Chứng rối loạn khứu giác do đâu?

Khứu giác là một trong năm giác quan cơ bản của con người, giúp cảm nhận và phân biệt mùi. Khứu giác hoạt động khả năng của hệ thống hô hấp và hệ thần kinh để phát hiện các hương vị và mùi khác nhau trong môi trường xung quanh. Khứu giác cho phép chúng ta nhận biết và tận hưởng các mùi thơm từ thực phẩm, hoa quả, hoa, gia vị, hương liệu, và nhiều vật liệu khác.

Khứu giác là gì?

Khứu giác là giác quan có chức năng cảm nhận mùi thông qua việc hít thở của cơ quan mũi. Chức năng của mũi không chỉ giới hạn ở việc cảm nhận mùi mà còn rất đa dạng và quan trọng đối với sức khỏe và cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của con người.

Khứu giác một trong năm giác quan của cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong việc cảm nhận mùi. Vùng ngửi nằm ở phần trên của mũi, giữa hai mắt, có hình dạng như một hòn đảo nhỏ và được phủ bởi một lớp dịch nhờn. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, mũi của con người có khả năng phân biệt hơn một nghìn tỷ loại mùi khác nhau. Khả năng này cho phép mũi nhận diện các mùi có tính chất độc hại như mùi khí ga, mùi thức ăn hỏng, hay mùi không khí ô nhiễm, từ đó bảo vệ cơ thể khỏi các nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn.

Ngoài việc cảm nhận mùi, mũi còn có vai trò quan trọng trong quá trình ăn uống. Khi thưởng thức thức ăn, khứu giác của mũi đóng vai trò kích thích quá trình tiêu hóa. Mùi thơm từ thức ăn không chỉ làm cho việc ăn trở nên ngon miệng hơn mà còn khuyến khích sản xuất các enzym và acid trong dạ dày, giúp cải thiện quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng.

Bên cạnh việc cảm nhận mùi và hỗ trợ quá trình tiêu hóa, mũi còn đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp không khí sạch và oxy cho cơ thể. Khi hít thở, không khí được lọc qua mũi và được làm ấm, làm ẩm trước khi vào phổi. Điều này giúp ngăn chặn vi khuẩn và tạp chất từ không khí đi vào phổi, bảo vệ hệ hô hấp khỏi các bệnh lý và cải thiện chất lượng không khí mà chúng ta hít vào.

Hơn nữa, mũi cũng tham gia vào quá trình nói chuyện và hô hấp. Khi nói, mũi giúp tạo ra các âm thanh và điều chỉnh âm lượng của giọng nói. Trong khi hít thở, mũi giúp điều chỉnh luồng không khí vào và ra khỏi phổi, tạo ra sự điều hòa và cân bằng trong quá trình hô hấp.

Chứng rối loạn khứu giác là gì?

Chứng rối loạn khứu giác (rối loạn ngửi) xảy ra khi có vấn đề liên quan đến cơ quan khứu giác hoặc bộ phận cảm nhận mùi. Đây là một vấn đề có thể biểu hiện ở nhiều mức độ khác nhau, từ kém ngửi đến mất mùi hoàn toàn, thậm chí là ngửi sai mùi. Trong một số trường hợp, sau khi mắc phải các căn bệnh như cảm cúm, có thể xảy ra tình trạng mất khứu giác tạm thời. Ở những trường hợp bị chấn thương ở vùng đầu, có thể dẫn đến mất khứu giác vĩnh viễn hoặc gây ra hiện tượng ngửi sai mùi. Tình trạng này khiến người bệnh có thể liên tục cảm nhận mùi thối, và hiện tượng này được gọi là ảo khứu mùi hôi.

Mặc dù rối loạn khứu giác thường không đe dọa tính mạng, nhưng nếu mất khứu giác, nguy cơ gặp nguy hiểm có thể tăng lên đáng kể. Ví dụ, bệnh nhân có thể không nhận biết được thức ăn đã hỏng, mùi gas rò rỉ, hoặc mùi khét trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn. Đồng thời, rối loạn khứu giác cũng có thể dẫn đến mất vị giác, gây ra các vấn đề về tâm lý như trầm cảm, và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Chứng rối loạn khứu giác do đâu?

Có nhiều nguyên nhân gây ra rối loạn khứu giác, trong đó có những nguyên nhân phổ biến sau:

Di truyền: Một trong những nguyên nhân thường gặp là di truyền, khi mà rối loạn ngửi có thể được kế thừa từ các thành viên trong gia đình.

Chấn thương: Chấn thương đầu hoặc chấn thương vùng mũi có thể gây ra sự rối loạn trong chức năng ngửi. Nếu các cơ quan khứu giác bị tổn thương trong tai nạn hoặc tai nạn thể chất, điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng cảm nhận mùi.

Nhiễm vi rút: Một số loại vi rút, như vi rút gây ra bệnh Covid-19, có thể gây ra rối loạn ngửi. Mất khứu giác và sự suy giảm khả năng phân biệt mùi thường là các triệu chứng phổ biến của Covid-19.

Bệnh lý viêm nhiễm vùng mũi xoang: Các bệnh lý như viêm nhiễm vùng mũi xoang có thể làm cản trở quá trình ngửi bằng cách tắc nghẽn đường hô hấp và gây ra sự mất cảm giác mùi.

Lão hóa: Khi người ta già đi, các cơ quan và tế bào trong cơ thể cũng trải qua quá trình lão hóa, bao gồm cả các cơ quan trong hệ thống khứu giác. Do đó, sự suy giảm về chức năng khứu giác có thể xảy ra do tuổi tác.

Những nguyên nhân này có thể riêng lẽ hoặc kết hợp với nhau gây ra rối loạn khứu giác, ảnh hưởng đến khả năng của người bệnh nhận biết và cảm nhận mùi. Điều quan trọng là phải chẩn đoán chính xác nguyên nhân cụ thể của rối loạn ngửi để áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp.

Xem thêm:

Ù tai mất khứu giác: Bệnh lý không thể chủ quan

Mất vị giác là như thế nào? Nguyên nhân và cách khắc phục