Từng làm ở Viện ISDS, nhiều năm cộng tác với CDC Thái Nguyên triển khai dự án phòng chống HIV/AIDS, 2 năm cộng tác với WHO.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Cà pháo là một loại rau quả thường được sử dụng trong ẩm thực Việt Nam, tuy nhiên, không phải ai cũng biết liệu cà pháo ăn sống được không? Trong cà pháo chứa một lượng nhỏ chất độc, đặc biệt là solanin, có thể gây ra ngộ độc nghiêm trọng. Vì vậy, khi ăn cà pháo cần cẩn trọng và chú ý để tránh những hậu quả không mong muốn.
Cà pháo được xem là một loại thực phẩm được ưa chuộng bởi hương vị đặc trưng. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn đang lo ngại về việc ăn cà pháo sống có thể gây ngộ độc. Vậy, liệu ăn cà pháo ăn sống được không?
Cà pháo, một loại cây lâu năm nhiệt đới, thường được biết đến với tên gọi khoa học Solanum macrocarpon, thuộc chi Cà (Solanum) và được đặt tên tiếng Anh là Africa. Ngoài ra, tại Việt Nam, cà pháo còn có nhiều tên gọi khác như cà dại hoa trắng, cà dưa,... và được sử dụng trong Đông y với tên gọi là di tử, giả tử hay ải qua.
Cây cà pháo có thể phát triển tốt ở vùng đồng bằng và đồi núi cao đến 600m, có thân thảo và họ hàng với giống cà tím. Quả cà pháo có đường kính khoảng 1,5cm, hình tròn, màu trắng ngà hoặc vàng nhạt, và có rất nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu cho sức khỏe như carotene, vitamin, khoáng chất,...
Cả quả và lá đều được sử dụng làm thực phẩm hay dược liệu. Qua các nghiên cứu, chuyên gia đã tìm thấy cà pháo có chứa kali, natri, magie, sắt, kẽm, mangan, lưu huỳnh, iot, đồng, các vitamin B1, B2, C, PP,... vì vậy đây là loại cây rất có giá trị cho sức khỏe.
Bệnh gout là căn bệnh mạn tính gây ra sưng tấy, đau nhức ở khớp do tăng nồng độ acid uric trong máu. Theo Đông y, cà pháo là vị thuốc thanh nhiệt chỉ thống, khứ phong thông lạc và hoạt huyết tiêu thũng. Các chất dinh dưỡng có trong cà pháo giúp giảm triệu chứng khó chịu do bệnh gout gây ra như đau, sưng tấy.
Đặc biệt, cà pháo là thực phẩm có hàm lượng purin rất thấp, khiến cho cà pháo không gây ảnh hưởng đến nồng độ acid uric máu. Do đó, người bệnh gout có thể bổ sung cà pháo vào thực đơn hàng ngày để cải thiện tình trạng bệnh. Tuy nhiên, cần chế biến cà pháo đúng cách và ăn vừa đủ và kết hợp với chế độ ăn uống và phác đồ điều trị theo chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả tốt nhất.
Cà pháo chứa nhiều hoạt chất giúp kích thích sản xuất mật để tiêu hóa cholesterol. Đặc biệt, loại cà này giúp tăng lượng cholesterol tốt (HDL) và loại bỏ cholesterol xấu (LDL) trong máu, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như rối loạn mỡ máu và xơ vữa động mạch.
Cà pháo giàu vitamin C và các chất chống oxy hóa, giúp cải thiện tình trạng của da. Các chất này cung cấp độ ẩm cho da, giúp làn da trở nên mịn màng hơn và bảo vệ da trước các tác nhân gây ung thư.
Chất xơ trong cà pháo có tác dụng tốt đối với hệ tiêu hóa. Chúng giúp bảo vệ và cải thiện chức năng của hệ tiêu hóa. Chất xơ giúp ổn định nhu động ruột, tăng cường đào thải các chất cặn bã qua đường tiêu hóa, giảm táo bón và tiêu chảy.
Cà pháo là nguồn cung cấp vitamin C dồi dào, giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. Ngoài ra, cà pháo còn chứa nhiều thành phần bổ trợ khác cho hàng rào miễn dịch, giúp tăng khả năng chống lại bệnh tật.
Cà pháo có chứa chất kali và magie giúp giảm áp lực trong động mạch và hỗ trợ kiểm soát huyết áp.
