Cách điều trị tật khúc xạ ở trẻ em

Trước khi tìm hiểu về cách điều trị tật khúc xạ ở trẻ em, chúng ta cần nắm rõ tật khúc xạ là gì. Ngoài ra, việc xác định nguyên nhân gây tật khúc xạ ở trẻ em cũng rất quan trọng để có biện pháp can thiệp kịp thời.

Tật khúc xạ là gì?

Tật khúc xạ là một trong những nguyên nhân chính gây ra khó khăn trong việc nhìn rõ ở trẻ em. Khi mắt không thể điều chỉnh ánh sáng để hội tụ đúng trên võng mạc, hình ảnh sẽ trở nên mờ hoặc biến dạng. Có ba loại tật khúc xạ phổ biến ở trẻ em:

• Cận thị (Myopia): Trong trường hợp này, ánh sáng hội tụ trước võng mạc, làm cho trẻ có khả năng nhìn rõ những vật ở gần nhưng gặp khó khăn khi nhìn xa. Tình trạng cận thị đang gia tăng đáng kể, đặc biệt là ở các quốc gia phát triển và trong các khu đô thị.
• Viễn thị (Hyperopia): Đối với viễn thị, ánh sáng hội tụ sau võng mạc, khiến trẻ gặp khó khăn khi nhìn những vật ở gần. Viễn thị nhẹ thường là điều bình thường ở trẻ nhỏ, tuy nhiên, nếu viễn thị quá mức có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng hơn như lác mắt.
• Loạn thị (Astigmatism): Tình trạng này xảy ra khi bề mặt giác mạc bị cong không đều, dẫn đến ánh sáng không hội tụ tại một điểm duy nhất. Kết quả là trẻ sẽ nhìn thấy hình ảnh bị méo hoặc mờ, không phân biệt được rõ ràng dù là ở khoảng cách gần hay xa.

Nguyên nhân nào gây tật khúc xạ ở trẻ em

Tật khúc xạ ở trẻ em có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng một số yếu tố chính đã được xác định bao gồm:

Yếu tố di truyền

Di truyền có ảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển tật khúc xạ ở trẻ. Nếu cả hai cha mẹ đều mắc cận thị, nguy cơ con cái phát triển tật khúc xạ sẽ cao hơn nhiều so với những trẻ có cha mẹ không bị tật này.

Thói quen sinh hoạt hằng ngày

Việc trẻ em thường xuyên tiếp xúc với các thiết bị điện tử như máy tính, điện thoại di động và TV trong thời gian dài mà không có thời gian nghỉ ngơi đủ sẽ dẫn đến tình trạng mỏi mắt, làm tăng khả năng phát triển cận thị. Đặc biệt, trẻ em hiện nay thường sử dụng các thiết bị điện tử từ khi còn rất nhỏ, khiến mắt không được nghỉ ngơi và phát triển đúng cách.

Môi trường sống của trẻ

Sống tại các khu đô thị, nơi không gian ngoài trời hạn chế và ánh sáng tự nhiên ít có thể dẫn đến nguy cơ mắc tật khúc xạ ở trẻ. Trẻ em sống trong thành phố thường có thời gian vui chơi ngoài trời ngắn hơn, làm gia tăng nguy cơ mắc các tật về khúc xạ.

Chế độ dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng thiếu thốn, đặc biệt là việc thiếu hụt các vitamin quan trọng như A, C, E và kẽm, có thể khiến mắt trở nên yếu hơn, dễ bị tổn thương bởi các yếu tố bên ngoài, dẫn đến tình trạng tật khúc xạ.

Dấu hiệu giúp nhận biết sớm tật khúc xạ ở trẻ em

Việc nhận diện sớm các triệu chứng của tật khúc xạ ở trẻ em sẽ giúp phụ huynh có biện pháp can thiệp và có cách điều trị tật khúc xạ ở trẻ em kịp thời. Dưới đây là một số dấu hiệu cảnh báo cần lưu ý:

• Nhìn mờ: Trẻ có thể không nhìn rõ các vật ở xa (cận thị) hoặc không thể thấy rõ các vật ở gần (viễn thị).
• Nheo mắt hoặc nghiêng đầu: Trẻ thường xuyên nheo mắt hoặc nghiêng đầu để cố gắng nhìn rõ hơn.
• Dụi mắt thường xuyên: Sau khi học tập hoặc xem TV, trẻ thường có thói quen dụi mắt, có thể do cảm thấy mỏi hoặc nhìn mờ.
• Khó tập trung: Trẻ có thể mất tập trung khi học, đặc biệt khi phải đọc sách hoặc viết.
• Than phiền về nhức đầu hoặc đau mắt: Đau đầu và mỏi mắt là những dấu hiệu phổ biến khi trẻ gặp khó khăn trong việc điều chỉnh thị lực.

