Bí quyết thay đổi tính cách bản thân theo hướng tích cực

Tính cách của mỗi người giống như một bức tranh, được vẽ nên bởi những trải nghiệm, suy nghĩ và hành động hàng ngày của họ. Nhưng liệu bức tranh ấy có thể được tô vẽ lại? Thay đổi tính cách là một việc nghe có vẻ khó khăn, nhưng thực tế lại hoàn toàn có thể thực hiện được. Bài viết này sẽ giúp bạn khám phá những phương pháp hiệu quả để thay đổi tính cách bản thân, trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình.

Tính cách là gì? Liệu tính cách có thể thay đổi?

Theo mô hình Enneagram, con người có 9 loại hình tính cách khác nhau. Tính cách là một tập hợp các đặc điểm tâm lý tương đối ổn định, chi phối cách chúng ta suy nghĩ, cảm nhận và hành động trong cuộc sống. Nó như một bản đồ chỉ đường, định hình cách chúng ta tương tác với thế giới xung quanh và phản ứng trước các tình huống khác nhau.

Điều gì tạo nên tính cách?

Có nhiều yếu tố khác nhau cấu thành nên tính cách. Một phần tính cách của chúng ta được quyết định bởi gen di truyền từ cha mẹ. Gia đình, bạn bè, văn hóa, xã hội đều ảnh hưởng đến việc hình thành và phát triển tính cách của mỗi người. Những sự kiện, khó khăn, thành công trong cuộc sống đều để lại dấu ấn lên tính cách của chúng ta.

Lý do nhiều người muốn thay đổi tính cách?

Có nhiều lý do khiến người ta muốn thay đổi tính cách bản thân. Đó là khi chúng ta cảm thấy tính cách hiện tại đang gây trở ngại cho cuộc sống, công việc hoặc các mối quan hệ. Thay đổi tính cách cũng là cách giúp một ai đó cảm thấy phù hợp hơn với mục tiêu mà mình muốn đạt được. Cũng không ít người vì mong muốn hoàn thiện bản thân, trở thành một phiên bản tốt hơn của chính mình mà cố gắng thay đổi tính cách từng ngày.

Có thể thay đổi tính cách không?

Trước đây, người ta thường cho rằng tính cách là cố định và không thể thay đổi. Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học gần đây đã chỉ ra rằng tính cách có thể thay đổi, mặc dù không dễ dàng. Khả năng thay đổi tính cách phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

• Độ tuổi: Người trẻ thường dễ thay đổi tính cách hơn so với người lớn tuổi.
• Động lực thay đổi: Mức độ quyết tâm và động lực sẽ ảnh hưởng đến khả năng thay đổi.
• Phương pháp thay đổi: Chọn những phương pháp phù hợp và hiệu quả.

Yếu tố ảnh hưởng đến sự thay đổi tính cách bản thân

Việc thay đổi tính cách là một quá trình phức tạp, chịu tác động bởi nhiều yếu tố khác nhau, cả bên trong lẫn bên ngoài bản thân. Có thể kể đến những yếu tố chính chi phối sự thay đổi tính cách bản thân mỗi người như:

• Niềm tin và giá trị sống: Những gì chúng ta tin tưởng và coi trọng sẽ định hình cách chúng ta suy nghĩ và hành động. Thay đổi niềm tin và giá trị sống sẽ kéo theo sự thay đổi trong tính cách.
• Kỹ năng tự nhận thức: Hiểu rõ bản thân, điểm mạnh, điểm yếu, cảm xúc của mình là điều kiện tiên quyết để thay đổi. Khi chúng ta hiểu rõ mình, chúng ta mới có thể xác định được những gì cần thay đổi.
• Động lực thay đổi: Động lực mạnh mẽ là yếu tố thúc đẩy chúng ta vượt qua khó khăn và kiên trì với mục tiêu thay đổi.
• Môi trường sống: Môi trường gia đình, bạn bè, cộng đồng có ảnh hưởng lớn đến việc hình thành và phát triển tính cách. Một môi trường tích cực, hỗ trợ sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho sự thay đổi.
• Mối quan hệ xã hội: Những người xung quanh chúng ta, đặc biệt là những người thân thiết, có thể tác động đến suy nghĩ và hành vi của chúng ta.
• Sự kiện cuộc sống: Những sự kiện lớn trong cuộc sống như thất bại, thành công, mất mát có thể là chất xúc tác thúc đẩy sự thay đổi.

