Giải đáp hiện tượng bóng đè khi ngủ trưa: Nguyên nhân và cách xử lý khi bị bóng đè

Hiện tượng bóng đè khi ngủ trưa là một hiện tượng thường gặp. Song, không phải ai cũng hiểu rõ về hiện tượng này. Trong bài viết hôm nay, Nhà Thuốc Long Châu giúp bạn lý giải hiện tượng này một cách chi tiết. Trước tiên, hãy cùng Nhà Thuốc tìm hiểu hiện tượng bóng đè khi ngủ trưa là gì bạn nhé!

Hiện tượng bóng đè khi ngủ trưa là gì?

Hiện tượng bóng đè khi ngủ trưa là gì?

Hiện tượng bóng đè khi ngủ trưa nói riêng và bóng đè nói chung có tên khoa học là sleep paralysis hay còn gọi là chứng liệt thân khi ngủ. Dân gian thường quan niệm rằng hiện tượng bóng đè khi ngủ trưa là một hiện tượng thần bí và siêu nhiên do một thế lực tâm linh nào đó gây ra. Song, theo góc nhìn của y khoa thì đây là một hiện tượng rối loạn giấc ngủ không có tổn thương thực thể và được xác định là do mất cảm giác cơ (mất trương lực cơ) trong một thời gian ngắn xảy ra khi bạn bắt đầu rơi vào giấc ngủ hoặc khi vừa tỉnh giấc hay nói cách khác là giai đoạn chuyển giao giữa tỉnh - ngủ và ngược lại.

Hiện tượng bóng đè không phân biệt ngủ trưa hay ngủ tối. Song, hiện tượng bóng đè khi ngủ trưa thường xảy ra nhiều hơn. Vì sao vậy?

• Thời gian ngủ trưa thường ngắn và khó ngủ sâu giấc hơn giấc ngủ buổi tối. Điều này dễ dẫn đến việc pha trộn giữa các giai đoạn tỉnh táo và ngủ. Đây chính là một trong những yếu tố nguy cơ khiến bạn dễ rơi vào tình trạng bóng đè.
• Mặt khác, một số đối tượng không có thói quen ngủ trưa nhưng đôi khi vì quá mệt mỏi mà chợp mắt một xíu. Đây cũng là nguyên nhân khiến tình trạng bóng đè khi ngủ trưa xảy ra thường xuyên hơn.

Một câu hỏi đặt ra: Bóng đè khi ngủ trưa có nguy hiểm không? Bóng đè khi ngủ trưa hoàn toàn không gây nguy hiểm đến sức khỏe. Tuy nhiên, đây là một trong những hiện tượng gây ám ảnh và mệt mỏi khiến cho bạn cảm thấy cực kỳ khó chịu mà không thể chống cự được. Dựa vào mức độ gặp phải tình trạng bóng đè, người ta chia làm 2 trường hợp:

• Nếu tần suất gặp phải tình trạng bóng đè không liên tục, bạn hoàn toàn không cần quá lo lắng. Điều này cho thấy rằng đôi lúc bạn cảm thấy căng thẳng và áp lực, mệt mỏi dẫn đến tình trạng liệt thân khi ngủ. Bạn có thể vượt qua cảm giác này một cách nhanh chóng bằng cách giữ cho cơ thể thư giãn và thoải mái, gạt bỏ áp lực và lo lắng đồng thời giữ cho không gian phòng luôn thoáng mát, tìm cho bản thân tư thế ngủ thoải mái nhất và bắt đầu ngủ.
• Nếu bạn thường xuyên rơi vào tình trạng liệt thân khi ngủ thì rất có thể đây là một dấu hiệu cho thấy bạn đang ở trong tình trạng lo lắng và căng thẳng cực độ. Ngoài ra, hiện tượng bóng đè khi ngủ trưa kéo dài liên tục có thể khiến bạn dễ gặp ác mộng khi ngủ thậm chí rơi vào trạng thái ám ảnh khi phải đi ngủ hay nói cách khác là sợ ngủ. Điều này không tốt cho sức khỏe của bạn.

Hiện tượng bóng đè khi ngủ trưa kéo dài sẽ khiến cơ thể bạn rơi vào trạng thái mệt mỏi

Những cảm giác có thể gặp khi bị bóng đè

Hiện tượng bóng đè khi ngủ trưa có các cảm giác tương tự như khi bị bóng đè vào buổi tối. Cụ thể:

