Xét nghiệm huyết đồ là gì? Vì sao phải làm xét nghiệm huyết đồ?

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ý nghĩa và quy trình của xét nghiệm huyết đồ, cùng những thông tin cần thiết để bạn có thể tận dụng công cụ này để bảo vệ sức khỏe của mình.

Xét nghiệm huyết đồ là gì?

Xét nghiệm huyết đồ là một xét nghiệm y tế được sử dụng để đánh giá và phân tích các thành phần và thông số liên quan đến huyết học của bệnh nhân. Thông qua xét nghiệm huyết đồ, các chỉ số về công thức máu, hồng cầu lưới, bình luận các thông số khác như số lượng, hình thái, kích thước và tính chất bắt màu của các tế bào máu trong mẫu được đánh giá để đưa ra thông tin về tình trạng sức khỏe và phát hiện các bất thường liên quan đến huyết học.

Xét nghiệm huyết đồ bao gồm những thành phần nào?

Trong xét nghiệm huyết đồ, một mẫu máu được lấy từ bệnh nhân và được kiểm tra để xác định các thông số về công thức máu, hồng cầu lưới và bình luận về số lượng, hình thái, kích thước, tính chất bắt màu của tế bào máu.

Công thức máu

Xét nghiệm công thức máu (Complete Blood Count with Differential) là một phần quan trọng của xét nghiệm huyết đồ (CBC). Nó bao gồm đánh giá số lượng và tỷ lệ phần trăm của các loại tế bào máu khác nhau có trong mẫu máu, bao gồm:

• Hồng cầu (Red Blood Cells, RBC): Đánh giá số lượng hồng cầu trong mẫu máu. Hồng cầu chịu trách nhiệm vận chuyển oxy đến các mô và cơ quan trong cơ thể.
• Bạch cầu (White Blood Cells, WBC): Đếm số lượng bạch cầu và phân loại các loại bạch cầu. Thông tin này giúp phát hiện nhiễm trùng, viêm nhiễm, bệnh lý liên quan đến hệ miễn dịch, và các bệnh lý khác.
• Tiểu cầu (Platelets): Đếm số lượng tiểu cầu trong mẫu máu. Tiểu cầu đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu, vì vậy thông tin về số lượng tiểu cầu giúp đánh giá chức năng đông máu và phát hiện các vấn đề liên quan đến đông máu.
• Công thức bạch cầu (White Blood Cell Differential): Xác định tỷ lệ phần trăm của các loại bạch cầu trong mẫu máu, bao gồm bạch cầu trung tính (Neutrophils), bạch cầu bạch huyết (Lymphocytes), bạch cầu đơn đơn nhân (Monocytes), bạch cầu ưa acid (Eosinophils) và bạch cầu ưa base (Basophils). Thông tin này có thể giúp xác định các bất thường trong hệ thống miễn dịch và các bệnh lý liên quan đến bạch cầu.

Xét nghiệm công thức máu cung cấp thông tin quan trọng về hệ thống máu và giúp phát hiện các bất thường và bệnh lý liên quan đến huyết học và hệ miễn dịch.

Hồng cầu lưới

Xét nghiệm hồng cầu lưới (Reticulocyte Count) dùng để đánh giá tỷ lệ và số lượng hồng cầu lưới trong mẫu máu người bệnh. Hồng cầu lưới là hồng cầu trẻ chưa phát triển hoàn chỉnh.

Đo lượng hồng cầu lưới trong mẫu máu có thể cung cấp thông tin về tốc độ sản xuất hồng cầu mới trong cơ thể và chức năng tủy xương. Tăng số lượng hồng cầu lưới có thể cho thấy rằng cơ thể đang cố gắng tăng sản xuất hồng cầu để đáp ứng nhu cầu oxy của cơ thể. Các nguyên nhân gây tăng hồng cầu lưới bao gồm thiếu máu, suy giảm sản xuất hồng cầu, và mất máu.