Cách điều trị tật khúc xạ ở trẻ em

Cách điều trị tật khúc xạ ở trẻ em phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của từng trẻ và loại tật khúc xạ mà trẻ mắc phải. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:

Kính mắt

Kính cận, kính viễn, kính loạn là những phương pháp đơn giản và thông dụng nhất. Sau khi được chẩn đoán chính xác bằng máy đo mắt, trẻ sẽ được chỉ định loại kính phù hợp. Việc đeo kính không chỉ giúp trẻ cải thiện khả năng nhìn mà còn ngăn ngừa tình trạng tật khúc xạ trở nên nặng hơn.

Kính áp tròng Ortho-K

Kính áp tròng chỉnh hình giác mạc (Ortho-K) là loại kính áp tròng đặc biệt, được sử dụng vào ban đêm nhằm điều chỉnh độ cong của giác mạc. Trong suốt cả ngày, trẻ không cần đeo kính nhưng vẫn có thể nhìn rõ. Phương pháp này đặc biệt phù hợp cho trẻ bị cận thị và có khả năng làm chậm quá trình gia tăng độ cận.

Phẫu thuật khúc xạ

Phẫu thuật khúc xạ là phương pháp điều trị lâu dài cho những trường hợp tật khúc xạ nặng, tuy nhiên, thường không được khuyến nghị cho trẻ em do mắt vẫn đang trong giai đoạn phát triển. Phẫu thuật này chỉ phù hợp với người lớn từ 18 tuổi trở lên, khi độ khúc xạ đã ổn định.

Biện pháp giúp ngăn ngừa tật khúc xạ ở trẻ em

Như vậy, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về cách điều trị tật khúc xạ ở trẻ em. Tiếp theo, hãy cùng xem xét những biện pháp có thể giúp ngăn ngừa tình trạng này một cách hiệu quả.

Hạn chế tối đa sử dụng các thiết bị điện tử

Trẻ em cần được hạn chế thời gian sử dụng các thiết bị điện tử, đặc biệt là những thiết bị có màn hình nhỏ như điện thoại hoặc máy tính bảng. Cha mẹ có thể áp dụng quy tắc 20-20-20: Sau mỗi 20 phút sử dụng thiết bị, hãy khuyến khích trẻ nhìn xa khoảng 6 mét trong 20 giây để giảm thiểu tình trạng mỏi mắt.

Thường xuyên hoạt động ngoài trời

Nghiên cứu cho thấy việc cho trẻ chơi ngoài trời thường xuyên sẽ làm giảm nguy cơ mắc cận thị. Ánh sáng tự nhiên và không gian mở giúp mắt trẻ phát triển tốt hơn và ngăn chặn sự tiến triển của tật khúc xạ.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý

Một chế độ ăn uống cân bằng, giàu vitamin và khoáng chất, có thể bảo vệ sức khỏe mắt của trẻ. Những thực phẩm giàu vitamin A, C, E và omega-3 như cà rốt, cá hồi, rau xanh và trái cây đều có lợi cho thị lực.

Đưa trẻ khám mắt định kỳ

Khám mắt định kỳ rất quan trọng để bảo vệ thị lực của trẻ. Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám mắt ít nhất một lần mỗi năm hoặc ngay khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào liên quan đến thị lực.

Tật khúc xạ ở trẻ em là một vấn đề cần được chú trọng và theo dõi cẩn thận. Việc phát hiện sớm, có cách điều trị tật khúc xạ ở trẻ em đúng và thực hiện các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp bảo vệ thị lực của trẻ, đồng thời đảm bảo sự phát triển toàn diện trong học tập cũng như trong cuộc sống hàng ngày. Cha mẹ nên chú ý quan sát các dấu hiệu bất thường và thường xuyên đưa trẻ đi khám mắt để có thể áp dụng những phương pháp điều trị kịp thời và hiệu quả.

Xem thêm:

• Xạ trị có nguy hiểm không? Tác dụng phụ của xạ trị đối với bệnh nhân ung thư
• Xạ trị có đau không? Giảm đau rát da sau xạ trị như thế nào?