Chứng thả bàn chân: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách trị

Chứng thả bàn chân còn được gọi là rũ chân là thuật ngữ chỉ tình trạng không thể nâng phần trước của bàn chân. Thả bàn chân không phải là một bệnh lý độc lập mà là dấu hiệu của nhiều vấn đề tiềm ẩn liên quan đến thần kinh, cơ bắp.

Chứng thả bàn chân là gì?

Chứng thả bàn chân là tình trạng người bệnh không có thể nâng phần trước của bàn chân, khiến các ngón chân kéo lê trên mặt đất khi đi bộ. Để tránh điều này, những người bị thả bàn chân thường phải nâng đầu gối cao hơn bình thường hoặc vung chân theo hình vòng cung rộng hơn khi di chuyển. Chứng thả bàn chân có thể xảy ra ở một chân hoặc cả hai chân và có thể gặp ở mọi lứa tuổi.

Nguyên nhân chính của chứng thả bàn chân là do sự suy yếu hoặc tê liệt của các cơ nâng bàn chân. Tình trạng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm các vấn đề về thần kinh, cơ bắp hoặc cấu trúc giải phẫu. Việc điều trị chứng thả bàn chân sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản gây ra tình trạng này.

Dấu hiệu của chứng thả bàn chân

Chứng thả bàn chân gây khó khăn cho người bệnh khi cố gắng nâng phần phía trước của bàn chân, dẫn đến việc chân bị kéo trên sàn nhà khi đi. Để ngăn chặn tình trạng này, một cách là nâng cao đùi khi đi, tạo ra cảm giác giống như đang leo cầu thang, để giúp bàn chân chạm vào sàn. Dáng đi kỳ lạ này khiến bạn đặt chặt chân xuống sàn nhà với mỗi bước đi. Trong một số trường hợp, da trên cùng của bàn chân và ngón chân có thể bị tê liệt.

Thường thì thả bàn chân chỉ ảnh hưởng đến một bên, tuy nhiên tùy thuộc vào nguyên nhân, tình trạng này cũng có thể ảnh hưởng đến cả hai chân.

Ngoài ra, có thể có các triệu chứng khác không được đề cập ở đây. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ.

Nguyên nhân gây bàn chân rũ

Có nhiều nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng rũ bàn chân, bao gồm:

• Tổn thương thần kinh: Thường thì, nguyên nhân chính của bàn chân rũ là do dây thần kinh mác bị chèn ép. Các biến chứng sau phẫu thuật thay khớp háng hoặc khớp gối, cũng như sự phát triển quá mức của u bướu ở vùng cột sống hoặc đầu gối, đều có thể gây ra thả bàn chân.
• Bệnh đái tháo đường hoặc ngộ độc thuốc: Những tình trạng này có thể gây rối loạn thần kinh, đồng thời tăng nguy cơ mắc thả bàn chân.
• Bệnh lý thần kinh cơ: Các bệnh lý như loạn dưỡng cơ, bại liệt hoặc bệnh teo cơ mác cũng có thể là nguyên nhân gây ra chứng thả bàn chân.
• Chấn thương trực tiếp đến cơ: Các vụ va đập hoặc rách cơ gấp lưng bàn chân có thể tăng nguy cơ mắc chứng thả bàn chân.

• Bệnh lý tủy não: Các bệnh như ALS, đa xơ cứng hoặc đột quỵ cũng có thể gây ra tình trạng rũ bàn chân.
• Hội chứng chèn ép khoang: Đây là một tình trạng cấp cứu yêu cầu can thiệp phẫu thuật để cứu vãn chi. Chèn ép khoang trước cẳng chân thường gây ra chứng thả bàn chân.

Ngoài ra, còn có những yếu tố tăng nguy cơ mắc thả bàn chân, bao gồm thói quen bắt chéo chân, ngồi xổm hoặc quỳ kéo dài, bó bột quá chặt tại cẳng bàn chân. Những hoạt động này có thể gây chèn ép lên dây thần kinh mác và dẫn đến tình trạng rũ bàn chân.

