U sùi thể nấm: Nguyên nhân, triệu chứng và hướng điều trị

U sùi thể nấm là gì?

Theo sinh lý, tủy xương sản xuất ra các tế bào gốc tạo máu (tế bào chưa biệt hóa), các tế bào này trở thành tế bào gốc máu trưởng thành theo thời gian. Tế bào gốc có thể trở thành tế bào gốc định hướng tủy hoặc tế bào gốc định hướng lympho. Tế bào gốc định hướng tủy sẽ phát triển thành các dòng hồng cầu, bạch cầu hạt hoặc tiểu cầu. Tế bào gốc định hướng lympho sẽ phát triển thành nguyên bào lympho và sau đó là một trong ba loại tế bào lympho, bao gồm:

• Tế bào lympho T giúp cơ thể nhận biết được kháng nguyên lạ xâm nhập tế bào, ghi nhớ chúng và tiêu diệt chúng, đồng thời giúp tế bào lympho B tạo ra các kháng thể giúp chống lại tác nhân đó.
• Tế bào lympho B tạo ra kháng thể giúp tiêu diệt tác nhân lạ xâm nhập cơ thể.
• Các tế bào tiêu diệt tự nhiên (nature killer cell) tấn công các tế bào ung thư và virus.

U sùi thể nấm (Mycosis Fungoides) xảy ra khi tế bào lympho T biến đổi thành các tế bào ác tính (ung thư) và ảnh hưởng đến da. Theo phân loại của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Tổ chức Nghiên cứu, Phân loại và Điều trị Ung thư Châu Âu (EORTC) chia u lympho ở da thành 2 nhóm chính gồm:

• Nhóm tiến triển chậm, ít triệu chứng.
• Nhóm tiến triển nhanh, rầm rộ. Hội chứng Sézary là bệnh lý hàng đầu trong nhóm tiến triển nhanh và rầm rộ, là một biến thể của u sùi thể nấm (thường gặp nhất của u lympho ở da), với biểu hiện đỏ da toàn thân, sự hiện diện của tế bào Sézary trong máu, có hoặc không liên quan đến hạch bạch huyết và/hoặc các cơ quan nội tạng.

Những dấu hiệu và triệu chứng của u sùi thể nấm

Các triệu chứng của u sùi thể nấm có thể khác nhau ở từng giai đoạn hoặc có thể xuất hiện đồng thời. Một số triệu chứng có thể nhận biết được bao gồm:

• Đỏ da toàn thân (đỏ da trên 80% diện tích cơ thể).
• Da mỏng.
• Mảng sưng, gồ lên da ở các vị trí như đùi, bẹn, nách, mặt trong cánh tay.
• Bong vảy, có hoặc không thâm nhiễm.
• Ngứa nhiều.
• Dày sừng lòng bàn tay, bàn chân.
• Móng giòn, dễ gãy.
• Loạn dưỡng, lộn mi (thường gặp ở giai đoạn muộn).
• Một số trường hợp không có triệu chứng đỏ da toàn thân mà có các tổn thương da đa dạng khác: Mảng, dát, viêm da không đặc hiệu hoặc giống chàm.
• Có thể nổi mủ, bóng nước,... do quá trình cào gãi làm bội nhiễm thêm tụ cầu vàng, virus, nấm.
• Hạch to (kích thước ≥1.5 cm) là biểu hiện thường gặp.

Biến chứng có thể gặp khi mắc u sùi thể nấm

Tiên lượng của bệnh phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó giai đoạn ung thư là đặc biệt quan trọng. Việc điều trị u sùi thể nấm ở giai đoạn đầu sẽ dễ dàng hơn.

Tỷ lệ sống sau 10 năm đối với u sùi thể nấm giai đoạn đầu là 95%. Tuổi thọ của người bệnh là từ 3 đến 5 năm và có thể ngắn hơn nếu nếu ung thư đã lan rộng ngoài da.

Các loại u sùi thể nấm tiến triển có thể cần điều trị chuyên sâu hơn, ví dụ như cần xạ trị hoặc hóa trị. Khi đó, ngoài những biến chứng của bệnh, người bệnh có thể gặp phải những biến chứng trong quá trình điều trị như chán ăn, buồn nôn, rụng tóc, da khô, mệt mỏi,...

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn có bất kỳ bất thường nào trên da, bạn hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa Da liễu để được thăm khám và có các chiến lược điều trị kịp thời để bệnh hạn chế diễn tiến nặng nề hơn.

Nguyên nhân dẫn đến u sùi thể nấm

Hiện nay, các nhà khoa học chưa xác định được nguyên nhân gây u sùi thể nấm, nhưng đột biến gen có thể đóng một vai trò nhất định. Đột biến gen là những thay đổi của vật chất di truyền bên trong tế bào như DNA hoặc nhiễm sắc thể. Nhiều người bệnh mắc u sùi thể nấm mất hoặc sai sót về cấu trúc gen bên trong tế bào và biến đổi thành bệnh ác tính.

Những đột biến gen này cho đến nay chưa ghi nhận sự di truyền (được truyền qua các thế hệ trong một gia đình) và lây truyền từ người này sang người khác.

Các nhà nghiên cứu vẫn đang tiếp tục tìm ra các nguyên nhân tiềm ẩn khác như tiếp xúc với một số độc tố môi trường và nhiễm trùng.