Đứt gân gót chân: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Gân gót chân là một trong những gân khỏe và lớn nhất trong cơ thể người. Gân gót chân được hình thành từ gân cơ dép và gân cơ bụng chân kéo dài đến và bám vào gót chân. Gân gót chân đóng vai trò quan trọng giúp bạn thực hiện các động tác chạy, nhảy,... Do đó, bạn cần nên lưu ý một số dấu hiệu về hiện tượng đứt gân gót chân nhằm tránh những biến chứng gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt.

Đứt gân gót chân là gì?

Gân gót chân hay còn gọi là gân Achilles, là một bó sợi cứng chắc kết nối các cơ ở phía sau bắp chân với xương gót. Nếu bạn căng gân gót quá mức, có thể dẫn đến tình trạng đứt gân gót chân.

Chấn thương đứt kín gân gót thường ảnh hưởng đến mặt sau cẳng chân và xảy ra chủ yếu ở những người tham gia các hoạt động thể thao giải trí, mặc dù có thể xảy ra với bất kỳ ai. Khi gân gót bị đứt, người bệnh thường nghe thấy tiếng bốp, cùng với cơn đau nhói ngay lập tức ở phía sau mắt cá chân và cẳng chân, ảnh hưởng đến khả năng đi lại.

Đối với các trường hợp chấn thương này, việc phẫu thuật thường được đề xuất để điều trị, tuy nhiên, cũng có những trường hợp mà phương pháp điều trị không phẫu thuật mang lại kết quả tích cực cho bệnh nhân.

Nguyên nhân gây đứt gân gót chân

Chấn thương gân gót chân thường xảy ra do gia tăng áp lực đột ngột lên gân Achilles. Các nguyên nhân phổ biến của việc gia tăng áp lực này có thể do:

• Tăng đột ngột cường độ chơi thể thao: Đặc biệt là trong các môn liên quan đến động tác bật nhảy.
• Chấn thương do rơi từ trên cao xuống: Đặc biệt là khi tiếp đất bằng chân.
• Chấn thương do bước hụt chân: Các tình huống mất cân bằng khi di chuyển.

Ngoài ra, các yếu tố sau đây cũng có thể làm tăng nguy cơ đứt gân gót chân:

• Tuổi tác: Trung bình độ tuổi chịu chấn thương này là từ 30 - 40.
• Giới tính: Nam giới có nguy cơ cao hơn nữ giới, với tỷ lệ là 5 nam/1 nữ.
• Loại thể thao: Đối với các môn thể thao liên quan đến chạy, nhảy, đặc biệt là khi có các động tác khởi động hay dừng lại đột ngột như bóng chuyền, bóng rổ và quần vợt.
• Sử dụng thuốc chứa corticoid: Lạm dụng corticoid có thể làm yếu hoặc xơ hóa tổ chức gân và mềm xung quanh, tăng nguy cơ chấn thương.
• Sử dụng thuốc kháng sinh nhóm fluoroquinolon: Một số thuốc kháng sinh như ciprofloxacin (Ciprobay) hoặc levofloxacin (Levaquin) có thể tăng nguy cơ đứt gân Achilles.
• Cân nặng: Trọng lượng dư thừa có thể tăng áp lực lên gân gót chân khi di chuyển.

Dấu hiệu đứt gân gót chân

Chấn thương gân gót chân thường xuất hiện sau các sự kiện gây tổn thương ở chi dưới. Người bệnh thường chấn thương trong tư thế tiếp đất bằng một chân, bàn chân gấp nhẹ và sau đó xuất hiện triệu chứng đau buốt tại vùng gót chân. Đây thường là dấu hiệu phổ biến nhất của việc đứt gân gót chân trong quá trình khám lâm sàng. Mức độ đau thường giảm dần theo thời gian, nhưng nếu việc khám chữa trị trì hoãn, cảm giác đau có thể trở nên mơ hồ. Ngoài ra, đứt gân gót chân còn xuất hiện với các dấu hiệu khác như:

• Hạn chế đi lại: Trong các trường hợp nặng, khi gân gót chân bị đứt hoàn toàn, người bệnh có thể gặp khó khăn lớn trong việc di chuyển và thậm chí không thể đi lại.
• Sưng và phù nề: Khu vực gót chân sưng lên và có hiện tượng phù nề mở rộng đến bắp chân.
• Không thực hiện được tư thế nhón gót chân: Người bệnh gặp khó khăn khi cố gắng đứng hoặc đi nhón gót chân ở phía chân bị tổn thương.

