Các yếu tố ảnh hưởng đến xương và cách giúp duy trì sức khỏe xương

Xương là một phần quan trọng của cơ thể chúng ta và đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ và bảo vệ cơ thể. Tuy nhiên, có các yếu tố ảnh hưởng đến xương và sự phát triển của xương. Hãy cùng khám phá những yếu tố này và cách bảo vệ sức khỏe xương của chúng ta.

Một vài đặc điểm của bộ xương

Xương là một phần quan trọng trong cấu trúc cơ thể, chức năng của nó là cung cấp sự hỗ trợ và định hình cho cơ thể. Xương được tái tạo liên tục trong suốt cuộc đời, với các tế bào cũ được thay thế bằng tế bào mới.

Trong quá trình tăng trưởng, canxi tích tụ trong xương, đạt đến mức cao nhất khi chúng ta ở độ tuổi 20. Sau đó, có một giai đoạn củng cố, nhưng từ khoảng 40 tuổi, quá trình mất canxi vượt quá quá trình hình thành xương, dẫn đến giảm khối lượng xương.

Mất quá nhiều mô xương dẫn đến loãng xương, tình trạng khiến xương dễ gãy và tăng nguy cơ gãy xương. Loãng xương có thể gây ra vấn đề về chức năng vận động và thậm chí gây tử vong.

Để duy trì sức khỏe xương tốt, quan trọng là tối ưu hóa khối lượng xương trong quá trình tăng trưởng và duy trì xương khỏe mạnh suốt cuộc đời. Một số chất dinh dưỡng quan trọng cho sự hình thành và duy trì xương là canxi, vitamin D và vitamin K. Hơn nữa, một lối sống năng động cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương.

Các yếu tố ảnh hưởng đến xương có thể kiểm soát được

Chế độ ăn uống

Ăn uống là một trong các yếu tố ảnh hưởng đến xương rất lớn. Để duy trì sức khỏe của xương, việc bổ sung đủ canxi và vitamin D vào chế độ ăn uống là vô cùng quan trọng.

Canxi đóng vai trò như một nguồn dinh dưỡng quan trọng cho xương, giúp chúng trở nên chắc khỏe và mật độ xương được duy trì. Thiếu canxi trong chế độ ăn có thể ảnh hưởng đến mật độ xương và làm tăng nguy cơ gãy xương và loãng xương, đặc biệt ở người già.

Bạn có thể dùng các sản phẩm từ sữa và các nguồn canxi khác trong chế độ ăn là cách tốt nhất để đảm bảo cung cấp canxi đầy đủ. Tuy nhiên, bạn cũng cần có chế độ ăn uống hợp lý để đảm bảo sức khỏe không chỉ riêng xương.

Hoạt động thể chất

Hoạt động thể chất đều đặn không chỉ mang lại lợi ích cho sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật, mà còn là một cách tốt nhất để duy trì khối lượng xương.

Tương tự như sức mạnh cơ bắp, xương cần hoạt động thể chất để giữ được sự mạnh mẽ, mật độ xương và khả năng phục hồi. Mặc dù tập luyện sức mạnh là rất quan trọng để tăng cường và duy trì khối lượng xương, nhưng việc thực hiện những hoạt động nhẹ như đi bộ cũng mang lại nhiều lợi ích cho xương.

Trọng lượng cơ thể

Giảm cân nhanh chóng và đột ngột trong một thời gian ngắn được cho là có thể gây hại cho xương và điều này nên được tránh. Thay vì vội vàng giảm cân, việc giảm cân một cách lành mạnh và từ từ sẽ có lợi không chỉ cho sức khỏe xương mà còn cho toàn bộ cơ thể. Kích thước cơ thể cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe xương, đặc biệt là khi tuổi già.

Thuốc lá và rượu bia

Hút thuốc và uống rượu đều là hai yếu tố lối sống có tác động quan trọng đến sức khỏe của bộ xương. Tác hại của hút thuốc đối với xương đã được công nhận trong nhiều thập kỷ. Hút thuốc có tác động tiêu cực đến mật độ xương và tăng nguy cơ gãy xương hông ở phụ nữ sau mãn kinh. Đối với nam giới, còn chưa có đủ bằng chứng thuyết phục nhưng có những đề xuất về các mối liên hệ tương tự.

