Cách chăm sóc trẻ bị viêm tiểu phế quản đúng hướng dẫn y tế

Viêm tiểu phế quản là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến trẻ nhỏ phải nhập viện, đặc biệt trong mùa cao điểm của các bệnh hô hấp. Bệnh thường do virus gây ra, điển hình là RSV (Respiratory Syncytial Virus), và dễ lây lan qua đường hô hấp. Mặc dù đa số trường hợp có thể điều trị tại nhà, nhưng nếu chăm sóc không đúng cách, trẻ có thể gặp biến chứng nguy hiểm. Cha mẹ biết cách chăm sóc trẻ bị viêm tiểu phế quản sẽ giúp trẻ nhanh phục hồi, giảm nguy cơ nhập viện.

Cách chăm sóc trẻ bị viêm tiểu phế quản

Khi trẻ bị viêm tiểu phế quản, cha mẹ cần chăm sóc đúng cách để giúp bé hồi phục nhanh và hạn chế biến chứng. Dưới đây là những việc cha mẹ nên làm:

Giữ môi trường sạch, thoáng khí

Phòng ngủ của trẻ nên được giữ sạch sẽ, thoáng mát và tránh khói thuốc cũng như bụi bẩn. Nếu sử dụng điều hòa, cần đảm bảo độ ẩm trong phòng phù hợp. Có thể cân nhắc sử dụng máy tạo độ ẩm, nhưng cần vệ sinh thiết bị thường xuyên để tránh sự phát triển của vi khuẩn và nấm mốc. Nhiệt độ phòng lý tưởng là từ 22 đến 25 độ C để tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ hồi phục.

Chăm sóc dinh dưỡng và nước uống

Trẻ cần được bú mẹ hoặc ăn uống đủ chất, đồng thời bổ sung nước thường xuyên để tránh mất nước do sốt. Khi trẻ ăn ít, có thể chia nhỏ bữa ăn thành nhiều lần trong ngày. Tránh cho trẻ ăn đồ khó tiêu hoặc quá lạnh để bảo vệ hệ hô hấp.

Chăm sóc vệ sinh cá nhân

Cha mẹ cần vệ sinh mũi họng cho trẻ bằng nước muối sinh lý giúp làm sạch dịch nhầy và giúp trẻ thở dễ dàng hơn. Tắm nước ấm và giữ trẻ tránh để trẻ bị nhiễm lạnh hoặc gió lùa trực tiếp là điều cần thiết. Đồng thời, cần rửa tay thường xuyên cho trẻ và người chăm sóc để hạn chế vi khuẩn, virus lây lan.

Sử dụng thuốc theo chỉ dẫn bác sĩ

Thuốc hạ sốt, thuốc kháng viêm hoặc kháng sinh chỉ nên dùng khi có chỉ định của bác sĩ và cần tuân thủ đúng liều lượng. Cha mẹ không nên tự ý dùng thuốc corticosteroid hoặc kháng sinh để tránh tác dụng phụ. Tự ý tăng liều, giảm liều hay ngừng thuốc cũng là việc không nên làm.

Giúp trẻ nghỉ ngơi hợp lý

Trẻ bị viêm tiểu phế quản nên được nghỉ ngơi nhiều và hạn chế vận động mạnh để giảm áp lực lên hệ hô hấp. Đặt trẻ nằm với đầu cao hơn bình thường sẽ giúp giảm khó thở. Ngoài ra, việc giữ cho tinh thần trẻ thoải mái, tránh căng thẳng cũng rất quan trọng.

Phòng ngừa tái phát và lây nhiễm

Khi trẻ đang bị viêm phế quản, cần tránh cho trẻ tiếp xúc với các tác nhân như khói thuốc, bụi bẩn, phấn hoa và người bị các bệnh đường hô hấp. Vệ sinh đồ chơi và vật dụng cá nhân của trẻ thường xuyên giúp hạn chế vi khuẩn, virus lây lan.

Theo dõi triệu chứng và tình trạng trẻ liên tục

Cha mẹ cần quan sát kỹ các dấu hiệu mệt nhiều hoặc khó thở nặng. Khi trẻ không cải thiện sau vài ngày hoặc có dấu hiệu nặng hơn, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến gặp bác sĩ.

Khi nào trẻ bị viêm tiểu phế quản cần nhập viện?

