Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Viêm màng não là một bệnh lý nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến màng bao quanh não và tủy sống. Với nhiều nguyên nhân khác nhau như vi khuẩn, virus hay nấm, bệnh có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng và di chứng lâu dài nếu không được điều trị kịp thời. Vậy cách điều trị viêm màng não như thế nào?
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cách điều trị viêm màng não hiệu quả, giúp người bệnh phục hồi nhanh chóng và giảm thiểu rủi ro. Đồng thời đưa ra lời khuyên cùng những lưu ý quan trọng để chăm sóc người bệnh viêm màng não, giúp bạn có cái nhìn toàn diện hơn về căn bệnh này và cách ứng phó hiệu quả. Hãy cùng tìm hiểu ngay nhé!
Viêm màng não là một bệnh lý cấp tính nghiêm trọng, gây viêm lớp màng bảo vệ xung quanh não và tủy sống. Bệnh có thể tiến triển nhanh chóng, dẫn đến nguy cơ tử vong hoặc để lại nhiều di chứng nặng nề như mù lòa, điếc, yếu liệt hoặc co giật.
Trong giai đoạn sớm, những biến chứng như suy hô hấp, phù não hoặc sốc không hồi phục cũng có thể gây tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
Viêm màng não có thể chữa khỏi phụ thuộc rất lớn vào thời điểm phát hiện bệnh và phương pháp điều trị. Nếu được chẩn đoán sớm và áp dụng liệu pháp phù hợp, viêm màng não có thể được điều trị hoàn toàn, giúp bệnh nhân tránh được những tổn thương lâu dài đến sức khỏe. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nhận biết sớm các triệu chứng và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế ngay khi cần thiết.
Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp đều đạt được kết quả khả quan. Thống kê cho thấy vẫn có từ 5% – 10% bệnh nhân không thể qua khỏi, ngay cả khi đã được điều trị đúng cách, và thường tử vong chỉ trong vòng 24 – 48 giờ sau khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên. Do đó, đòi hỏi sự phối hợp nhanh chóng và hiệu quả giữa bệnh nhân, người nhà và đội ngũ y tế.
Thời gian điều trị viêm màng não không cố định và có thể khác nhau đáng kể giữa các bệnh nhân, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguyên nhân gây bệnh (do vi khuẩn, virus, nấm hay các nguyên nhân khác), thời điểm phát hiện bệnh, tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh, cũng như phương pháp điều trị được áp dụng.
Trong một số trường hợp, quá trình điều trị chỉ kéo dài vài tuần nếu bệnh được chẩn đoán sớm và đáp ứng tốt với các liệu pháp. Ngược lại, nếu bệnh phát hiện muộn hoặc có biến chứng nặng, thời gian điều trị có thể kéo dài hàng tháng, thậm chí lâu hơn, để kiểm soát hoàn toàn bệnh và hạn chế di chứng.
Thời điểm phát hiện bệnh được xem là yếu tố quan trọng hàng đầu, không chỉ quyết định khoảng thời gian điều trị mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả và tiên lượng phục hồi.
Bệnh viêm màng não có thể do nhiều nguyên nhân gây ra bao gồm vi khuẩn, virus, nấm hoặc nguyên nhân khác. Mỗi nguyên nhân sẽ có cách điều trị viêm màng não riêng, xác định đúng nguyên nhân là chìa khóa để điều trị hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng.
Viêm màng não do vi khuẩn được đánh giá là nghiêm trọng nhất có nguy cơ cao gây biến chứng nghiêm trọng và tử vong. Cụ thể:
Viêm màng não do vi khuẩn là dạng nghiêm trọng nhất, đòi hỏi điều trị nhanh chóng và đúng cách để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Phương pháp điều trị tập trung vào hai hướng chính:
Ngoài ra, bệnh nhân cần được chăm sóc toàn diện để ngăn ngừa các biến chứng như áp xe não, viêm tắc mạch máu não hay hội chứng đông máu nội mạch.