Xét nghiệm hồng cầu lưới thường được sử dụng để đánh giá hiệu quả của liệu pháp điều trị thiếu máu, theo dõi tình trạng sản xuất hồng cầu sau phẫu thuật hoặc xử lý chế độ liều cao của thuốc chống ung thư. Nó cũng có thể được sử dụng để xác định nguyên nhân của thiếu máu hoặc đánh giá các bệnh lý liên quan đến hồng cầu.

Bình luận về số lượng, hình thái, kích thước, đặc điểm bắt màu của tế bào máu

Nội dung này áp dụng nguyên tắc quan sát các đặc điểm hình thái trên tiêu bản máu đã được nhuộm bằng Giemsa, rồi so sánh kết quả với các thông số đo lường và đếm được trên tiêu bản. Nếu có sự không tương thích giữa hai kết quả, cần xác định nguyên nhân do vấn đề kỹ thuật hay do sự tồn tại của bệnh lý. Điều này cho biết được sự biến đổi về số lượng hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu trong cơ thể, liệu chúng có tăng hay giảm so với mức bình thường. Ngoài ra, xét nghiệm huyết đồ cũng có thể phát hiện các dấu hiệu bất thường khác như sự hiện diện của ký sinh trùng gây sốt rét hoặc ấu trùng giun.

Vì sao phải làm xét nghiệm huyết đồ?

Xét nghiệm huyết đồ là một phương pháp quan trọng trong chẩn đoán và đánh giá tình trạng sức khỏe của một người. Dưới đây là một số lý do vì sao chúng ta cần thực hiện xét nghiệm huyết đồ:

• Đánh giá chức năng cơ bản của hệ thống máu: Xét nghiệm huyết đồ giúp xác định số lượng, hình thái và tính chất của các tế bào máu, bao gồm hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu và các loại tế bào máu khác. Thông qua việc đánh giá các yếu tố này có thể đánh giá chức năng cơ bản của hệ thống máu và phát hiện các bất thường liên quan đến cấu trúc và sự phát triển của các tế bào máu.
• Phát hiện các bệnh lý: Xét nghiệm huyết đồ có thể phát hiện các bệnh lý liên quan đến máu, chẳng hạn như thiếu máu, bệnh máu ác tính, nhiễm trùng máu, bệnh lý hệ thống miễn dịch và các bệnh lý khác. Bằng cách phân tích các yếu tố như số lượng tế bào, tỷ lệ tế bào, hình thái và tính chất bắt màu, chúng ta có thể đưa ra nhận định về sự tồn tại và tình trạng của các bệnh lý này.
• Theo dõi tiến triển và hiệu quả điều trị: Xét nghiệm huyết đồ cũng được sử dụng để theo dõi tiến triển và hiệu quả của điều trị đối với các bệnh lý máu. Bằng cách đối chiếu các kết quả xét nghiệm trước và sau điều trị, có thể đánh giá hiệu quả của phương pháp điều trị và điều chỉnh nếu cần thiết.
• Đánh giá sức khỏe tổng quát: Xét nghiệm huyết đồ cũng cung cấp thông tin quan trọng về sức khỏe tổng quát của một người vì có thể phát hiện các dấu hiệu bất thường không chỉ liên quan đến máu mà còn đề cập đến các vấn đề sức khỏe khác, chẳng hạn như tình trạng vi khuẩn nhiễm trùng, tình trạng viêm nhiễm hoặc dấu hiệu của một bệnh lý khác.

Tóm lại, xét nghiệm huyết đồ là một công cụ quan trọng trong việc đánh giá sức khỏe và chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến máu. Nó cung cấp thông tin quan trọng để xác định và theo dõi các vấn đề sức khỏe, từ đó giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

Xem thêm:

• Xét nghiệm Anti TPO là gì? Ý nghĩa của xét nghiệm Anti TPO
• Tìm hiểu về các loại xét nghiệm dấu ấn ung thư thường được sử dụng