Cha mẹ có thể áp dụng cách chăm sóc trẻ bị viêm tiểu phế quản tại nhà. Nhưng trong một số trường hợp nặng, trẻ cần nhập viện để theo dõi và điều trị kịp thời.

Cha mẹ cần theo dõi sát các dấu hiệu chuyển nặng như:

• Trẻ thở nhanh hơn bình thường, lồng ngực bị co lõm khi hít vào, đó là dấu hiệu cho thấy đường thở bị tắc nghẽn nghiêm trọng.
• Môi hoặc đầu chi của trẻ bắt đầu tím tái, trẻ bỏ bú hoàn toàn, ngủ li bì khó đánh thức, cũng là những biểu hiện cảnh báo suy hô hấp.
• Trẻ nôn ói nhiều, không giữ được nước, có dấu hiệu mất nước như khô môi, mắt trũng, tiểu ít,... cũng là lý do cần nhập viện sớm để được truyền dịch và chăm sóc y tế.

Điều cần tránh khi chăm sóc trẻ bị viêm tiểu phế quản

Trong quá trình cách chăm sóc trẻ bị viêm tiểu phế quản, cha mẹ cần tránh một số sai lầm sau để không làm tình trạng của bé trở nên nghiêm trọng:

• Không nên tự ý cho trẻ dùng kháng sinh, thuốc ho hoặc thuốc co mạch mà không có chỉ định và hướng dẫn cụ thể từ bác sĩ. Việc dùng sai thuốc có thể gây ra tác dụng phụ nguy hiểm, làm rối loạn hô hấp. Tự ý uống thuốc cũng làm che lấp triệu chứng bệnh khiến việc chẩn đoán và điều trị gặp khó khăn.
• Cần tránh xông tinh dầu, đắp lá hoặc áp dụng các mẹo dân gian chưa được kiểm chứng khoa học. Những biện pháp này không những không hiệu quả mà còn có thể gây kích ứng đường thở, khiến trẻ khó thở hơn, thậm chí dẫn đến dị ứng hoặc bỏng da.
• Không nên ép trẻ ăn khi bé đang mệt mỏi, sốt cao hoặc quấy khóc. Thay vào đó, hãy cho trẻ ăn từng ít một, chọn món dễ tiêu và đảm bảo cung cấp đủ nước để bé không bị kiệt sức.

Biến chứng viêm tiểu phế quản cần cảnh giác

Viêm tiểu phế quản ở trẻ có thể được kiểm soát tốt nếu phát hiện sớm và chăm sóc đúng. Nếu trẻ không cải thiện khi áp dụng cách chăm sóc trẻ bị viêm tiểu phế quản tại nhà, cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện. Một số biến chứng phổ biến cha mẹ cần cảnh giác bao gồm:

• Suy hô hấp cấp: Tắc nghẽn đường thở do viêm và tiết dịch khiến trẻ khó thở nghiêm trọng, cần can thiệp y tế khẩn cấp.
• Nhiễm trùng thứ phát: Viêm phổi hoặc viêm phế quản do vi khuẩn có thể xảy ra khi niêm mạc đường thở bị tổn thương.
• Tái phát và viêm phế quản mạn tính: Viêm tiểu phế quản kéo dài hoặc tái phát nhiều lần có thể dẫn đến tổn thương mạn tính đường thở, ảnh hưởng đến chức năng phổi sau này.

Nếu không được điều trị kịp thời, viêm tiểu phế quản có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Thậm chí các biến chứng nặng của viêm tiểu phế quản còn có thể đe dọa tính mạng ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 6 tháng tuổi. Do đó, việc theo dõi sát sao và đưa trẻ đến bệnh viện đúng lúc là rất quan trọng để tránh các biến chứng nguy hiểm này.

Khi áp dụng cách chăm sóc trẻ bị viêm tiểu phế quản, cha mẹ cần theo dõi sát các biểu hiện hô hấp và đảm bảo trẻ được nghỉ ngơi, bổ sung đủ nước, dinh dưỡng hợp lý. Nên tránh tự ý dùng bất cứ loại thuốc nào khi chưa có chỉ định từ bác sĩ. Nếu trẻ có dấu hiệu nặng hoặc tình trạng sức khỏe của trẻ không cải thiện khi điều trị tại nhà, cha mẹ hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được chăm sóc y tế.