Điều trị thả bàn chân

Điều trị chứng thả bàn chân thường phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra vấn đề. Nếu nguyên nhân được điều trị hiệu quả, chứng thả bàn chân có thể cải thiện hoặc thậm chí biến mất hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu nguyên nhân không thể được điều trị, thì thả bàn chân có thể kéo dài vĩnh viễn và gây ra nhiều phiền toái.

Các phương pháp điều trị thả bàn chân có thể bao gồm:

• Niềng hoặc nẹp: Sử dụng niềng hoặc nẹp trên mắt cá chân và bàn chân có thể giúp giữ bàn chân ở vị trí bình thường, từ đó giảm đi hiện tượng thả bàn chân.
• Vật lý trị liệu: Các bài tập vật lý có thể giúp tăng cường cơ bắp ở chân và duy trì phạm vi chuyển động của đầu gối và mắt cá chân. Đặc biệt, việc thực hiện các bài tập kéo dài để giữ cho gót chân linh hoạt là rất quan trọng.

• Kích thích thần kinh: Trong một số trường hợp, việc kích thích dây thần kinh có thể giúp cải thiện chứng thả bàn chân.
• Phẫu thuật: Phương pháp phẫu thuật có thể được xem xét, đặc biệt là nếu thả bàn chân là do vấn đề thần kinh mới xảy ra. Phẫu thuật thần kinh có thể hữu ích trong việc khắc phục tình trạng này. Nếu thả bàn chân kéo dài, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật nối xương mắt cá chân hoặc xương bàn chân hoặc thậm chí thực hiện một thủ thuật chuyển gân gắn cơ vào một phần khác của bàn chân.

Phòng ngừa và kiểm soát chứng thả bàn chân

Để kiểm soát tình trạng bàn chân rũ và giảm nguy cơ tai nạn, người bệnh có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Giữ mặt sàn luôn sạch sẽ và gọn gàng: Một mặt sàn sạch sẽ và không lộn xộn sẽ giúp giảm nguy cơ vấp ngã và trượt chân.
• Tránh sử dụng các loại thảm rời: Các thảm rời có thể làm cho bề mặt đi lại không đều đặn và không ổn định, tăng nguy cơ té ngã.
• Dời dây điện ra khỏi lối đi: Việc dọn dẹp dây điện và đảm bảo chúng không cắt ngang lối đi sẽ giúp tránh nguy cơ bị vướng vào và té ngã.
• Bảo đảm các khu vực sinh hoạt đủ ánh sáng: Ánh sáng đầy đủ và đồng đều làm tăng khả năng nhìn thấy rõ ràng và nhận biết các chướng ngại vật, giúp người bệnh di chuyển an toàn hơn, đặc biệt là ở những nơi như phòng ngủ và cầu thang.
• Sử dụng băng huỳnh quang trên bậc cầu thang: Việc đặt băng huỳnh quang ở phần trên và dưới của bậc cầu thang giúp tăng cường khả năng nhìn thấy và nhận biết bậc thang, từ đó giảm nguy cơ té ngã khi điều chỉnh bước chân.

Bàn chân rũ là một vấn đề phức tạp có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Các phương pháp điều trị được thiết kế đặc biệt để cải thiện dáng đi và giảm các triệu chứng tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể gây ra tình trạng này. Tuy nhiên, việc nhận biết sớm và can thiệp kịp thời là vô cùng quan trọng để ngăn chặn sự tiến triển của bệnh và tránh các di chứng tiềm ẩn. Do đó, sự chăm sóc y tế đúng đắn và kịp thời đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị và phòng ngừa bệnh lý.

Xem thêm:

• Hội chứng là gì? Hội chứng nào nguy hiểm và thường gặp nhất?
• Hội chứng Dravet là gì? Cách chẩn đoán hội chứng Dravet ở trẻ
• Hội chứng Kartagener: Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị