Đường ruột bẩn: Nguyên nhân, dấu hiệu và phương pháp cải thiện sức khỏe đường ruột

Đã có nhiều nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng, có mối liên hệ chặt chẽ giữa sức khoẻ của đường ruột với sức khoẻ tổng thể của cơ thể. Do đó, việc bảo vệ sức khoẻ cho đường ruột là một điều rất quan trọng nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống. Vậy nguyên nhân khiến đường ruột bị bẩn là gì? Dấu hiệu nào cảnh báo đường ruột bẩn?

Nguyên nhân nào dẫn đến đường ruột bẩn?

Đường ruột là một hệ cơ quan vô cùng quan trọng của cơ thể, chứa nhiều bộ phận khác nhau như thực quản, dạ dày, ruột non, ruột già… Các bộ phận đảm nhiệm chức năng riêng biệt và có mối liên hệ chặt chẽ với nhau nhằm thực hiện nhiệm vụ vận chuyển, tiêu hoá, cung cấp dinh dưỡng, tái tạo năng lượng và năng cao sức khoẻ của hệ miễn dịch. Tuy nhiên, khi đường ruột bẩn sẽ gây ra nhiều tác động xấu đến cơ thể. Vậy nguyên nhân nào khiến đường ruột bị bẩn?

Như đã nói ở trên, đường ruột có vai trò hấp thu dưỡng chất từ thức ăn và chuyển hoá chung thành năng lượng cung cấp cho cơ thể. Do đó, nguyên nhân chính khiến sức khoẻ của đường ruột bị giảm sút hay bị bẩn là do thói quen ăn uống thiếu khoa học. Một chế độ ăn uống quá nhiều đạm, chất béo… sẽ khiến cho đường ruột phải co bóp liên tục để tiêu hoá thức ăn dẫn đến quá tải. Đồng thời, tình trạng này kéo dài sẽ khiến thành đường ruột trở thành nơi tích tụ chất bẩn.

Ngoài ra, trong đường ruột có chứa nhiều lợi khuẩn và vi khuẩn gây hại. Do đó, tình trạng đường ruột bẩn khiến cho hệ vi sinh tại đây bị mất cân bằng, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh đường ruột.

Tình trạng đường ruột bẩn gây ra nhiều ảnh hưởng xấu đến cơ thể như:

• Khiến cơ thể dễ rơi vào tình trạng căng thẳng, lo âu, mệt mỏi…
• Gây ra các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hoá như viêm nhiễm đường ruột, đau dạ dày, trào ngược dạ dày - thực quản, táo bón, thậm chí là ung thư…
• Ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của cơ thể như chậm phát triển về trí tuệ và chiều cao ở trẻ, kéo dài thời gian phục hồi sức khoẻ ở người bệnh…

Những dấu hiệu cảnh báo đường ruột bẩn

Một số tác nhân khiến đường ruột không khoẻ như stress, ngủ ít, thức khuya, chế độ ăn uống không lành mạnh, sử dụng thuốc không đúng cách… Từ đó gây ảnh hưởng không tốt cho cơ thể với những dấu hiệu cảnh báo như sau:

• Rối loạn tiêu hoá: Đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy hay khó tiêu là một trong các dấu hiệu cho thấy đường ruột không khoẻ. Khi hệ tiêu hoá hoạt động kém thì thức ăn sẽ không được tiêu hoá hết và ứ đọng chất thải trong cơ thể, từ đó gây ra tình trạng rối loạn tiêu hoá.
• Chế độ ăn uống nhiều đường: Tăng cảm giảm thèm ăn đồ ngọt là một dấu hiệu cảnh bảo đường ruột bẩn. Điều này xảy ra do lượng vi sinh vật có lợi trong đường ruột giảm xuống do cơ thể dung nạp quá nhiều thực phẩm không tốt như đồ chế biến sẵn, đồ chiên rán…
• Trọng lượng cơ thể thay đổi bất thường: Cân nặng của mỗi người sẽ phụ thuộc rất lớn vào chế độ ăn uống. Do đó, khi chế độ ăn uống và tập luyện không thay đổi mà trọng lượng cơ thể thay đổi chính là một dấu hiệu của tình trạng đường ruột bẩn. Đường ruột không khoẻ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hấp thu chất dinh dưỡng, điều chỉnh lượng đường trong máu và dự trữ chất béo trong cơ thể khiến cân nặng tăng giảm bất thường. Nếu cân nặng tăng thì có thể là lượng vi khuẩn đường ruột phát triển quá mức, ngược lại là do kháng insulin.
• Căng thẳng và rối loạn giấc ngủ: Đường ruột bẩn có thể là nguyên nhân khiến tinh thần luôn căng thẳng, cơ thể mệt mỏi và ngủ không ngon hoặc mất ngủ. Theo các chuyên gia, hormone serotonin được sản xuất trong đường ruột có ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ. Tuy nhiên, tình trạng mất ngủ có thể là do nhiều nguyên nhân khác. Vì thế, nếu bị mất ngủ thường xuyên thì bạn nên đến gặp bác sĩ.
• Kích ứng da: Các bệnh lý về da có liên quan đến tình trạng đường ruột không khoẻ. Đường ruột bẩn khiến thực ăn không được tiêu hoá hết và dễ bị đọng lại trong cơ thể, điều này dễ dẫn đến kích ứng da, viêm da, nổi mụn…

Làm thế nào để giúp đường ruột được khoẻ mạnh?

