Cách nhận biết thịt bò nhiễm sán để bảo vệ sức khỏe gia đình

Thịt bò là thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày, cung cấp nhiều đạm và vi chất cần thiết cho sức khỏe. Tuy nhiên, nhiều trường hợp ngộ độc và nhiễm ký sinh trùng do ăn phải thịt bò nhiễm sán (như sán dây bò). Vì vậy, nắm rõ cách nhận biết thịt bò nhiễm sán là điều vô cùng cần thiết.

Tác hại khi ăn thịt bò nhiễm sán

Ăn phải thịt bò nhiễm ấu trùng sán dây bò (Taenia saginata) có thể gây nhiễm sán dây ở người. Ấu trùng sán bám vào niêm mạc ruột, sinh trưởng trong cơ thể và gây rối loạn tiêu hóa kéo dài. Người bệnh dễ gặp tình trạng đau bụng, tiêu chảy, đầy hơi, sụt cân và suy nhược cơ thể do không hấp thu dinh dưỡng hiệu quả. Nhiều trường hợp, tình trạng này kéo dài có thể khiến người bệnh thiếu máu mạn tính.

Khi phát triển trong cơ thể với số lượng lớn, sán có thể gây tổn thương đường ruột, làm suy giảm miễn dịch, khiến cơ thể dễ mắc thêm các bệnh nhiễm trùng khác. Đặc biệt, sán lá gan có thể tấn công gan và đường mật, gây viêm nhiễm, tắc mật, đau vùng gan hoặc thậm chí tổn thương gan kéo dài nếu không điều trị kịp thời.

Trong những trường hợp nặng, sự phát triển quá mức của sán dây dài trong ruột có thể gây tắc ruột, đau quặn bụng, buồn nôn hoặc nôn ói kéo dài. Đây là tình trạng nguy hiểm, có thể dẫn đến biến chứng đe dọa tính mạng nếu không được xử lý đúng cách.

Cách nhận biết thịt bò nhiễm sán qua quan sát trực tiếp

Khi mua thịt bò, việc quan sát kỹ bằng mắt thường là bước quan trọng để tránh chọn nhầm thịt nhiễm sán. Dưới đây là những dấu hiệu giúp bạn nhận biết thịt bò nhiễm sán:

Quan sát màu sắc của thịt bò

Thịt bò nhiễm sán thường có màu sắc nhạt hơn, chuyển trắng đục hoặc tím tái thay vì đỏ hồng tự nhiên. Một dấu hiệu rất quan trọng là sự xuất hiện của các đốm trắng nhỏ bằng đầu kim nằm rải rác trong thớ thịt, có thể là nang sán. Nang sán thường nằm trong sợi cơ bò, tạo thành các hạt trắng nổi bật như hạt gạo nhỏ.

Nhận biết qua cấu trúc và thớ thịt

Khi chạm vào, thịt bò nhiễm sán thường thiếu độ săn chắc, mềm nhũn và kém đàn hồi hơn so với thịt bò sạch. Khi dùng ngón tay ấn vào bề mặt thịt, bạn sẽ thấy thịt bị lõm sâu và không trở lại trạng thái ban đầu nhanh chóng. Lý do là nang sán phá hủy mô cơ, khiến cấu trúc thịt lỏng lẻo, không giữ được độ đàn hồi vốn có.

Bề mặt thịt xuất hiện “nang gạo”

Ngoài ra, còn có cách nhận biết thịt bò nhiễm sán qua sự xuất hiện của những hạt trắng lớn hơn hạt gạo tẻ nằm lẫn trong thịt. Khi cắt ngang, bạn có thể thấy bên trong nang chứa dịch đục hoặc những chấm nhỏ li ti. Sự xuất hiện của các hạt trắng dạng nang gạo là dấu hiệu nghi ngờ mạnh thịt bò nhiễm ấu trùng sán dây.

Phân biệt nang sán và mỡ để tránh nhầm lẫn

Ngoài những cách nhận biết thịt bò nhiễm sán trên đây, bạn cũng nên biết phân biệt nang sán và mỡ bò để tránh nhầm lẫn. Mỡ bò có màu vàng nhạt, mềm, bám đều vào thớ thịt và khi dùng dao khía nhẹ sẽ nhanh chóng tan hoặc rời ra mềm mại.

