Zona thần kinh có lây không? Biện pháp phòng ngừa bệnh hiệu quả bạn cần biết

Khi nhắc đến bệnh zona thần kinh, nhiều người thường lo lắng rằng bệnh zona thần kinh có lây không. Hãy cùng giải đáp những lo lắng này, để hiểu rõ hơn về bệnh zona thần kinh và cách phòng ngừa hiệu quả.

Zona thần kinh có lây không?

Mặc dù zona thần kinh là bệnh do virus gây ra, nhưng bệnh không lây trực tiếp từ người sang người. Điều này có nghĩa là bạn không thể mắc bệnh zona từ người đang bị zona. Tuy nhiên, virus Varicella-zoster vẫn có khả năng lây lan trong một số trường hợp đặc biệt.

Cụ thể, nếu một người chưa từng bị thủy đậu hoặc chưa được tiêm vắc xin phòng thủy đậu tiếp xúc với dịch từ các nốt mụn nước của bệnh nhân zona, họ có thể bị nhiễm virus Varicella-zoster.

Nhưng thay vì mắc zona ngay lập tức, người này sẽ phát triển thành bệnh thủy đậu trước. Sau đó, virus vẫn tồn tại trong cơ thể và có thể tái hoạt động sau nhiều năm, gây ra bệnh zona thần kinh.

Vậy zona thần kinh có lây không? Zona thần kinh không lây nhiễm trực tiếp từ người này sang người khác, nhưng virus Varicella-zoster có thể truyền sang người chưa từng mắc thủy đậu, khiến họ bị thủy đậu trước khi có nguy cơ mắc zona về sau.

Zona thần kinh lây qua đường nào?

Bên cạnh câu hỏi zona thần kinh có lây không, mọi người cũng thắc mắc về đường lây truyền của bệnh. Dù zona không lây trực tiếp, nhưng virus Varicella-zoster có thể lây qua một số con đường nhất định, đặc biệt là khi bọng nước thủy đậu vỡ ra. Điều này đặc biệt quan trọng với những ai chưa từng bị thủy đậu hoặc chưa được tiêm phòng.

Các giai đoạn lây truyền virus Varicella-zoster dẫn đến bệnh zona thần kinh có thể bắt đầu từ việc tiếp xúc trực tiếp với dịch bọng nước của người bệnh zona (trong dịch có chứa virus Varicella-zoster), sau đó virus xâm nhập vào cơ thể và có thể khởi phát bệnh thủy đậu trước. Sau khi khỏi bệnh, virus vẫn tồn tại trong cơ thể và có thể kích hoạt bệnh zona thần kinh sau nhiều năm.

Cách phòng ngừa bệnh zona thần kinh

Như vậy, sau khi đã hiểu rõ zona thần kinh có lây không và đường lây truyền của bệnh. Việc tìm hiểu về biện pháp phòng ngừa là vô cùng quan trọng, đặc biệt là đối với nhóm đối tượng có nguy cơ cao.

Theo số liệu từ Bệnh viện Da liễu Trung ương, năm 2022, có 62% số ca đến khám bị biến chứng đau sau zona. Đáng chú ý, hơn 70% số ca xảy ra ở người trên 50 tuổi, với thời gian nằm viện trung bình là 6,6 ngày. Điều này cho thấy người cao tuổi có nguy cơ mắc bệnh và biến chứng nghiêm trọng hơn so với người trẻ.

Cụ thể, bệnh zona thường xuất hiện ở người lớn tuổi, đặc biệt là những người có hệ miễn dịch yếu. Ngoài ra, các yếu tố như stress kéo dài, bệnh lý nền như đái tháo đường, ung thư, bệnh tự miễn, và việc điều trị bằng thuốc ức chế miễn dịch hoặc xạ trị cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Do đó, việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe.

Tiêm vắc xin phòng bệnh

Tiêm vắc xin là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa zona thần kinh và các biến chứng liên quan. Hiện nay, vắc xin Shingrix (Bỉ) được khuyến cáo cho:

• Người trên 50 tuổi để phòng ngừa bệnh zona.
• Người từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao.

Vắc xin Shingrix là vắc xin tái tổ hợp, bất hoạt, giúp kích thích hệ miễn dịch bảo vệ cơ thể khỏi virus Varicella-zoster lâu dài. Đặc biệt, vắc xin này còn giúp ngăn ngừa biến chứng đau sau zona, một tình trạng đau kéo dài nhiều tháng đến nhiều năm sau khi bệnh đã khỏi.

Bạn có thể đến ngay Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để tiêm vắc xin zona thần kinh với dịch vụ tiêm chủng an toàn và chất lượng.

Duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh

Hệ miễn dịch đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát virus Varicella-zoster. Để giảm nguy cơ mắc zona, bạn nên:

• Bổ sung dinh dưỡng hợp lý: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu vitamin B12, C, D, kẽm để tăng cường miễn dịch.
• Luyện tập thể dục đều đặn: Giúp cơ thể khỏe mạnh và cải thiện sức đề kháng.
• Quản lý căng thẳng: Stress là yếu tố kích hoạt virus, vì vậy cần ngủ đủ giấc, thư giãn và tránh làm việc quá sức.

Hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh

Khi đã hiểu rõ zona thần kinh có lây không, việc hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh và thực hiện các biện pháp phòng ngừa là quan trọng. Nếu trong gia đình có người mắc zona, cần thực hiện các biện pháp phòng tránh sau:

• Che phủ kín vùng phát ban bằng băng gạc hoặc quần áo để hạn chế lây lan virus.
• Không gãi hoặc chạm vào mụn nước, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng.
• Tránh tiếp xúc với người chưa từng bị thủy đậu, phụ nữ mang thai và người suy giảm miễn dịch.

Vậy, zona thần kinh có lây không? Câu trả lời là bệnh không lây trực tiếp từ người sang người. Tuy nhiên, virus Varicella-zoster có thể lây truyền qua dịch mụn nước của bệnh nhân zona, khiến người chưa từng mắc thủy đậu bị nhiễm bệnh.

Việc phòng ngừa zona rất quan trọng, đặc biệt đối với người cao tuổi và nhóm có nguy cơ cao. Tiêm vắc xin Shingrix là biện pháp bảo vệ hiệu quả, giúp ngăn ngừa cả bệnh zona và biến chứng đau sau zona. Bên cạnh đó, duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh, quản lý căng thẳng và tránh tiếp xúc với dịch bọng nước từ người bệnh cũng là những biện pháp hữu hiệu để giảm nguy cơ mắc bệnh. Nếu bạn hoặc người thân có nguy cơ cao mắc zona, hãy chủ động tìm hiểu và tiêm vắc xin tại các cơ sở y tế uy tín như Tiêm chủng Long Châu để bảo vệ sức khỏe lâu dài.