Dưới đây là một số biện pháp giúp làm “sạch” đường ruột để hệ hệ tiêu hoá hoạt động hiệu quả hơn, cụ thể là:

Xây dựng chế độ ăn uống khoa học

Chế độ ăn uống tác động trực tiếp đến sức khoẻ của hệ tiêu hoá. Do đó, việc tiêu thụ các loại thực phẩm có hại cho đường ruột như đồ ăn nhanh, nhiều dầu mỡ, đồ đông lạnh… sẽ khiến cho đường ruột của bạn dễ bị tổn thương. Thay vào đó, bạn nên xây dựng một chế độ ăn uống đa dạng và đầy đủ các chất dinh dưỡng, đồng thời ưu tiên các thực phẩm giàu vitamin, giàu chất xơ như hoa quả tươi.

Bạn cũng nên bổ sung đầy đủ các nhóm dưỡng chất khác như protein, tinh bột và khoáng chất theo khuyến cáo của các chuyên gia dinh dưỡng.

Đặc biệt, bạn nên bổ sung chất xơ có trong rau xanh để hỗ trợ hoạt động của nhu động ruột, từ đó giúp cho việc tiêu hoá thức ăn trở nên dễ dàng hơn và không phải làm việc quá sức.

Bên cạnh đó, bạn cũng nên tập thói quen ăn chậm, nhai kỹ để hỗ trợ quá trình tiêu hoá ăn diễn ra. Đây cũng chính là một cách để giúp đường ruột được khoẻ mạnh.

Rèn luyện lối sống sinh hoạt lành mạnh

Xây dựng lối sống khoa học với những thói quen tốt là điều rất cần thiết để giúp đường ruột luôn khoẻ mạnh, bao gồm:

• Tập luyện thể dục - thể thao đều đặn với cường độ phù hợp với bản thân. Điều này sẽ giúp thúc đẩy hoạt động của hệ tiêu hoá diễn ra dễ dàng hơn và tăng cường trao đổi chất. Từ đó, giảm bớt gánh nặng cho đường ruột và cải thiện hiệu quả các tình trạng táo bón, kém hấp thu dưỡng chất…
• Rèn luyện thói quen ngủ đúng giờ: Bạn nên hạn chế thức khuya, nên ngủ trước 23 giờ và đủ 8 giờ/ngày để cải thiện sức khoẻ thể chất và tinh thần.
• Tránh ăn uống quá khuya: Ăn đêm là một trong những thói quen xấu gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ của đường ruột. Bởi, sau một ngày làm việc thì ban đêm chính là thời gian để hệ tiêu hoá nghỉ ngơi và hồi phục. Do đó, nếu bạn ăn đêm sẽ khiến đường ruột phải làm việc để tiêu hoá thức ăn và không có thời gian nghỉ ngơi, lâu dần sẽ dẫn đến nhiều bệnh lý liên quan.
• Uống đủ nước: Việc bổ sung đầy đủ lượng nước cần thiết cho cơ thể chính là một biện pháp đơn giản và hiệu quả để nâng cao sức khoẻ cho hệ tiêu hoá. Niêm mạc ruột sẽ mềm và ẩm hơn, từ đó tạo điều kiện cho các vi sinh vật có lợi phát triển. Điều này giúp cho hoạt động tiêu hoá cũng như hấp thu chất dinh dưỡng diễn ra thuận tiện và dễ dàng hơn.

Bổ sung men vi sinh có lợi

Đường ruột bẩn thì nên bổ sung các men vi sinh có lợi cho đường tiêu hoá như prebiotic hoặc probiotic hay sữa chua để cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giúp hệ tiêu hoá hoạt động tốt hơn. Tuy nhiên, những người gặp phải tình trạng viêm ruột hoặc đường ruột yếu thì nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng men vi sinh.

Tóm lại, đường ruột bẩn gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ của hệ tiêu hoá cũng như sức khoẻ tổng thể. Do đó, bạn nên thực hiện chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh để bảo vệ đường ruột luôn hoạt động tốt. Đồng thời, bạn nên đi khám sức khoẻ định kỳ ít nhất là 6 tháng/ lần hoặc đến gặp bác sĩ ngay khi thấy cơ thể xuất hiện những dấu hiệu bất thường nhằm đảm bảo hệ tiêu hoá luôn khoẻ mạnh.