Xét nghiệm trước khi sinh mổ: Bước chuẩn bị quan trọng để mẹ tròn con vuông

Trước khi bước vào ca sinh mổ, sản phụ không chỉ cần chuẩn bị tâm lý mà còn phải đảm bảo sức khỏe được theo dõi cẩn thận. Trong đó, xét nghiệm trước khi sinh mổ đóng vai trò then chốt, giúp bác sĩ kiểm tra tình trạng toàn diện và phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin đầy đủ về quy trình này, hỗ trợ quá trình sinh nở diễn ra thuận lợi và an toàn hơn.

Vì sao cần xét nghiệm trước khi sinh mổ?

Việc thực hiện xét nghiệm trước khi sinh mổ là quy trình bắt buộc tại tất cả các bệnh viện, phòng khám sản khoa uy tín. Các xét nghiệm không chỉ giúp bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe hiện tại của sản phụ mà còn dự đoán những nguy cơ tiềm ẩn trong quá trình phẫu thuật. Cụ thể, việc xét nghiệm mang lại những lợi ích sau:

• Đảm bảo an toàn cho mẹ và bé: Sinh mổ là phẫu thuật lớn, có thể gây mất máu hoặc nhiễm trùng nếu không đánh giá kỹ các chỉ số như đông máu, đường huyết, huyết học.
• Chủ động trong các tình huống khẩn cấp: Nếu sản phụ có bệnh lý nền, như tiểu đường, tim mạch, huyết áp cao, việc phát hiện sớm sẽ giúp ekip y tế có phương án can thiệp an toàn.
• Lên kế hoạch dùng thuốc và gây mê: Kết quả xét nghiệm giúp bác sĩ gây mê lựa chọn loại thuốc và liều lượng chính xác, tránh phản ứng bất lợi trong quá trình mổ.

Các xét nghiệm cần thiết trước khi sinh mổ

Để đảm bảo quá trình sinh mổ diễn ra an toàn và thuận lợi, mẹ bầu cần được kiểm tra kỹ lưỡng thông qua một loạt các xét nghiệm cần thiết. Những xét nghiệm này không chỉ giúp bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe hiện tại của mẹ, mà còn phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến ca phẫu thuật và sức khỏe của bé. Dưới đây là các xét nghiệm quan trọng mà mẹ nên thực hiện trước khi lên bàn mổ:

• Xét nghiệm đông máu: Đây là bước quan trọng giúp đánh giá khả năng đông máu của mẹ, từ đó phòng tránh tình trạng chảy máu quá mức trong và sau khi phẫu thuật. Xét nghiệm này còn giúp bác sĩ sớm phát hiện các rối loạn đông máu tiềm ẩn để có phương án can thiệp kịp thời.
• Xác định nhóm máu và yếu tố Rh: Việc biết chính xác nhóm máu và yếu tố Rh giúp chuẩn bị sẵn sàng trong trường hợp cần truyền máu. Nếu mẹ có Rh âm tính và thai nhi Rh dương tính, bác sĩ sẽ có kế hoạch quản lý để tránh biến chứng do bất đồng nhóm máu.
• Xét nghiệm các bệnh truyền nhiễm: Phát hiện sớm các bệnh viêm gan B, HIV và giang mai,... cho phép bác sĩ đưa ra biện pháp phòng ngừa lây truyền từ mẹ sang con một cách hiệu quả.
• Xét nghiệm đường huyết: Xét nghiệm này nhằm mục đích phát hiện tiểu đường thai kỳ – một yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến nhiều biến chứng như nhiễm trùng vết mổ hoặc băng huyết trong và sau khi sinh. Nếu tình trạng này được phát hiện sớm, bác sĩ sẽ xây dựng kế hoạch theo dõi và kiểm soát đường huyết phù hợp để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
• Xét nghiệm nước tiểu: Phân tích nước tiểu nhằm phát hiện các vấn đề như đạm niệu, nhiễm trùng tiểu, dấu hiệu của tiền sản giật hoặc mất nước. Đây là thông tin quan trọng để đánh giá sức khỏe tổng thể của mẹ trước phẫu thuật.

Ngoài các xét nghiệm trên, mẹ bầu cũng sẽ được thực hiện một số kiểm tra bổ sung đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá và lập kế hoạch sinh mổ an toàn:

• Siêu âm thai và đánh giá vùng chậu: Siêu âm giúp theo dõi vị trí nhau thai, lượng nước ối, ngôi thai, cân nặng thai nhi và các chỉ số phát triển khác. Trong khi đó, đánh giá vùng chậu giúp xác định khả năng sinh thường hay cần sinh mổ, đặc biệt với mẹ sinh lần đầu hoặc có bất thường về khung chậu.
• Kiểm tra dị ứng với thuốc gây tê/gây mê: Trước khi sinh mổ, bác sĩ sẽ khai thác tiền sử dị ứng thuốc và có thể chỉ định test da nếu cần thiết. Việc này giúp phòng tránh phản ứng dị ứng nghiêm trọng với thuốc gây mê hoặc kháng sinh sử dụng trong phẫu thuật.