Ví dụ, một người từng rất nhút nhát, hướng nội sau khi tham gia một khóa học về kỹ năng giao tiếp và nhận được sự khích lệ từ bạn bè, người đó đã trở nên tự tin hơn. Trong trường hợp này, cả yếu tố bên trong (động lực thay đổi, kỹ năng giao tiếp) và yếu tố bên ngoài (môi trường học tập, sự hỗ trợ từ bạn bè) đều đóng vai trò quan trọng.

Cách thay để đổi tính cách bản thân tích cực

Thay đổi tính cách là một hành trình đòi hỏi sự kiên trì và những phương pháp phù hợp. Dưới đây là một số cách giúp bạn có thể thay đổi bản thân:

Nhận thức đúng và đủ về bản thân

Nhận thức đúng và đủ về bản thân là nền tảng vững chắc cho sự phát triển cá nhân. Việc xác định rõ điểm mạnh và điểm yếu là bước đầu tiên quan trọng. Khi bạn hiểu rõ những điều mình làm tốt, bạn sẽ tự tin hơn và khai thác tối đa tiềm năng của bản thân. Đồng thời, việc nhận biết những hạn chế cũng giúp bạn có thái độ cầu tiến, sẵn sàng học hỏi và cải thiện. 

Bên cạnh đó, việc tìm hiểu về các loại tính cách như MBTI, DISC sẽ cung cấp cho bạn những góc nhìn đa chiều về bản thân, từ đó bạn có thể hiểu sâu hơn về động cơ, hành vi và cách tương tác của mình với người khác.

Đặt mục tiêu rõ ràng khi thay đổi tính cách bản thân

Để quá trình thay đổi tính cách hiệu quả, việc đặt ra những mục tiêu rõ ràng là vô cùng quan trọng. Thay vì những khái niệm chung chung như "muốn trở nên tự tin hơn", hãy cụ thể hóa mục tiêu của bạn. 

Ví dụ, bạn có thể đặt ra mục tiêu: "Tôi sẽ chủ động phát biểu ý kiến trong ít nhất hai cuộc họp mỗi tuần trong tháng tới". Đây là một mục tiêu SMART: Specific (cụ thể), Measurable (đo lường), Achievable (khả thi), Relevant (liên quan), Time bound (giới hạn thời gian). Việc đặt ra những mục tiêu nhỏ, cụ thể như vậy sẽ giúp bạn dễ dàng theo dõi tiến độ và có động lực để thực hiện.

Thay đổi hành vi

Để thay đổi tính cách bản thân, việc hình thành những thói quen mới là vô cùng quan trọng. Bạn hãy bắt đầu bằng những thay đổi nhỏ, đơn giản và dần dần xây dựng chúng thành những thói quen bền vững. Bên cạnh đó, việc thoát khỏi suy nghĩ tiêu cực cũng là một yếu tố then chốt. Thay vì tập trung vào những điều tiêu cực, hãy cố gắng nhìn vào mặt tích cực của mọi vấn đề và thay thế những suy nghĩ tiêu cực bằng những suy nghĩ xây dựng.

Các kỹ thuật tâm lý giúp thay đổi tính cách

Thiền hàng ngày là một phương pháp cổ xưa nhưng vô cùng hiệu quả, giúp chúng ta thư giãn, giảm stress và tăng cường khả năng tập trung. Nhờ đó, chúng ta có thể kiểm soát cảm xúc và suy nghĩ một cách tốt hơn. Những lời khẳng định tích cực như "Tôi có thể làm được", "Tôi xứng đáng với điều tốt đẹp" sẽ giúp chúng ta tự tin hơn vào việc mình có thể thay đổi bản thân. Bằng cách thay đổi ngôn ngữ và hình ảnh trong tâm trí, chúng ta có thể tạo ra những thay đổi tích cực trong cuộc sống.

Thay đổi tính cách bản thân là một hành trình dài và đòi hỏi sự kiên trì. Tuy nhiên, với quyết tâm và những phương pháp phù hợp, bạn hoàn toàn có thể trở thành người mà mình mong muốn. Hãy nhớ rằng, sự thay đổi là một quá trình không ngừng nghỉ, và mỗi ngày là một cơ hội để bạn hoàn thiện bản thân.