Kali trong máu cao nên ăn gì? Chế độ ăn giúp hạ kali máu

Kali đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng cơ bản như chức năng tim, thần kinh, và cơ bắp. Tuy nhiên, khi mức kali trong máu tăng lên quá cao, điều này có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Nhưng đừng lo lắng, trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm cách kiểm soát và điều trị tăng kali máu thông qua việc điều chỉnh chế độ ăn uống. Người mắc kali trong máu cao nên ăn gì?

Kali trong máu cao là gì?

Kali là một nguyên tố tồn tại chủ yếu trong tế bào cơ thể con người, đóng một vai trò quan trọng trong nhiều khía cạnh của chức năng cơ thể. Chúng ta phụ thuộc vào kali để điều chỉnh huyết áp, duy trì trương lực mạch máu, ổn định chức năng insulin và nhiều hormone khác. Kali còn tham gia vào các quá trình như chuyển động dòng thực phẩm trong hệ tiêu hóa, cân bằng axit-bazơ, chức năng thận, và cân bằng chất lỏng cũng như điện giải trong cơ thể.

Tăng kali máu thường xảy ra khi mà nồng độ kali trong máu tăng lên đáng kể. Nguyên nhân chính của tăng kali máu thường liên quan đến bệnh thận, nhưng cũng có thể được gây ra bởi các tình trạng bệnh lý khác như bệnh tim, đái tháo đường, ung thư, và thậm chí là sự tác động của một số loại thuốc cụ thể.

Mức kali bình thường trong máu của người lớn thường nằm trong khoảng 3,6 - 5,2 mEq/L. Nếu nồng độ kali vượt quá ngưỡng 5,5 mEq/L, người bệnh cần tiếp tục theo dõi và có thể cần điều trị ngay. Sự tăng đột ngột của kali máu có thể gây nguy hiểm bởi nó có thể ảnh hưởng đến hoạt động của nhiều hệ thống cơ quan và trong trường hợp nặng, có thể gây tử vong nếu không được xử lý kịp thời.

Dấu hiệu cảnh báo kali trong máu cao

Kali góp vai trò không thể thiếu đối với sự hoạt động của tim và hệ thống thần kinh cơ bắp. Khi nồng độ kali trong máu tăng cao, có thể gây ảnh hưởng đến cả hai hệ thống này. Tình trạng tăng kali máu có thể không gây triệu chứng ở mức nhẹ, nhưng khi nồng độ kali tăng lên một mức đáng kể có thể xuất hiện các triệu chứng như:

• Cơ yếu hoặc cơ thắt cơ bắp.
• Cảm giác mệt mỏi.
• Khó thở và giảm khả năng thông khí.
• Buồn nôn và nôn mửa.
• Cảm giác tê liệt.
• Sự xuất hiện của cảm giác ngứa ran trên da.
• Rối loạn nhịp tim là một biến chứng nghiêm trọng.
• Tình trạng hoang mang.
• Trong trường hợp tăng kali máu đặc biệt nghiêm trọng, có thể dẫn đến cơn co giật, mất ý thức và thậm chí tử vong.

Để chẩn đoán tăng kali máu, người bệnh cần thực hiện xét nghiệm máu để đo nồng độ kali và cũng có thể cần thêm các xét nghiệm liên quan đến tim. Trong trường hợp tăng kali máu nặng, người bệnh sẽ cần phải được điều trị bằng thuốc và các biện pháp can thiệp tích cực khác. Còn đối với các trường hợp tăng kali máu ở mức nhẹ, điều trị thường bao gồm việc hạn chế kali trong chế độ ăn và điều trị nguyên nhân gây ra tăng kali.

Kali trong máu cao nên ăn gì?

Việc giảm lượng kali trong chế độ ăn có thể được thực hiện để kiểm soát tình trạng tăng kali máu. Để làm điều này, người bệnh cần tránh hoặc giảm cung cấp kali từ thực phẩm, thay thế bằng các loại thực phẩm có hàm lượng kali thấp. Dưới đây là một số thực phẩm có hàm lượng kali thấp phù hợp cho người bị tăng kali máu:

Thực phẩm động vật:

• Thịt lợn.
• Thịt gà.
• Tôm.
• Trứng.
• Phô mai.

Thực phẩm ngũ cốc và đạm:

• Bánh mì trắng.
• Bột mì trắng tinh luyện.
• Mì ống.
• Gạo trắng.
• Bánh quy giòn.
• Bỏng ngô.
• Sữa gạo.

Thực phẩm rau cải và rau quả:

• Đậu Hà Lan.
• Ớt.
• Hành.
• Mùi tây.
• Củ cải.
• Măng tây.
• Dưa leo.
• Ngô.
• Cải xoăn.
• Rau diếp.
• Cải xoong.

Thực phẩm trái cây:

• Táo.
• Nho.
• Dâu tây.
• Dâu đen.
• Quả việt quất.
• Anh đào.
• Bưởi.
• Mận.
• Nho.

Chế độ ăn uống dựa trên sự hướng dẫn từ chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ, có thể giúp kiểm soát nồng độ kali trong máu và duy trì sức khỏe tốt hơn cho người bị tăng kali máu.

Lưu ý khi chọn thực phẩm cho người bị kali trong máu cao

Khi chọn thực phẩm cho người bị tăng kali máu, có một số lưu ý quan trọng cần tuân theo:

Trái cây và rau quả: Trái cây và rau quả tự nhiên chứa nhiều kali, bạn vẫn có thể ăn nhưng cần hạn chế khẩu phần hoặc nấu chín để giảm hàm lượng kali.

Sữa: Hạn chế sản phẩm từ sữa trong chế độ ăn ít kali, nhưng bạn có thể ăn một khẩu phần nhỏ sữa hoặc sữa chua mỗi ngày. Có thể thay thế bằng các loại phô mai có hàm lượng kali thấp.

Ngũ cốc: Thay vì ngũ cốc nguyên hạt và cám, ăn gạo trắng hoặc bánh mì làm từ bột mì tinh chế, mì ống.

Chất đạm: Chọn các loại thực phẩm đạm có hàm lượng kali thấp. Lòng trắng trứng và một phần nhỏ của hạt hoặc bơ đậu phộng có thể là lựa chọn tốt.

Thực phẩm chế biến: Tránh thức ăn chế biến chứa kali, như xúc xích và thịt xông khói.

Đồ ngọt: Hạn chế đồ ngọt tráng miệng, vì nhiều loại đồ ngọt sử dụng nguyên liệu có nhiều kali.

Đồ uống: Uống nước lọc là tốt nhất để duy trì cân bằng điện giải. Nước chanh tươi và nước trái cây từ trái cây có hàm lượng kali thấp có thể được ăn. Hạn chế đồ uống có cồn, vì nó có thể gây tăng kali máu.

Đối với những người ăn chay hoặc có chế độ ăn dựa trên thực vật, việc thực hiện chế độ ăn ít kali có thể thách thức hơn. Trong trường hợp này, tư vấn với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng sẽ giúp tạo ra một chế độ ăn cân đối và phù hợp với nguy cơ tăng kali máu hoặc các tình trạng bệnh lý khác.

Xem thêm: Hạ kali máu có nguy hiểm không?