Cách phân biệt mụn thủy đậu và mụn đậu mùa

Có hai căn bệnh do virus gây ra, xuất hiện với các triệu chứng khá giống nhau và dễ gây nhầm lẫn. Đó chính là bệnh thủy đậu và bệnh đậu mùa. Triệu chứng điển hình của cả 2 bệnh này đều là những nốt mụn đỏ, gây ngứa kèm theo sốt toàn thân. Để có thể điều trị bệnh hiệu quả, chúng ta cần biết phân biệt được mụn thủy đậu và mụn đậu mùa một cách chính xác.

Nguyên nhân gây mụn thủy đậu và mụn đậu mùa

Thủy đậu và đậu mùa đều do virus gây ra. Nhưng chủng virus gây ra từng căn bệnh này là khác nhau. Virus Varicella-zoster thuộc họ Herpesviridae là thủ phạm gây ra bệnh thủy đậu. Varicella-zoster lây truyền chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ các nốt mụn của người bệnh hoặc qua đường hô hấp. Virus Varicella-zoster có khả năng lây lan nhanh hơn và dễ dàng hơn

Trong khi đó, virus Variola thuộc họ Poxviridae lại là tác nhân gây ra bệnh đậu mùa. Chủng virus này cũng lây truyền qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc trực tiếp nhưng lại có khả năng gây bệnh nặng hơn và thậm chí gây tử vong.

Mụn thủy đậu và mụn đậu mùa đi kèm các triệu chứng nào

Mặc dù cùng được báo hiệu bởi các nốt ban nhưng thời gian ủ bệnh và triệu chứng của hai căn bệnh này có điểm khác nhau. Về thời gian ủ bệnh, giai đoạn ủ bệnh của mụn thủy đậu thường khoảng 10 - 21 ngày. Trong khi đó, mụn đậu mùa có thời gian ủ bệnh ngắn hơn, thường chỉ từ 7 - 14 ngày.

Cả bệnh thủy đậu và đậu mùa đều gây sốt toàn thân bên cạnh sự xuất hiện của nốt ban. Tuy nhiên, mức độ sốt của 2 bệnh khác nhau. Mụn thủy đậu thường chỉ gây triệu chứng sốt nhẹ. Trong khi đó mụn đậu mùa thường khiến người bệnh bị sốt cao đột ngột. Cảm giác ngứa mà mụn thủy đậu gây ra sẽ nặng hơn so với mụn đậu mùa.

Về triệu chứng tại chỗ, vị trí phát ban cũng là một điểm khác biệt. Mụn thủy đậu thường xuất hiện ở nhiều vị trí trên cơ thể, bao gồm mặt, tóc, thân mình. Trong khi đó, mụn đậu mùa thường tập trung ở mặt, tay và chân. Cả mụn thủy đậu và mụn đậu mùa đều phát triển qua các giai đoạn từ dát đỏ, mụn nước, mụn mủ và cuối cùng là đóng vảy. Tuy nhiên, bệnh nhân mắc bệnh đậu mùa thường có các nốt ban kích thước lớn hơn, sâu hơn và dễ để lại sẹo hơn so với bệnh thủy đậu.

Biến chứng của mụn thủy đậu và mụn đậu mùa

Cả mụn thủy đậu và mụn đậu mùa đều có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Một trong những biến chứng phổ biến nhất là nhiễm trùng da và để lại sẹo vĩnh viễn. Vi khuẩn có thể xâm nhập vào các nốt mụn vỡ, gây ra nhiễm trùng và có thể để lại sẹo.

Ngoài ra, cả hai bệnh đều có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Viêm não và viêm màng não là những biến chứng về hệ thần kinh mà bệnh nhân có nguy cơ phải đối mặt. Trẻ em và người có hệ miễn dịch yếu sẽ có nguy cơ gặp biến chứng thần kinh cao hơn. Bên cạnh đó, người có bệnh nền về đường hô hấp cũng rất dễ gặp các biến chứng về hô hấp như viêm phổi.

Một số biến chứng khác cũng có thể xảy ra như viêm khớp và viêm cơ tim. Tuy nhiên, mức độ nghiêm trọng của các biến chứng này có thể khác nhau giữa hai loại bệnh. Nguy cơ mắc biến chứng cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi tác, sức khỏe tổng thể và tình trạng miễn dịch của bệnh nhân.

Điều trị mụn thủy đậu và mụn đậu mùa

Được điều trị và chăm sóc đúng cách, bệnh nhân sẽ nhanh khỏi bệnh. Điều trị mụn thủy đậu và mụn đậu mùa chủ yếu tập trung vào việc giảm các triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.