Còn nang sán có màu trắng đục, nằm chìm sâu trong thớ thịt và được bao bọc bởi một lớp màng mỏng. Khi dùng dao khía, nang vẫn giữ nguyên hình dạng mà không tan ra.

Không phải lúc nào cũng nhận biết được thịt bò nhiễm sán

Không phải lúc nào thịt bò nhiễm sán cũng có thể nhận biết rõ bằng mắt thường. Trong trường hợp nhiễm sán mức độ nhẹ, số lượng nang sán ít và kích thước nhỏ, chúng thường nằm sâu trong thớ cơ hoặc ở những vị trí ít được quan sát khi pha lóc. Khi đó, thịt vẫn giữ màu sắc, độ đàn hồi bình thường và không xuất hiện “hạt gạo” đặc trưng. Ngoài ra, nang sán có xu hướng ký sinh ở cơ nhai, lưỡi, cơ hoành hoặc tim, nên các phần thịt bán lẻ như đùi, bắp, thăn có thể không biểu hiện dấu hiệu bất thường.

Làm sao để chọn mua thịt bò sạch, không nhiễm sán?

Ngoài nhận biết thịt bò nhiễm sán, một số nguyên tắc dưới đây sẽ giúp bạn chọn được thịt bò tươi ngon, an toàn cho sức khỏe.

Mua thịt bò ở nơi uy tín

Nên ưu tiên chọn mua thịt bò tại siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch hoặc các điểm bán có chứng nhận kiểm dịch rõ ràng. Những đơn vị này thường có quy trình bảo quản chuẩn, nguồn gốc minh bạch và được kiểm soát thú y nghiêm ngặt, giúp giảm đáng kể nguy cơ nhiễm ký sinh trùng, trong đó có sán gạo bò.

Tránh mua thịt có giá rẻ bất thường

Mức giá thấp hơn nhiều so với thị trường có thể là dấu hiệu thịt không đạt chuẩn, thịt tồn kho lâu ngày hoặc thịt nghi nhiễm bệnh. Những loại thịt này thường được bán tháo để tránh bị tiêu hủy, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn thực phẩm.

Ưu tiên thịt có dấu kiểm soát thú y

Thịt bò đạt chuẩn luôn có dấu kiểm soát thú y màu đỏ hoặc tem truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Dấu này chứng minh thịt đã được kiểm tra trước - sau giết mổ và không có dấu hiệu nhiễm bệnh nguy hiểm. Đây là yếu tố quan trọng giúp người mua yên tâm về chất lượng và nguồn gốc sản phẩm.

Cách chế biến thịt bò an toàn để giảm nguy cơ nhiễm sán

Thịt bò cần được nấu chín kỹ ở nhiệt độ từ 70 - 80°C và duy trì đủ thời gian để tiêu diệt hoàn toàn ấu trùng sán. Nguyên tắc an toàn vệ sinh thực phẩm quan trọng là tuyệt đối không nên sử dụng các món bò tái, bò sống hay gỏi bò vì nguy cơ nhiễm sán rất cao. Ngoài ra, cần sử dụng thớt - dao riêng cho thịt sống và đồ ăn chín nhằm tránh lây nhiễm chéo vi khuẩn hoặc ký sinh trùng.

Thịt bò sạch, được chế biến và sử dụng đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Thực phẩm này giàu protein chất lượng cao, sắt, kẽm và vitamin B12, giúp tăng cường cơ bắp, hỗ trợ tạo máu và nâng cao sức đề kháng. Khi chọn thịt bò an toàn và nấu chín kỹ, nguy cơ nhiễm ký sinh trùng được giảm đáng kể.

Thịt bò nhiễm sán có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe, nhưng bạn hoàn toàn có thể phòng tránh nếu biết cách nhận diện và lựa chọn thực phẩm an toàn. Ngoài việc nắm rõ cách nhận biết thịt bò nhiễm sán, bạn hãy luôn ưu tiên mua thịt ở nguồn uy tín, bạn đừng quên kiểm tra kỹ màu sắc, mùi, kết cấu miếng thịt trước khi lựa chọn và chế biến.