống như rau bina hay bông cải xanh;
• Các loại bánh làm từ trứng hoặc bơ;
• Thức ăn nhanh, đồ ăn chế biến sẵn vì không thể đảm bảo không chứa iốt;
• Một số vitamin, khoáng chất bổ sung và siro ho (trừ khi được bác sĩ cho phép).

Các thực phẩm ít iốt mà bạn có thể sử dụng bao gồm:

• Trái cây và các loại rau củ;
• Khoai tây;
• Rau xanh nấu chín;
• Thịt;
• Muối không chứa iốt và muối biển thông thường;
• Bánh mì tươi;
• Cơm;
• Mì khô;
• Dầu thực vật;
• Các loại nước, nước ép trái cây;
• Trà;
• Cà phê đen không sữa;
• Sô cô la với hàm lượng 70% cacao trở lên.

Ngoài ra, bạn cần ngừng ăn uống hoàn toàn từ 0 giờ ngày uống iốt phóng xạ để đảm bảo hiệu quả điều trị.

Uống iod phóng xạ cần

• Uống đủ nước sẽ giúp loại bỏ lượng iốt phóng xạ còn lại trong cơ thể.
• Bạn cũng có thể nhai kẹo cao su hoặc ngậm kẹo cứng để giảm tình trạng khô miệng do thiếu nước bọt. Đây là một mẹo hữu ích khi uống iốt phóng xạ mà không phải ai cũng biết.
• Ngoài ra, bạn có thể tiếp tục ăn uống như bình thường.

Cần cách ly bao lâu sau khi uống iod phóng xạ?

Cách ly sau khi uống thuốc phóng xạ là cần thiết để ngăn chặn sự phơi nhiễm phóng xạ cho những người xung quanh. Thời gian cách ly sẽ khác nhau tùy thuộc vào liều lượng iốt mà bạn đã sử dụng, do đó không thể áp dụng chung cho mọi trường hợp. Do đó, bạn chỉ nên tham khảo những kinh nghiệm của người khác về việc uống iốt phóng xạ, nhưng không thể khẳng định rằng những điều đó sẽ hoàn toàn đúng với bạn.

Trên đây là những thông tin về xạ trị chuyển hóa. Đây là một phương pháp điều trị tiên tiến và hiệu quả trong việc đối phó với ung thư đặc biệt là ung thư tuyến giáp. Hy vọng những thông tin này hữu ích với bạn đọc, hẹn gặp lại trong các bài viết sức khỏe khác của Nhà thuốc Long Châu.