• Cơ thể mất khả năng di chuyển khi ngủ hoặc khi mới thức dậy mặc dù bạn rất muốn ngồi dậy hoặc thay đổi tư thế. Tình trạng này kéo dài vài giây thậm chí là vài phút. Đây là cảm giác hay gặp nhất của những ai bị bóng đè.
• Ý thức hoàn toàn tỉnh táo nhưng không nói được. Lúc này bạn như một người câm và không thể phát ra tiếng động để cầu cứu người khác giúp đỡ.
• Bạn có cảm giác sợ hãi và có thể gặp ảo giác. Bóng đè khi ngủ trưa có thể gây ra những ảo giác thông qua cơn ác mộng hoặc ảo tưởng. Đây chính là nguyên nhân mà dân gian thường đồn thổi rằng bóng đè gây ra bởi một hiện tượng siêu nhiên, huyền bí và khó giải thích. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng ảo giác chỉ là một cảm giác khi bạn bị liệt thân khi ngủ. Khi rơi vào cảm giác này, cơ thể bạn sẽ dễ đổ mồ hôi hột và gây đau đầu.
• Cảm giác như có ai đó đè lên người khiến bạn cảm thấy nghẹt thở, tức ngực.
• Sau khi bị bóng đè, một số người có thể rơi vào trạng thái lo lắng cũng như buồn bã và mệt mỏi.

Bóng đè thường mang đến những cảm giác khó chịu, lo lắng và sợ hãi

Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng bóng đè

Hiện nay, vẫn chưa có một nghiên cứu nào chỉ ra nguyên nhân chính xác gây xuất hiện tình trạng bóng đè. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra có rất nhiều yếu tố liên quan đến hiện tượng này, trong đó rối loạn giấc ngủ và các vấn đề liên quan đến giấc ngủ như rối loạn giấc ngủ, mất ngủ… là yếu tố nguy cơ rõ nhất.

Ngoài ra một số yếu tố khác có thể dẫn đến hiện tượng bóng đè khi ngủ trưa phải kể đến như:

• Những người có vấn đề về sức khỏe tâm thần như: Rối loạn lo âu và hoảng sợ, trầm cảm, rối loạn căng thẳng sau sang chấn có nguy cơ cao sẽ gặp phải tình trạng bóng đè.
• Những đối tượng cai rượu hoặc dừng sử dụng thuốc chống trầm cảm.
• Những trường hợp có tiền sử gia đình mắc chứng liệt thân khi ngủ.
• Những người có thói quen nằm sấp khi ngủ cũng rất dễ rơi vào trạng thái bóng đè.

Tư thế ngủ là một trong những yếu tố nguy cơ dẫn đến tình trạng bóng đè

Cách xử lý khi bị bóng đè

Khi cơ thể rơi vào trạng thái liệt thân khi ngủ, bạn cần giữ cơ thể ở trạng thái thoải mái và thư giãn đồng thời kiểm soát cảm giác sợ hãi sau đó xử lý theo một số phương pháp sau:

• Cố gắng thực hiện các cử động nhẹ để có thể nhanh chóng thoát khỏi cảm giác tê cứng: Cử động nhẹ nhàng các đầu ngón tay, ngón chân thậm chí là gắng hết sức để nắm chặt lòng bàn tay. Ngoài ra, bạn có thể vận động cơ mặt bằng cách tạo nhiều biểu cảm và lặp đi lặp lại nhiều lần.
• Tập trung hít sâu, thở đều: Đây là một trong những yếu tố quan trọng giúp bạn nhanh chóng chấm dứt tình trạng bóng đè. Cảm giác sợ hãi và cố gắng vùng vẫy sẽ khiến tăng áp lực lên ngực khiến cảm giác khó thở, tức ngực tăng.
• Cố gắng tạo ra những âm thanh nhỏ: Trường hợp khi bị bóng đè bạn đang nằm cạnh một người khác, bạn hãy cố gắng tạo tín hiệu bằng cách phát ra âm thanh từ cổ họng để họ có thể đánh thức bạn từ đó thoát khỏi tình trạng bóng đè.
• Giữ tâm trạng thoải mái, thư giãn: Nếu các phương pháp trên không có tác dụng mà còn khiến tình trạng bóng đè tiến triển xấu hơn thì bạn cần giữ tinh thần ổn định, tuyệt đối không quá cố gắng vùng vẫy để tránh cơ thể rơi vào trạng thái mệt mỏi và uể oải khi thức tỉnh.

Hiện tượng bóng đè có thể nhanh chóng chấm dứt nếu bạn giữ được bình tĩnh

Hiện tượng bóng đè khi ngủ trưa dù không trực tiếp đe dọa đến sức khỏe của bạn nhưng nếu tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến nhiều ảnh hưởng không tốt. Hy vọng những thông tin mà Nhà Thuốc chia sẻ trên đây sẽ hữu ích với bạn đọc. Để tiếp tục cập nhật thêm nhiều thông tin sức khỏe bổ ích khác, bạn đọc hãy tiếp tục truy cập trang web của Nhà Thuốc Long Châu mỗi ngày nhé. Chúc bạn đọc một ngày tốt lành!

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Vinmec