Xét nghiệm VDRL là gì? Tại sao cần làm xét nghiệm VDRL?

Bài viết sau đây của Nhà thuốc Long Châu sẽ cung cấp những thông tin cơ bản của xét nghiệm VDRL đến bạn đọc và ý nghĩa của xét nghiệm này là gì nhé.

Xét nghiệm VDRL là gì? Tại sao cần xét nghiệm VDRL?

Xét nghiệm VDRL (Venereal Disease Research Laboratory) là một phương pháp xét nghiệm không đặc hiệu để phát hiện kháng thể giang mai, với mục đích sàng lọc nhằm đánh giá nguy cơ mắc bệnh giang mai của một cá nhân hoặc một cộng đồng. Bệnh giang mai là một bệnh lây nhiễm qua đường tình dục do vi khuẩn Treponema pallidum. Xét nghiệm VDRL được coi là một công cụ hiệu quả trong việc phát hiện sớm bệnh giang mai, giúp ngăn chặn sự lây lan của bệnh và đưa ra hướng điều trị kịp thời.

Phương pháp xét nghiệm VDRL hoạt động bằng cách phát hiện sự hiện diện của kháng thể chống lại vi khuẩn Treponema pallidum trong mẫu máu của người được xét nghiệm. Xét nghiệm này không chỉ giúp xác định xem một người có mắc bệnh giang mai hay không, mà còn đánh giá mức độ nhiễm trùng và theo dõi quá trình điều trị.

Việc sử dụng xét nghiệm VDRL như một phương pháp sàng lọc trong cộng đồng có ý nghĩa quan trọng trong việc phòng ngừa lây lan của bệnh giang mai. Nhờ phát hiện sớm bệnh, những người nhiễm trùng có thể được điều trị kịp thời, từ đó giảm nguy cơ lây nhiễm cho đối tác tình dục và ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm như tổn thương mắt, da, niêm mạc và hệ thần kinh.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng xét nghiệm VDRL chỉ cho kết quả dương tính hoặc âm tính mà không xác định được giai đoạn cụ thể của bệnh giang mai. Để đưa ra chẩn đoán chính xác và quyết định điều trị phù hợp, kết quả xét nghiệm VDRL thường được xem xét kết hợp với các phương pháp chẩn đoán khác và thông tin lâm sàng khác.

Xét nghiệm VDRL được chỉ định trong trường hợp nào?

Xét nghiệm VDRL được thực hiện cho tất cả những trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh giang mai. Các dấu hiệu này bao gồm:

• Xuất hiện các vết loét hình tròn hoặc bầu dục trên vùng da của các bộ phận, đặc biệt là vùng sinh dục như môi lớn, môi bé, âm đạo ở nữ giới, dương vật ở nam giới. Những vết loét này thường không gây đau hay ngứa.
• Cảm thấy đau rát tại bộ phận sinh dục hoặc vị trí bị nổi hạch. Đây là dấu hiệu khác có thể xuất hiện trong trường hợp mắc giang mai.
• Da bắt đầu xuất hiện phát ban, nốt ban hồng, sần, hoặc loét. Đây là một biểu hiện khác của giang mai và cũng có thể là một lý do để tiến hành xét nghiệm VDRL.

Ưu - nhược điểm của xét nghiệm VDRL

Khi bị nhiễm xoắn khuẩn giang mai (Treponema Pallidum), cơ thể sẽ tạo ra kháng thể để chống lại độc tố của vi khuẩn. Xét nghiệm VDRL sẽ phát hiện kháng thể Reagin và các kháng thể IgG hay IgM chống Cardiolipin-lecithin-cholesterol. Đây là các kháng thể không đặc hiệu cho bệnh giang mai.

Ưu điểm:

• Phương pháp này được thực hiện nhanh chóng và có chi phí thấp.
• Kỹ thuật đơn giản, dễ thực hiện và thường được ưu tiên áp dụng trong trường hợp sàng lọc cộng đồng với số lượng lớn.
• Ngoài việc hỗ trợ chẩn đoán bệnh giang mai, phương pháp này cũng được sử dụng để theo dõi hiệu quả điều trị (đánh giá hiệu quả tốt hơn so với việc sử dụng xét nghiệm kháng thể đặc hiệu để theo dõi) và phát hiện sự tái nhiễm nếu có.