Thuốc

Steroid dạng uống và hít, thuốc tránh thai và các loại thuốc thay đổi nội tiết tố khác, cùng với thuốc chống trầm cảm, đều là những loại thuốc có tác động tiêu cực đến sức khỏe xương.

Các yếu tố ảnh hưởng đến xương không kiểm soát được

Giới tính

Estrogen và progesterone đóng vai trò quan trọng trong cơ thể, bao gồm việc thúc đẩy sự phát triển xương (đặc biệt là trong giai đoạn dậy thì) và ngăn ngừa mất xương (đặc biệt là ở độ tuổi trên ba mươi). Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng phụ nữ có mức hormone cân đối và chu kỳ rụng trứng đều đặn thường có mật độ xương cao hơn so với những phụ nữ có sự mất cân bằng hormone và chu kỳ rụng trứng không đều đặn.

Tuổi tác

Đây là một trong các yếu tố ảnh hưởng đến xương. Xương của chúng ta trải qua quá trình thay đổi liên tục suốt cuộc đời. Khi tuổi tác gia tăng, xương dần trở nên mỏng và yếu hơn. Các thay đổi nội tiết theo tuổi tác, như giảm nồng độ estrogen và testosterone, cũng có khả năng gây mất xương.

Dân tộc

Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ gãy xương hông cao nhất xuất hiện ở phụ nữ da trắng, tiếp theo là ở người gốc Tây Ban Nha, châu Á và người Mỹ gốc Phi. Tuy nhiên, có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến các tỷ lệ này, bao gồm mật độ xương, yếu tố di truyền và những yếu tố khác.

Một số cách để duy trì sức khỏe xương

Chăm sóc xương của bạn không bao giờ quá sớm hoặc quá muộn. Dưới đây là những bước bạn có thể thực hiện để cải thiện sức khỏe xương:

• Dinh dưỡng: Hãy ăn một chế độ cân bằng, giàu canxi và vitamin D. Có thể tìm thấy canxi trong sữa ít béo, sản phẩm từ sữa có canxi, thực phẩm và đồ uống bổ sung canxi. Vitamin D có thể được cung cấp từ lòng đỏ trứng, cá biển, gan và sữa giàu vitamin D.
• Hoạt động thể chất: Tập thể dục đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức mạnh xương. Tìm hiểu những hoạt động tốt cho xương như tập luyện sức mạnh và tập kháng lực. Đi bộ, leo cầu thang, nâng tạ hay chạy nhảy trong ít nhất 30 phút mỗi ngày là những hoạt động tốt giúp cho xương khỏe mạnh.
• Sống một lối sống lành mạnh: Hãy tránh hút thuốc. Nếu bạn đang hút thuốc, hãy cố gắng dừng ngay lập tức. Đồng thời, hãy đảm bảo rằng bạn không uống quá nhiều rượu trong một ngày.
• Hạn chế té ngã: Nguy cơ gãy xương sau một cú ngã là rất cao, đặc biệt là đối với những người già và những người bị loãng xương. Hãy kiểm tra xem trong nhà có những yếu tố gây nguy hiểm như thảm trơn trượt hoặc ánh sáng yếu không. Đồng thời, tăng cường cân bằng và sức mạnh cơ thể bằng việc tập thể dục.

Nắm được các yếu tố ảnh hưởng đến xương sẽ giúp ích rất lớn trong việc chăm sóc sức khoẻ xương. Trong đó, hoạt động thể chất, tập luyện thể dục thể thao hàng ngày đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và cải thiện sức khỏe xương. Ngoài ra, bạn cũng nên tránh hút thuốc và kiểm soát việc uống rượu để bảo vệ xương.

Bằng việc áp dụng những biện pháp này trong cuộc sống hàng ngày, bạn có thể duy trì được một khung xương vững chắc hơn. Hãy đặt sức khỏe xương lên hàng đầu và bắt đầu chăm sóc chúng ngay hôm nay để có một cuộc sống khỏe mạnh và linh hoạt.

Xem thêm: 

• Các bệnh về xương khớp thường gặp và triệu chứng của bệnh
• Loãng xương sau mãn kinh và những điều cần lưu ý