Viêm màng não do nấm, đặc biệt do Cryptococcus, là một bệnh lý hiếm gặp nhưng rất nghiêm trọng, với tỷ lệ tử vong cao nếu không được điều trị kịp thời.
Amphotericin B là thuốc điều trị chính cho viêm màng não do nấm, được dùng qua đường tĩnh mạch. Tuy nhiên, thuốc này có thể gây tác dụng phụ như sốt, hạ kali, suy thận, thiếu máu. Tlucytosin là thuốc thay thế, nhưng có thể gây ức chế tủy xương. Fluconazol được dùng cho các trường hợp nhẹ hoặc khi amphotericin B không có sẵn, và thường được chỉ định sau khi điều trị với amphotericin B.
Đối với bệnh nhân có tăng áp lực nội sọ, phương pháp chọc dẫn lưu dịch não tủy là cần thiết để giảm đau đầu và cải thiện tình trạng bệnh.
Mặc dù có thể chữa khỏi, viêm màng não do nấm thường để lại di chứng như mù lòa hoặc suy giảm trí tuệ.
Điều trị viêm màng não do virus thường có tiên lượng tốt hơn so với viêm màng não do vi khuẩn. Phương pháp điều trị chủ yếu là điều trị triệu chứng và hỗ trợ, giúp bệnh nhân giảm đau và cải thiện tình trạng sức khỏe. Một số loại virus gây viêm màng não, như HSV, VZV và CMV, có thể được điều trị bằng thuốc đặc hiệu. Nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể khỏi hoàn toàn trong khoảng 10 – 14 ngày.
Điều trị viêm màng não do ký sinh trùng chủ yếu sử dụng các loại thuốc có khả năng diệt ký sinh trùng. Những người có triệu chứng như đau đầu không giảm sau khi dùng thuốc giảm đau, ngứa, nổi mẩn da hoặc có thói quen ăn thức ăn sống (nem chua, rau sống) và chưa nấu chín, đặc biệt nếu sống trong môi trường nuôi chó mèo, cần được thăm khám tại cơ sở y tế để chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Bên cạnh việc điều trị chính, bệnh nhân viêm màng não cũng cần được chăm sóc hỗ trợ để giúp phục hồi sức khỏe và giảm triệu chứng.
Một trong những biện pháp quan trọng trong quá trình chăm sóc là bù nước và điện giải, vì bệnh nhân thường bị mất nước do nôn ói và tiêu chảy, điều này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng suy kiệt cơ thể. Việc bù nước kịp thời giúp ổn định các chỉ số sinh tồn và duy trì chức năng các cơ quan.
Ngoài ra, việc hạ sốt là một yếu tố quan trọng trong việc giảm đau và giảm nguy cơ biến chứng. Bệnh nhân có thể được sử dụng thuốc hạ sốt hoặc áp dụng các phương pháp chườm mát để hạ nhiệt độ cơ thể, giúp giảm cảm giác khó chịu.
Nghỉ ngơi đầy đủ là yếu tố không thể thiếu trong quá trình điều trị, giúp cơ thể phục hồi sức khỏe và tăng cường hệ miễn dịch. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể, đặc biệt là trong giai đoạn phục hồi sau bệnh.
Tuy nhiên, việc điều trị viêm màng não cần được thực hiện dưới sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ và bệnh nhân phải tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị để đạt kết quả tốt nhất. Sau khi điều trị khỏi, bệnh nhân cũng cần được theo dõi để phát hiện sớm bất kỳ di chứng nào.
Viêm màng não là một bệnh lý nghiêm trọng, nhưng nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể hồi phục hoàn toàn. Cách điều trị viêm màng não bao gồm sử dụng thuốc đặc hiệu tùy theo nguyên nhân gây bệnh và chăm sóc hỗ trợ như bù nước, hạ sốt, giảm đau đầu,.… Việc tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị và theo dõi y tế là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả và giảm thiểu rủi ro.
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Hồng Nhung
Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.