Viêm màng não do vi khuẩn: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

Viêm màng não do vi khuẩn là gì?

Viêm màng não do vi khuẩn là một bệnh lý nhiễm trùng cấp tính nguy hiểm, do một số loại vi khuẩn gây ra. Bệnh có khả năng tiến triển nhanh chóng và có thể gây biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Ở trẻ em: Các tác nhân vi khuẩn phổ biến bao gồm:

• Hemophilus influenzae type B (Hib).
• Phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae).
• Não mô cầu (Neisseria meningitidis).

Ở người trưởng thành (18 - 50 tuổi): Các vi khuẩn gây bệnh chủ yếu là:

• Phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae).
• Não mô cầu (Neisseria meningitidis).

Ở người cao tuổi (trên 50 tuổi): Tác nhân thường gặp là:

• Phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae).
• Liên cầu khuẩn (Streptococcus spp.).

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm màng não do vi khuẩn

Các triệu chứng và dấu hiệu điển hình của bệnh viêm màng não bao gồm:

• Sốt cao.
• Đau đầu dữ dội: Cơn đau thường tăng lên khi tiếp xúc với tiếng động hoặc ánh sáng và không thuyên giảm khi dùng thuốc giảm đau.
• Sợ ánh sáng: Người bệnh nhạy cảm và tránh tiếp xúc với ánh sáng mạnh.
• Nôn vọt: Ở trẻ nhỏ, tình trạng này thường kèm theo bỏ bú, quấy khóc, thở không đều, da tím tái, co giật…
• Co cứng cơ: Thường xuất hiện ở vùng cổ và lưng, không gây đau.
• Cứng gáy: Người bệnh không thể cúi cằm chạm ngực.
• Tư thế cò súng: Đầu ngửa ra sau, chân co rút, bụng lõm sâu.
• Kích thích, ngủ gà, lú lẫn: Người bệnh có thể biểu hiện trạng thái bồn chồn, ngủ lơ mơ, mất định hướng.
• Triệu chứng khác: Một số biểu hiện như liệt chi, co giật, tăng huyết áp, nhịp tim chậm…

Tác động của viêm màng não do vi khuẩn đối với sức khỏe

Viêm màng não mô cầu có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai ở mọi lứa tuổi, nhưng trẻ nhỏ, người suy giảm miễn dịch và người có bệnh lý nền thường có triệu chứng nặng và nguy hiểm hơn.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh viêm màng não do vi khuẩn

Các biến chứng của viêm màng não do vi khuẩn thường gặp và có thể bao gồm:

• Não úng thủy (ở một số bệnh nhân).
• Nhồi máu động mạch hoặc tĩnh mạch do viêm và huyết khối của động mạch và tĩnh mạch ở vùng nông và đôi khi sâu của não.
• Liệt dây vận nhãn do viêm dây thần kinh sọ thứ 6.
• Điếc do viêm dây thần kinh sọ thứ 8 hoặc viêm tai giữa.
• Áp xe ngoài màng cứng và tràn mủ dưới màng cứng.
• Tăng áp lực nội sọ (ICP) do phù não.
• Áp xe não (nếu nhiễm trùng xâm nhập vào nhu mô não).
• Thoát vị não (nguyên nhân tử vong phổ biến nhất trong giai đoạn cấp tính).
• Các biến chứng toàn thân (đôi khi gây tử vong), chẳng hạn như sốc nhiễm trùng, đông máu nội mạch lan tỏa (DIC), hoặc hạ natri máu do hội chứng tiết hormone chống bài niệu không thích hợp (SIADH).

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Viêm màng não do vi khuẩn là một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng ảnh hưởng đến màng não - lớp màng bao bọc não bộ và tủy sống. Đây là một bệnh lý nguy hiểm, mang tính cấp tính và vẫn là thách thức lớn đối với hệ thống y tế cộng đồng hiện nay. Nguyên nhân gây bệnh có sự khác biệt đáng kể tùy theo độ tuổi của người bệnh:

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Các vi khuẩn thường gặp bao gồm:

• Streptococcus agalactiae.
• Escherichia coli.
• Listeria monocytogenes.

Trẻ lớn, trẻ em và thanh thiếu niên: Tác nhân phổ biến gây bệnh là:

• Neisseria meningitidis.
• Streptococcus pneumoniae.

Người trung niên và người cao tuổi: Vi khuẩn chiếm tỷ lệ cao nhất là Streptococcus pneumoniae.

Người suy giảm miễn dịch: Các vi khuẩn thường gặp bao gồm:

• Streptococcus pneumoniae.
• Listeria monocytogenes.
• Pseudomonas aeruginosa.
• Mycobacterium tuberculosis.
• Neisseria meningitidis.
• Vi khuẩn gram âm.