Hội chứng Carcinoid: Nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp điều trị

Hội chứng Carcinoid là gì?

Hội chứng Carcinoid là một nhóm các triệu chứng mà một số người bệnh có thể biểu hiện khi họ mắc một loại ung thư cụ thể gọi là u thần kinh nội tiết (NET). NET là một loại ung thư hiếm gặp, phát triển chậm, chúng chỉ chiếm khoảng 1% tổng số bệnh ung thư và có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trong cơ thể, thường gặp nhất là ở đường tiêu hóa.

Không phải tất cả các khối u thần kinh nội tiết đều gây ra hội chứng Carcinoid, nhưng nó thường phát triển nếu NET lan từ ruột non (hoặc các vị trí khác) đến gan. Trong những trường hợp này, các hormone do NET tiết ra gồm một lượng lớn serotonin và các chất khác không thể được gan lọc ra như bình thường nên chúng xâm nhập vào hệ thống tuần hoàn của cơ thể và gây ra các triệu chứng của hội chứng Carcinoid.

70% NET được tìm thấy trong đường tiêu hóa và 25% được tìm thấy ở phổi. Các vị trí khác có thể bao gồm tuyến tụy, tuyến thượng thận, buồng trứng, tinh hoàn và thận. Một nghiên cứu cho thấy cứ 5 người có khối u thần kinh nội tiết (NET) thì có 1 người mắc hội chứng Carcinoid và NET ảnh hưởng đến khoảng 5 trên 100.000 người ở Hoa Kỳ.

Những triệu chứng của hội chứng Carcinoid

Các nghiên cứu cho thấy các triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:

• Tiêu chảy: Xảy ra ở 80% người bệnh có hội chứng Carcinoid. Có thể tiêu chảy thay đổi từ một vài đến hơn 30 lần/ngày, thường có phân lỏng và không có máu. Điều này có thể đi kèm với đau bụng và có nguy cơ mất nước.
• Cảm giác bốc hỏa: Tình trạng da đỏ đột ngột, dữ dội với cảm giác nóng lên và/hoặc nóng rát ở mặt, đầu và phần trên ngực.
• Giãn mao mạch tĩnh mạch: Tình trạng này đôi khi được gọi là “mạch máu mạng nhện” và tương tự như bệnh trứng cá đỏ. Chúng có màu tía, gây ra bởi sự giãn nở kéo dài của các tĩnh mạch, thường gặp nhất ở mũi, môi trên và gò má.
• Thở khò khè hoặc khó thở: Khò khè và khó thở do co thắt phế quản xảy ra ở 10 - 20% bệnh nhân, thường xảy ra trong các cơn bốc hỏa.
• Một số người có thể giảm ham muốn tình dục hoặc bị rối loạn cương dương.
• Chóng mặt hoặc cảm thấy ngất xỉu.
• Cảm giác tim đập nhanh.

Biến chứng có thể gặp khi mắc phải hội chứng Carcinoid

Hội chứng Carcinoid có thể gây ra một số biến chứng, bao gồm cả các đợt cấp Carcinoid, có thể đe dọa tính mạng. Các biến chứng hội chứng Carcinoid khác bao gồm:

• Bệnh tim Carcinoid: Biến chứng hiếm gặp nhưng có khả năng đe dọa tính mạng này xảy ra khi các khối u thần kinh nội tiết giải phóng các hormone ảnh hưởng đến lớp lót trong buồng tim, van và mạch máu của bạn.
• Xơ hóa mạc treo: NET có thể gây viêm và sẹo ở mạc treo, đó là một nếp gấp của mô gắn ruột của bạn vào thành bụng.
• Trầm cảm: Hội chứng Carcinoid có thể ảnh hưởng đến khả năng xử lý tryptophan của cơ thể, một loại axit amin thiết yếu giúp tạo ra serotonin. Serotonin là một chất hóa học trong não quản lý các quá trình của hệ thần kinh trung ương như tâm trạng, hành vi và giấc ngủ.
• Cơn khủng hoảng Carcinoid: Là một tình trạng cực kỳ hiếm gặp nhưng đe dọa tính mạng. Các yếu tố kích hoạt điều này bao gồm phẫu thuật hoặc chấn thương do tai nạn. Các triệu chứng cơn khủng hoảng Carcinoid bao gồm: Huyết áp thay đổi nhiều, bao gồm cả huyết áp thấp, cơn bốc hỏa nghiêm trọng, khó thở, lú lẫn.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn đang được điều trị khối u thần kinh nội tiết, hãy cho bác sĩ biết nếu bạn nhận thấy những thay đổi trong cơ thể giống như các triệu chứng của hội chứng Carcinoid. Bạn cũng nên liên hệ với bác sĩ nếu các triệu chứng hội chứng Carcinoid của bạn trở nên tồi tệ hơn hoặc xuất hiện tác dụng phụ điều trị.

Nguyên nhân dẫn đến mắc phải hội chứng Carcinoid

Hội chứng Carcinoid thường gặp nhất do các khối u thần kinh nội tiết ở ruột non di căn đến gan. Người ta không biết chính xác lý do tại sao các khối u thần kinh nội tiết phát triển. Các khối u thần kinh nội tiết chủ yếu phát sinh ở đường tiêu hóa (khoảng 70%), sau đó là đường hô hấp (khoảng 25%).

Các khối u thần kinh nội tiết giải phóng khoảng 40 loại amin và peptide có hoạt tính sinh học. Những chất phổ biến nhất là serotonin, histamine, tachykinin, kallikrein và prostaglandin. Hầu hết các đặc điểm lâm sàng là do serotonin, sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa tryptophan. Thông thường, các sản phẩm hoạt tính sinh học này bị bất hoạt ở gan. Tuy nhiên, trong trường hợp khối u thần kinh nội tiết di căn gan, các sản phẩm có hoạt tính sinh học này trực tiếp đi vào hệ thống tuần hoàn hoặc chúng không bị bất hoạt và biểu hiện triệu chứng.