Cà pháo có chứa nhiều canxi, magie và vitamin K, các chất này rất cần thiết cho sự phát triển và duy trì sức khỏe của xương.
Cà pháo là nguồn giàu axit folic và vitamin B6, các chất này giúp cơ thể sản xuất serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh giúp giảm căng thẳng và lo âu.
Cà pháo chứa nhiều lượng lớn beta-caroten và vitamin A, các chất này giúp bảo vệ và cải thiện thị lực.
Cà pháo chứa nhiều lượng nước và các chất hòa tan, giúp tăng sản xuất nước tiểu và hạn chế sự tích tụ của các chất gây ra bệnh sỏi thận.
Trong cà pháo tươi, hàm lượng chất độc solanin cao hơn nhiều so với mức an toàn, khoảng 5 - 10 lần. Vì vậy, nếu ăn quả cà pháo sống có thể gây ngộ độc nghiêm trọng.
Tuy nhiên, khi cà pháo được nấu chín hoặc muối chua, chất độc trong quả cà sẽ bị giảm đi hoặc loại bỏ hoàn toàn. Do đó, không nên ăn cà pháo tươi, hay sống mà chưa được chế biến. Cà pháo có thể được chế biến bằng cách nấu chín hoặc muối chua để đảm bảo an toàn.
Cà pháo là một loại thực phẩm và dược liệu có nhiều tác động tích cực đến sức khỏe. Tuy nhiên, nếu sử dụng không đúng cách hoặc lạm dụng, cà pháo có thể gây ra nhiều tác dụng không mong muốn nguy hiểm.
Một trong những tác hại của cà pháo là tăng nguy cơ mắc ung thư gan và ung thư dạ dày, do cách chế biến sai lầm. Ban đầu, trong cà pháo có chứa nightshade soda, một chất chống ung thư, nhưng nếu không chế biến đúng cách, hàm lượng hoạt chất này có thể giảm đi hoặc biến đổi thành chất độc hại cho cơ thể.
Cà pháo muối là món ăn quen thuộc được nhiều người Việt ưa chuộng. Tuy nhiên, khi muối cà pháo, người ta thường đựng trong các bình nhựa. Acid xuất hiện trong quá trình lên men sẽ ăn mòn nhựa và các chất độc hại sinh ra do quá trình phá hủy này lại ngấm vào quả cà. Những chất độc này tích lũy dần ở hệ tiêu hóa, gây tổn thương cho các cơ quan mà chúng đi qua, đặc biệt là gan và dạ dày.
Cà pháo còn có chứa solanin, một loại độc tố nguy hiểm. Trong quả cà pháo tươi, hàm lượng solanin cao gấp 5 - 10 lần so với mức an toàn. Khi vào cơ thể với một lượng nhỏ, solanin dẫn đến tình trạng rối loạn tiêu hóa và tác động lên hệ thần kinh, gây ra các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, tiêu chảy, buồn nôn, khô rát cổ họng, đau dạ dày, sốt, vàng da và thậm chí có thể sinh ra ảo giác hoặc mất cảm giác. Trường hợp nhiễm độc nặng, tính mạng người bệnh có thể bị đe dọa.
Cuối cùng, cà pháo cũng chứa alkaloid, một loại độc tố gây ra vị đắng của quả cà. Lượng độc tố ít hay nhiều được quyết định bởi mức độ đắng của cà. Vì vậy, càng đắng thì loại cà đó càng chứa nhiều độc tố.
Để bảo vệ sức khỏe, nên hạn chế ăn cà pháo cho những đối tượng sau:
Cà pháo ăn sống được không? Tóm lại, cà pháo là một loại rau quả được sử dụng phổ biến trong ẩm thực Việt Nam. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng trong cà pháo có chứa một lượng chất độc, đặc biệt là solanin, có thể gây ngộ độc nghiêm trọng. Do đó, khi sử dụng cà pháo, chúng ta cần cẩn trọng và lựa chọn cách chế biến phù hợp để giảm thiểu nguy cơ ngộ độc. Hãy bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình bằng cách chú ý đến việc ăn cà pháo một cách an toàn và hợp lý.
Thúy Nguyễn
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Dược sĩ Đại học Nguyễn Tuấn Trịnh
Từng làm ở Viện ISDS, nhiều năm cộng tác với CDC Thái Nguyên triển khai dự án phòng chống HIV/AIDS, 2 năm cộng tác với WHO.