Cách phòng ngừa chấn thương đứt gân gót chân

Một số thói quen trong luyện tập có thể giúp ngăn chặn nguy cơ tổn thương gân Achilles:

• Tập căng giãn: Thực hiện các bài tập căng giãn cho cơ bắp chân bằng cách kéo bàn chân về phía mu chân, bạn nên cố gắng duy trì lực kéo mà không gây đau. Những bài tập này sẽ cải thiện sức mạnh của cơ bắp chân, giúp gân và cơ hấp thụ lực đồng thời giảm nguy cơ chấn thương.
• Thay đổi môn thể thao: Bạn nên thay thế các môn thể thao có cường độ cao lên gân Achilles bằng các hoạt động như đạp xe tại chỗ hoặc bơi lội, hạn chế các hoạt động tăng căng thẳng lên gân Achilles, như chạy trên đường dốc.
• Chọn địa hình luyện tập phù hợp: Hạn chế chạy trên bề mặt quá cứng hoặc trơn trượt. Chuẩn bị trang phục thể thao phù hợp, đặc biệt là giày có đệm lót tốt ở vùng gót chân.
• Điều chỉnh cường độ luyện tập: Tăng cường độ luyện tập từ từ, tránh tăng cường đột ngột. Điều này có thể được thực hiện bằng cách tăng khoảng cách, thời lượng và tần suất luyện tập không quá 10% mỗi tuần.

Phương pháp điều trị

Phương pháp điều trị đứt gân gót chân thường phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi tác, mức độ hoạt động và mức độ nghiêm trọng của chấn thương. Nhìn chung, đối với những người trẻ và có mức độ hoạt động cao, đặc biệt là các vận động viên, thường thực hiện phương pháp phẫu thuật để khắc phục tình trạng đứt gân gót hoàn toàn.

Trong khi đó, người lớn tuổi thường có nhiều lựa chọn hơn và thích hợp với các phương pháp điều trị không phẫu thuật. Tuy nhiên, các nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng cả hai phương pháp, phẫu thuật và không phẫu thuật, đều có hiệu quả tương đương trong việc điều trị đứt gân gót.

Điều trị không phẫu thuật

Phương pháp điều trị không phẫu thuật thường được thực hiện như:

• Giảm hoạt động của gân thông qua việc sử dụng nạng.
• Chườm đá vào vùng chấn thương để giảm viêm và đau.
• Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn để giảm cảm giác đau và sưng.
• Bất động cổ chân trong vài tuần đầu tiên, thường được bó bột và giữ chân ở tư thế gập lòng.

Phương pháp điều trị không phẫu thuật giúp tránh được các rủi ro liên quan đến phẫu thuật, như nhiễm trùng. Tuy nhiên, cách tiếp cận này có thể tăng nguy cơ tái chấn thương và thời gian phục hồi có thể kéo dài, mặc dù các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng việc bắt đầu phục hồi chức năng sớm có thể mang lại kết quả thuận lợi cho bệnh nhân được điều trị không phẫu thuật.

Phẫu thuật

Thủ thuật phẫu thuật thường sẽ tiến hành rạch phía sau cẳng chân và khâu lại các sợi gân bị đứt. Tùy thuộc vào tình trạng của mô bị rách, tác động của các sợi gân từ các phần khác của chính gân gót bị đứt. Đối phương pháp này, biến chứng xuất hiện như nhiễm trùng và tổn thương thần kinh.

Bài viết trên đây là những chia sẻ của Nhà thuốc Long Châu về nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị đứt gân gót chân. Hy vọng rằng qua bài viết này bạn sẽ có thêm nhiều thông tin cần thiết về tình trạng này nhé!

Xem thêm: 

• Ngón tay Mallet có thể phục hồi bình thường không?
• Các mức độ chấn thương do tai nạn giao thông hiện nay