Tốt nghiệp Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Có nhiều năm trong lĩnh vực dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Chó là người bạn đồng hành thân thiết của con người. Tuy nhiên, việc nuôi chó cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ về sức khỏe. Một trong những vấn đề đáng quan tâm là các bệnh lây từ chó sang người.
Chó là người bạn trung thành của con người và là vật nuôi phổ biến nhất trong hầu hết các gia đình. Tuy nhiên, việc nuôi chó cũng đi kèm với những rủi ro nhất định. Một trong số đó là nguy cơ lây nhiễm các bệnh từ chó sang người. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các bệnh lây từ chó sang người thường gặp. Từ đó, giúp bạn có những biện pháp phòng ngừa hiệu quả để bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình.
Bệnh có thể lây truyền từ chó sang người có thể bao gồm các bệnh do virus, vi khuẩn, ký sinh trùng hoặc nấm gây ra. Có nhiều bệnh có khả năng lây từ chó sang con người, nhưng dưới đây là những bệnh thường gặp nhất:
Bệnh dại là bệnh truyền nhiễm cấp tính, do virus dại gây ra và thường gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Virus dại lây truyền sang người thông qua vết cắn của chó bị nhiễm bệnh. Khi xâm nhập vào cơ thể người, virus sẽ tấn công hệ thần kinh trung ương. Tỷ lệ tử vong của người lây nhiễm bệnh dại từ chó gần như là 100% nếu không được điều trị.
Ngoài bệnh dại, bệnh Lyme cũng là một bệnh có thể lây từ chó sang người. Bệnh này do vi khuẩn Borrelia burgdorferi gây ra nhưng nó không lây trực tiếp từ chó sang người mà được truyền qua vết cắn của ve ký sinh trên chó. Bệnh Lyme có thể ảnh hưởng đến nhiều hệ thống cơ quan trong cơ thể, bao gồm da, khớp, tim và hệ thần kinh. Mặc dù có thể điều trị bằng kháng sinh, nhưng bệnh Lyme mãn tính có thể rất khó điều trị và để lại những di chứng lâu dài.
Bệnh Leptospirosis do vi khuẩn Leptospira gây ra và lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với nước tiểu của chó nhiễm bệnh. Bệnh có thể gây tổn thương nhiều cơ quan trong cơ thể như gan, thận, phổi, hệ thần kinh trung ương... Hội chứng Weil là biến chứng nặng nhất của bệnh, gây vàng da, vàng mắt, xuất huyết, suy thận cấp, suy hô hấp và có thể dẫn đến tử vong.
Nhiễm giun đũa, giun móc cũng là một bệnh từ chó, mèo lây sang người. Trứng giun có trong phân chó. Khi người tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với phân chó có thể bị nhiễm giun. Triệu chứng của người bệnh khi đó thường là đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn, thiếu máu.
Đây cũng là bệnh lây từ chó sang người khá phổ biến. Một số loại nấm gây hắc lào ở chó như Microsporum canis có khả năng gây nhiễm trùng da ở cả người. Nguyên nhân lây hắc lào từ chó có thể do người tiếp xúc trực tiếp với lông, da của chó bị bệnh hoặc tiếp xúc với các vật dụng của chó bị nhiễm nấm. Sau khi lây bệnh, trên da người sẽ xuất hiện các mảng tròn, có vảy và ngứa.
Bệnh Brucellosis (còn được gọi là sốt Malta) do vi khuẩn Brucella gây ra. Người có thể lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp với các dịch tiết của chó bị bệnh. Bệnh có thể kéo dài hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm và cũng có thể tái phát. Điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Ở phụ nữ mang thai, căn bệnh này có thể gây sảy thai, sinh non hoặc khiến trẻ sơ sinh bị nhiễm bệnh.
Sán dây không chỉ có trong thịt lợn chưa chế biến mà còn có thể lây từ chó nhiễm bệnh. Biện pháp phòng ngừa hiệu quả là rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch. Người dân nên tránh ăn thịt chó nhiễm sán, đồ ăn tái sống, hoặc tiết canh. Chó bị nhiễm sán dây thường có triệu chứng như tiêu chảy, phân có dịch hoặc máu, nôn, và có giun trong phân. Ở người, triệu chứng có thể bao gồm đau bụng, tiêu chảy, sốt cao, co giật, và mệt mỏi.
Khi bị chó cắn, nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây nhiễm trùng da và viêm mô tế bào nguy hiểm, đặc biệt đối với những người có làn da nhạy cảm. Sau khi chó liếm, cần rửa sạch vùng da để tránh nhiễm trùng hoặc mẩn ngứa, và hạn chế tiếp xúc với vùng da bị xước. Hiện tại, chưa có dấu hiệu cụ thể để nhận biết bệnh ở chó. Triệu chứng ở người khi bị viêm da do chó cắn là xuất hiện dấu vết cắn kèm nhiễm trùng da.