Khi nào cần thực hiện xét nghiệm trước khi sinh mổ?

Thời điểm thực hiện xét nghiệm trước khi sinh mổ là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến độ chính xác của kết quả và khả năng chuẩn bị phẫu thuật an toàn cho sản phụ và thai nhi. Theo khuyến cáo từ bác sĩ sản khoa, các xét nghiệm thường được chỉ định khoảng 5 – 7 ngày trước ngày mổ dự kiến. Đây là khoảng thời gian đủ để đánh giá chính xác tình trạng sức khỏe hiện tại và lên kế hoạch sinh an toàn.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, như sinh mổ cấp cứu do chuyển dạ sớm, thai suy, nhau bong non, sản phụ sẽ được chỉ định xét nghiệm nhanh tại bệnh viện. Các xét nghiệm này chỉ nhằm mục đích xử lý tình huống khẩn cấp và thường không đảm bảo được mức độ chi tiết như quy trình đầy đủ. Do đó, với các ca mổ chủ động, việc tuân thủ lịch khám thai định kỳ và thực hiện xét nghiệm đúng thời điểm là điều cần thiết.

Một số đối tượng có nguy cơ cao cần được chỉ định xét nghiệm sớm và kỹ lưỡng hơn, bao gồm:

• Người có bệnh lý nền: Tiểu đường, tăng huyết áp, bệnh tim, hen suyễn, rối loạn đông máu,…  có nguy cơ gặp biến chứng cao nếu các chỉ số sức khỏe không được theo dõi và kiểm soát tốt trước khi sinh mổ.
• Đã từng sinh mổ: Vết mổ cũ có thể để lại sẹo xơ hoặc dính mô, làm phức tạp thêm cho lần mổ tiếp theo.
• Mang song thai hoặc đa thai: Tử cung chịu áp lực lớn hơn bình thường, nguy cơ xuất huyết và tai biến cao hơn.
• Có dấu hiệu bất thường về nhau thai: Như nhau tiền đạo, nhau bong non hoặc nhau cài răng lược, đây là những dấu hiệu cần được theo dõi sát và thường phải chỉ định mổ sớm để đảm bảo an toàn.

Một số lưu ý quan trọng dành cho mẹ bầu

Bên cạnh việc tuân thủ lịch khám và xét nghiệm, mẹ bầu cũng nên chuẩn bị kỹ càng về cả thể chất lẫn tinh thần trước khi bước vào ca sinh mổ. Dưới đây là những lưu ý quan trọng giúp quá trình chuẩn bị được suôn sẻ, tránh sai sót và tăng độ an toàn cho ca phẫu thuật:

• Nhịn ăn và uống đúng hướng dẫn: Trước khi xét nghiệm máu hoặc lên bàn mổ, mẹ thường được yêu cầu nhịn ăn ít nhất 6 – 8 tiếng, đặc biệt là đối với các xét nghiệm đường huyết hoặc khi gây mê toàn thân. Ăn uống không đúng thời điểm có thể làm sai lệch kết quả hoặc tăng nguy cơ nôn ói khi gây mê.
• Mang theo đầy đủ giấy tờ liên quan: Bao gồm sổ khám thai, các kết quả xét nghiệm trước đó, đơn thuốc đang dùng và các chỉ định từ bác sĩ. Những thông tin này sẽ giúp đội ngũ y tế có cái nhìn toàn diện về thai kỳ và điều chỉnh kế hoạch sinh mổ phù hợp.
• Khai báo tiền sử bệnh và dị ứng: Nếu từng có phản ứng dị ứng với thuốc (kháng sinh, thuốc gây mê, thuốc giảm đau,...) hoặc có tiền sử bệnh đặc biệt, như hen suyễn, rối loạn thần kinh, rối loạn đông máu, thì cần báo ngay với bác sĩ gây mê và ekip phẫu thuật.
• Chuẩn bị tinh thần tích cực và ổn định tâm lý: Căng thẳng quá mức có thể làm tăng huyết áp, ảnh hưởng đến nhịp tim và tác động tiêu cực đến toàn bộ quá trình sinh. Hãy tin tưởng vào bác sĩ và ekip y tế, giữ tinh thần thoải mái, tránh lo lắng quá mức bằng cách nghỉ ngơi, nghe nhạc nhẹ hoặc tập thở.
• Trao đổi với người nhà trước ngày sinh: Thống nhất thời gian sinh, chi phí dự kiến và người đi cùng để hỗ trợ khi cần thiết.

Xét nghiệm trước khi sinh mổ là một bước cực kỳ quan trọng, giúp đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé trong suốt quá trình phẫu thuật. Khi thực hiện đầy đủ các xét nghiệm cần thiết đúng thời điểm, bác sĩ sẽ nắm rõ tình trạng sức khỏe của mẹ, từ đó đưa ra kế hoạch can thiệp phù hợp và giảm thiểu tối đa những rủi ro có thể xảy ra. Đồng thời, các mẹ cũng chủ động hơn trong việc chuẩn bị tâm lý, chăm sóc bản thân và phối hợp thật tốt với bác sĩ cùng đội ngũ y tế.