Nhược điểm:

• Đây là xét nghiệm không đặc hiệu để phát hiện kháng thể giang mai, vì vậy độ đặc hiệu của nó thấp và có khả năng xuất hiện kết quả dương tính giả và âm tính giả cao.
• Kết quả dương tính giả: Xét nghiệm có thể cho kết quả dương tính giả khi bệnh nhân bị nhiễm các loại vi khuẩn trong họ Treponema khác, không phải xoắn khuẩn Treponema pallidum gây bệnh giang mai. Ví dụ như trong trường hợp bệnh phong, nhiễm trùng do virus, vi khuẩn khác, bệnh lao, viêm gan, HIV, bệnh tự miễn,... Ngoài ra, dương tính giả cũng có thể xảy ra sau khi tiêm vắc-xin thủy đậu, ở phụ nữ mang thai hoặc người già.
• Kết quả âm tính giả: Trong trường hợp lượng kháng thể tăng quá cao, có thể xuất hiện kết quả âm tính giả, hiện tượng được gọi là Prozone.

Kết quả xét nghiệm có thể thay đổi theo từng giai đoạn của bệnh. Khoảng 20% người mắc giang mai ở giai đoạn muộn có thể có nồng độ kháng thể trong huyết thanh không giảm trong vòng 1 năm.

Tiến hành xét nghiệm VDRL như thế nào?

Quá trình chuẩn bị và tiến hành xét nghiệm VDRL (Venereal Disease Research Laboratory) cho giang mai là khá đơn giản và tương tự như các xét nghiệm máu thông thường. Trước khi tiến hành xét nghiệm, không cần chuẩn bị gì đặc biệt.

Đầu tiên, mẫu máu sẽ được lấy từ tĩnh mạch, thường ở nếp gấp của khuỷu tay hoặc mu bàn tay. Việc lấy mẫu máu này không đòi hỏi bất kỳ quy trình đặc biệt nào và thường được thực hiện nhanh chóng và gần như không gây đau đớn.

Sau khi lấy mẫu máu, mẫu máu sẽ được chuyển đến phòng xét nghiệm để tiến hành quá trình phân tích. Trong xét nghiệm VDRL, mục tiêu là tìm kiếm sự hiện diện của các kháng thể được tạo ra trong cơ thể đáp ứng với vi khuẩn gây giang mai - Treponema pallidum. Đặc điểm của xét nghiệm này là nó phát hiện kháng thể không đặc hiệu, gọi là kháng thể Reagin, cùng các kháng thể IgG/IgM chống Cardiolipin-lecithin-cholesterol.

Trong trường hợp nghi ngờ rằng giang mai đã tác động vào hệ thần kinh trung ương của bệnh nhân, bác sĩ có thể đề xuất xét nghiệm VDRL với bệnh phẩm là dịch não tủy. Quá trình này nhằm đánh giá tình trạng nhiễm trùng giang mai trong hệ thần kinh trung ương và đưa ra chẩn đoán chính xác hơn về bệnh.

Kết xét nghiệm VDRL có ý nghĩa gì?

Kết quả xét nghiệm VDRL có thể cho ra kết quả âm tính hoặc dương tính.

Trong trường hợp người khỏe mạnh, kết quả xét nghiệm VDRL thường là âm tính. Điều này cho thấy không có sự nhiễm vi khuẩn Treponema pallidum, và do đó không có kháng thể được tạo ra.

Kết quả xét nghiệm VDRL dương tính gợi ý rằng người đó có thể bị nhiễm bệnh giang mai. Tuy nhiên, chỉ xét nghiệm VDRL mà không kết hợp với các xét nghiệm đặc hiệu khác như TPHA, TPPA hoặc FTA abs không đủ để xác định chẩn đoán chính xác.

Xét nghiệm VDRL có độ nhạy cao nhưng độ đặc hiệu không cao, điều này có nghĩa là có thể cho ra kết quả âm tính giả hoặc dương tính giả. Vì vậy, để đảm bảo chẩn đoán chính xác, cần kết hợp xét nghiệm VDRL với các xét nghiệm đặc hiệu khác và đánh giá kết quả theo ngữ cảnh lâm sàng của bệnh nhân.

Trên đây là những thông tin cần biết về xét nghiệm VDRL, hi vọng đã giúp bạn có thêm những kiến thức bổ ích. Nếu còn vấn đề thắc mắc xoay quanh xét nghiệm này, bạn nên tham vấn trực tiếp ý kiến của bác sĩ để được giải đáp chính xác và nhanh chóng.

Xem thêm: Bạn biết gì về xét nghiệm AZF giúp phát hiện vô sinh ở nam giới?