Các bệnh lây từ chó sang người không chỉ gây ra những vấn đề sức khỏe cá nhân mà còn ảnh hưởng đến cộng đồng. Hầu hết bệnh lây từ chó sang con người đều có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến nhiều hệ thống cơ quan trong cơ thể. Một số bệnh như bệnh dại nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến tử vong. Các bệnh khác như bệnh Lyme, Leptospirosis cũng có thể gây tổn thương đến tim, thận, hệ thần kinh.
Việc mắc các bệnh này không chỉ gây ra đau đớn về thể xác mà còn gây ra những tổn thương về tinh thần. Người bệnh thường cảm thấy lo lắng, sợ hãi, trầm cảm, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và các mối quan hệ xã hội. Đáng nói nhất là nhiều bệnh vẫn có thể tái phát sau khi điều trị, khiến người từng mắc bệnh luôn trong cảm giác bất an thường trực.
Các bệnh truyền nhiễm có khả năng lây lan nhanh chóng trong cộng đồng, gây ra các dịch bệnh. Điều này không chỉ gây ra những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe mà còn ảnh hưởng đến kinh tế xã hội. Vì vậy, việc phòng ngừa và kiểm soát các bệnh lây từ chó sang người là vô cùng quan trọng.
Để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi những bệnh lây truyền từ chó, chúng ta cần thực hiện một số biện pháp phòng ngừa sau:
Vệ sinh cá nhân sạch sẽ là biện pháp đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả để phòng ngừa bệnh lây từ chó. Mỗi người trong chúng ta cần hình thành thói quen rửa tay bằng xà phòng, nhất là sau khi tiếp xúc với chó, phân chó hoặc các vật dụng liên quan đến chó. Dù yêu quý động vật đến mấy bạn cũng nên tránh tiếp xúc với chó lạ. Không nên cho chó lạ liếm mặt, không chơi đùa với chó có dấu hiệu bệnh. Tiêm phòng vắc xin dại là việc bắt buộc sau khi bị chó cắn.
Ngoài ra, tiêm phòng dại cũng được xem là một biện pháp dự phòng trước khi tiếp xúc đối với người có nguy cơ cao hoặc đối với những người sau khi bị cắn bởi chó hoặc mèo nhiễm bệnh dại - căn bệnh vẫn chưa có thuốc đặc trị. Việc tiêm vắc xin dại trước và sau khi tiếp xúc với virus dại giúp kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể tạo kháng thể chống lại virus dại. Để đảm bảo hiệu quả, bệnh nhân cần tuân thủ đúng liều lượng và số lần tiêm theo quy định để đạt được đáp ứng miễn dịch hoàn chỉnh.
Tiêm phòng dại cho chó là việc các gia đình nên làm. Tiêm phòng không chỉ bảo vệ chó mà còn giúp ngăn chặn sự lây lan bệnh sang người. Việc giữ cho chuồng trại và các vật dụng của chó luôn sạch sẽ cũng rất quan trọng. Bên cạnh đó, người nuôi nên sử dụng các loại thuốc trị ve, rận, giun sán theo hướng dẫn của bác sĩ thú y.
Ngoài ra, nếu chó có dấu hiệu bệnh, bạn hãy đưa chó đến bác sĩ thú y để được khám và điều trị kịp thời. Phân chó có thể chứa nhiều loại ký sinh trùng gây bệnh nên bạn cũng cần tránh tiếp xúc tối đa.
Chó là loài vật trung thành và đáng yêu, nhưng chúng cũng có thể là vật mang mầm bệnh. Việc hiểu rõ về ảnh hưởng của các loại bệnh lây từ chó sang người và thực hiện các biện pháp phòng ngừa là vô cùng quan trọng. Bằng cách chăm sóc chó cẩn thận, tiêm phòng đầy đủ và chú ý vệ sinh cá nhân, chúng ta có thể đảm bảo sức khỏe cho cả thú cưng và bản thân mình.
Hiện nay, Việt Nam đang lưu hành một số vắc xin phòng dại thế hệ mới phổ biến như: Vắc xin Verorab (Pháp), Abhayrab (Ấn Độ), vắc xin Indirab (Ấn Độ) . Đây là các loại vắc xin được sử dụng phổ biến tại Việt Nam và sở hữu khả năng bảo vệ cao. Các loại vắc xin phòng dại này đang có mặt đầy đủ tại Trung tâm tiêm chủng Long Châu và đang được chỉ định tiêm chủng theo phác đồ, đảm bảo được hiệu quả bảo vệ cao nhất cho người tiêm. Tùy thuộc vào từng đối tượng tiêm, từng phác đồ khác nhau sẽ có những số lượng mũi tiêm khác nhau.
Liên hệ với Tiêm chủng Long Châu qua hotline 1800 6928 để được tư vấn, hẹn lịch miễn phí hoặc đặt lịch online.
Dược sĩ Đại họcNguyễn Vũ Kiều Ngân
Tốt nghiệp Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Có nhiều năm trong lĩnh vực dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.