Điều trị bằng thuốc

Các biện pháp điều trị bao gồm sử dụng thuốc hạ sốt, giảm đau và chống ngứa. Các loại thuốc này sẽ giúp người bệnh cảm thấy thoải mái hơn. Ngoài ra, đối với bệnh thủy đậu, việc sử dụng thuốc kháng virus cũng có thể được chỉ định. Thuốc này sẽ rút ngắn thời gian bệnh và giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Chăm sóc hàng ngày

Bệnh nhân nên được cách ly ngay khi xuất hiện những triệu chứng đầu tiên. Gia đình nên bố trí cho bệnh nhân ở trong phòng thoáng mát, sạch sẽ. Hàng ngày, hãy vệ sinh da cho người bệnh bằng nước ấm và xà phòng dịu nhẹ. Cần tránh chà xát mạnh, gãi ngứa làm vỡ các nốt mụn. Người bệnh cũng nên mặc quần áo bằng chất liệu cotton mềm mại, tránh cọ xát vào da.

Chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bệnh nhân nhanh chóng phục hồi và giảm triệu chứng khó chịu. Cam, quýt, bưởi, dâu tây... giàu vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ quá trình lành vết thương. Nước lọc, nước hoa quả giúp bệnh nhân bù nước, giảm sốt và đào thải độc tố. Thực phẩm giàu kẽm cũng rất tốt trong hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch và làm lành vết thương do mụn. Đây là những thực phẩm nên có trong chế độ ăn hàng ngày của người bệnh. 

Bên cạnh đó, người bệnh nên tránh các thực phẩm như tôm, cua, trứng, sữa... Chúng có thể làm tình trạng ngứa ngáy và nổi mẩn đỏ nghiêm trọng hơn. Ớt, tiêu, tỏi... có thể gây kích ứng da và làm tăng cảm giác ngứa.

Phòng ngừa mụn thủy đậu và mụn đậu mùa

Để phòng ngừa hiệu quả hai loại bệnh này, cách ly người bệnh là biện pháp cần thiết để ngăn chặn sự lây lan của virus. Bên cạnh đó, việc vệ sinh cá nhân sạch sẽ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hạn chế nguy cơ nhiễm bệnh. 

Hiện nay, việc thực hiên tiêm vắc xin thủy đậu vẫn là biện pháp phòng ngừa bệnh một cách chủ động, hiệu quả nhất. Tỷ lệ mắc bệnh thủy đậu đến nay đã giảm đáng kể nhờ việc tiêm chủng. Tuy nhiên, bệnh vẫn có thể xảy ra, đặc biệt ở những người chưa được tiêm chủng hoặc tiêm chưa đủ liều. Tiêm phòng vắc xin thủy đậu cho phụ nữ tiền thai sản là biện pháp hữu hiệu bảo vệ thai nhi khỏi các dị tật bẩm sinh nguy hiểm do thủy đậu và thủy đậu sơ sinh.

Tiêm chủng giúp cơ thể tạo ra kháng thể, bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của virus gây bệnh. Bạn có thể tiêm chủng ngừa hai loại bệnh này này tại các Trung tâm tiêm chủng Long Châu trên toàn quốc.

Mặc dù mụn thủy đậu và mụn đậu mùa có nhiều điểm tương đồng nhưng vẫn có những đặc điểm khác nhau giúp ta phân biệt. Việc nhận biết đúng loại mụn sẽ giúp chúng ta áp dụng biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và chẩn đoán bệnh chính xác. Hãy luôn nhớ rằng, phòng bệnh bằng cách tiêm chủng đầy đủ vẫn luôn tốt hơn chữa bệnh!

Trung tâm tiêm chủng Long Châu tự hào là đơn vị có các loại vắc xin thế hệ mới nhất từ các nhà sản xuất hàng đầu thế giới, toàn bộ vắc xin đều được nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất lớn trên thế giới. Hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp hai loại vắc xin thủy đậu bao gồm: Vắc xin thủy đậu Varivax (Mỹ) và vắc xin Varilrix (Bỉ). Các loại vắc xin tại Tiêm chủng Long Châu được bảo quản bởi hệ thống lưu trữ đạt chuẩn GSP. Bên cạnh đó, phụ huynh có thể kiểm tra được sổ tiêm chủng điện tử và lịch tiêm sắp tới của trẻ qua máy tính, điện thoại một cách thuận tiện.