Tiền tăng huyết áp và những điều cần biết

Tiền tăng huyết áp tuy chưa ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người bệnh nhưng làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp thực sự trong thời gian tiếp theo. Khi bạn chỉ số huyết áp bạn đang cao hơn mức bình thường, huyết áp tâm thu dao động từ 120 đến 139 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương từ 80 - 89 mmHg.

Tiền tăng huyết áp là gì?

Tiền tăng huyết áp là trị số huyết áp nằm giữa giá trị huyết áp bình thường và tăng huyết áp, cụ thể là khi huyết áp tâm thu từ 120-139 mmHg có kèm hoặc không kèm với huyết áp tâm trương 80-89 mmHg.

Trên thế giới, tỷ lệ tăng huyết áp khoảng 8-18% tùy vào tổng dân số và sự khác nhau giữa các quốc gia. Theo một nghiên cứu gần đây về thực trạng tiền tăng huyết áp và tăng huyết áp ở người dân từ 30 tuổi trở lên thì tỉ lệ dân số tiền tăng huyết áp là 19% và tăng huyết áp là 21%.

Như vậy, có khoảng 40% tổng dân số có bắt đầu có vấn đề về huyết áp. Tình trạng tăng huyết áp hiện nay đang tăng lên nhanh chóng và cần được sự quan tâm của toàn xã hội.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Bất kỳ yếu tố nào làm tăng áp lực đối với thành của động mạch đều có thể dẫn đến tiền tăng huyết áp hoặc tăng huyết áp. Một số rối loạn hoặc bệnh lý có thể dẫn đến việc tăng giá trị huyết áp như: Xơ vữa động mạch, bệnh thận, bệnh tuyến giáp,...

Trong đó, xơ vữa động mạch do sự tích tụ mỡ lên thành mạch, làm giảm khả năng vận chuyển máu của thành mạch, tim phải đập mạnh hơn, gây áp lực lên thành mạch nhiều hơn để đẩy được máu tới các cơ quan trên cơ thể, có thể dẫn đến huyết áp tăng.

Tiền tăng huyết áp xuất hiện cũng không có rõ một nguyên nhân chính xác nào và đa số nguyên nhân gây bệnh huyết áp cao cũng không thể xác định.

Vì không xác định được nguyên nhân nên các yếu tố nguy cơ có thể dẫn tới bệnh huyết áp rất được quan tâm. Thừa cân, béo phì, ít vận động là một trong những yếu tố nguy cơ chính dẫn đến tăng huyết áp.

Nếu bệnh nhân được chẩn đoán là tiền tăng huyết áp và có tình trạng thừa cân, ít vận động, đa số bác sĩ sẽ đưa khuyến cáo là nên kiểm soát cân nặng và tập thể dục thường xuyên. Vì có khi chỉ cần kiểm soát được 2 yếu tố này thì tình trạng huyết áp tăng sẽ trở lại bình thường.

Tuổi tác và giới tính cũng rất quan trọng, đặc biệt đối với người lớn tuổi kèm theo giới tính nam thì tình trạng tăng huyết áp rất dễ xảy ra. Bệnh cao huyết áp ở người già rất dễ đưa đến các biến chứng nguy hiểm nên cần đặc biệt quan tâm.

Phòng ngừa và điều trị

Phòng ngừa và điều trị tiền tăng huyết áp đúng cách để giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nghiêm trọng và các biến chứng nguy hiểm có thể dẫn tới như: Suy tim, suy thận, đột quỵ, biến chứng não,...

Nếu bạn đang trong tuổi trung niên được chẩn đoán tiền tăng huyết áp, chưa có các bệnh đi kèm như đái tháo đường, bệnh thận mạn thì cải thiện đời sống lành mạnh là phương pháp được ưu tiên hàng đầu. Vì vậy, việc sử dụng thuốc điều trị tăng huyết áp thường được đề nghị sử dụng khi cải thiện cuộc sống không có hiệu quả hoặc hiệu quả chưa đạt được mục tiêu mong muốn. 

Người có tình trạng tiền tăng huyết áp cần duy trì lối sống như sau:

• Duy trì cân nặng phù hợp: Giữ chỉ số BMI dưới 23 và trên 18.5 là thích hợp đối với người Việt Nam. Chỉ số BMI trên 23 là tình trạng thừa cân và trên 25 là tình trạng béo phì. Về số đo vòng eo, giới hạn cho phép của người châu Á, đàn ông là dưới 90cm, đối với phụ nữ là 80cm.
• Tập thể dục đều đặn: Ít nhất là 30 phút mỗi ngày có thể giúp huyết áp của bạn giảm 4-9 mmHg, cải thiện rất nhiều đối với tình trạng tiền tăng huyết áp. Các môn thể thao có thể giảm huyết áp tốt bao gồm đi bộ, đi xe đạp, bơi lội, khiêu vũ,... 
• Chế độ ăn: Chế độ ăn giàu ngũ cốc, trái cây, rau quả, ít chất béo bão hòa và cholesterol, giúp giảm huyết áp của bạn tối đa là 14 mmHg. Bổ sung trái cây chứa kali hàng ngày để ngăn ngừa tình trạng tăng huyết áp. Hạn chế rượu bia và bỏ thuốc lá là hai điều mang lại một sức khỏe lành mạnh cho mọi người.
• Giảm stress: Tránh và giải quyết những điều gây nên stress là những đóng góp tốt đối với tình trạng tiền tăng huyết áp và bệnh tăng huyết áp. Tập yoga, ngồi thiền đúng cách sẽ cho kết quả khả quan hơn về chỉ số huyết áp.

Theo dõi huyết áp của bạn để phát hiện kịp thời tình trạng tiền tăng huyết áp. Phương pháp tốt nhất hiện nay để cải thiện chỉ số huyết áp đó là điều chỉnh lối sống tích cực, lành mạnh, phòng ngừa bệnh tật. Hi vọng những thông tin trên sẽ hữu ích đến bạn trong việc chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Kim Huệ

Nguồn: Tổng hợp