Khủng hoảng xa cách ở trẻ là gì? Những điều bố mẹ cần biết

Kế hoạch quay trở lại làm việc sau một thời gian dài ở nhà chăm sóc con hay việc cho con đi học có thể là một thách thức lớn đối với một số phụ huynh khi con cái của họ rất quấn quýt và không muốn rời xa. Tình huống này có thể khiến trẻ gặp phải sự "khủng hoảng xa cách" - một trạng thái tâm lý thường gặp ở trẻ nhỏ. Hãy cùng tìm hiểu về "khủng hoảng xa cách" qua bài viết dưới đây.

Khủng hoảng xa cách là gì?

Khủng hoảng xa cách, hay hội chứng lo lắng bị xa cách, là một vấn đề tâm lý bình thường xảy ra ở trẻ em, thường bắt đầu từ khoảng 6-8 tháng tuổi và có thể kéo dài đến 3 tuổi. Trong giai đoạn này, trẻ bắt đầu nhận thức được sự tồn tại riêng biệt của mình với người chăm sóc chính (thường là mẹ), và cảm thấy lo lắng, sợ hãi khi bị xa cách khỏi họ. 

Khủng hoảng xa cách ở trẻ em là một vấn đề tâm lý nhạy cảm, có thể xảy ra trong nhiều tình huống khác nhau. Từ việc chia tay gia đình đến di cư đến một nơi mới, hoặc thậm chí trong các thời kỳ cách ly xã hội, trẻ em có thể trải qua cảm giác cô lập và xa cách. Những tình huống như mất mát người thân cũng có thể làm trẻ em gặp phải cảm giác này.

Nguyên nhân của khủng hoảng xa cách

Nguyên nhân của khủng hoảng xa cách ở trẻ em có thể bao gồm:

• Chuyển môi trường sống: Sự thay đổi đột ngột trong môi trường sống như di cư, chuyển nhà, hoặc việc chuyển trường có thể tạo ra cảm giác cô lập và xa lìa ở trẻ em.
• Sự mất mát: Mất mát người thân, bạn bè, hoặc các mối quan hệ khác có thể gây ra cảm giác cô lập và tách biệt ở trẻ em.
• Xung đột gia đình: Sự xung đột hoặc căng thẳng trong gia đình có thể làm cho trẻ cảm thấy bị cách biệt và không an toàn.
• Sự thất vọng hoặc bất ổn trong quan hệ: Các mối quan hệ không ổn định hoặc việc không nhận được sự hỗ trợ và chăm sóc đúng mức từ người thân có thể gây ra cảm giác xa lìa ở trẻ em.
• Sự cô lập xã hội: Trong một số trường hợp, trẻ em có thể cảm thấy cô lập trong môi trường xã hội do khó khăn trong giao tiếp, không phù hợp với nhóm bạn, hoặc vấn đề tự tin.
• Cách ly xã hội: Các biện pháp cách ly xã hội, như trong thời kỳ dịch bệnh, có thể làm cho trẻ em cảm thấy bị cô lập và mất đi sự kết nối xã hội.

Dấu hiệu trẻ đang bị khủng hoảng xa cách

Khủng hoảng xa cách ở trẻ được chẩn đoán khi các triệu chứng vượt quá mức phát triển theo độ tuổi và gây ra ảnh hưởng đáng kể trong hoạt động hàng ngày. Các triệu chứng có thể bao gồm:

• Lo lắng không ngừng và quá mức về việc mất mát cha mẹ hoặc người thân khác do bệnh tật hoặc tai họa.
• Lo sợ không ngừng rằng điều gì đó xấu sẽ xảy ra, như bị lạc hoặc bị bắt cóc, rời xa với cha mẹ hoặc người thân yêu.
• Trẻ luôn muốn ở bên cạnh người chăm sóc, không muốn rời xa dù chỉ một bước.
• Khi bị xa cách khỏi người chăm sóc, trẻ sẽ khóc lóc, năn nỉ, thậm chí có thể gào thét và bám chặt lấy họ.
• Trẻ có thể sợ hãi khi gặp người lạ hoặc đến những địa điểm mới.
• Lo lắng, bồn chồn.
• Không muốn ở một mình ở nhà.
• Trẻ có thể khó tập trung vào các hoạt động khác khi không có người chăm sóc bên cạnh.
• Thường xuyên phàn nàn về đau đầu, đau bụng hoặc các triệu chứng khác khi sắp phải xa cha mẹ hoặc người thân.

Bố mẹ cần quan tâm để nhận biết và hiểu rõ về các dấu hiệu của rối loạn lo âu xa cách ở trẻ em để hỗ trợ và điều trị hiệu quả hội chứng này ở trẻ.

Cách giúp trẻ vượt qua khủng hoảng xa cách

Không có cách nào chắc chắn để ngăn ngừa chứng rối loạn lo âu chia ly ở con bạn, nhưng để giúp trẻ nhanh chóng vượt qua giai đoạn này, bố mẹ nên tham khảo một số cách dưới đây:

Dành nhiều thời gian cho trẻ

Cha mẹ nên dành nhiều thời gian chơi đùa và trò chuyện với trẻ để giúp trẻ cảm thấy an toàn và được yêu thương. Việc này không chỉ giúp trẻ cảm thấy an toàn mà còn thúc đẩy sự kết nối và mối quan hệ tốt đẹp giữa cha mẹ và con cái.

Tạo dựng thói quen chia tay

Cha mẹ nên tạo dựng thói quen chia tay nhất quán, chẳng hạn như ôm hôn và tạm biệt trẻ trước khi đi. Thói quen này cũng giúp trẻ dễ dàng thích nghi và hòa nhập vào môi trường xã hội khác nhau một cách tự tin.

Giúp trẻ làm quen với người lạ và địa điểm lạ

Cha mẹ nên cho trẻ dần dần làm quen với người lạ và địa điểm lạ để giúp trẻ giảm bớt sự sợ hãi. Thông qua việc thực hiện các hoạt động xã hội và giao tiếp với người lạ, trẻ sẽ phát triển khả năng xã hội và tự tin trong giao tiếp.

Kiên nhẫn và bình tĩnh

Cha mẹ cần kiên nhẫn và bình tĩnh khi đối mặt với những biểu hiện lo lắng của trẻ. Cha mẹ cần thể hiện sự bình tĩnh và sự ổn định trong tình hình căng thẳng, giúp trẻ cảm thấy an tâm và yên tâm. Việc này cũng giúp trẻ học hỏi cách tự quản lý cảm xúc và xử lý những tình huống khó khăn trong cuộc sống.

Trong bối cảnh cuộc sống hiện đại, khủng hoảng xa cách ở trẻ em là một vấn đề quan trọng cần được cha mẹ chú ý. Việc hiểu rõ về nguyên nhân và dấu hiệu của vấn đề này, cùng với việc áp dụng các phương pháp hỗ trợ và điều trị thích hợp, sẽ giúp trẻ vượt qua khủng hoảng xa cách nhanh chóng.

Xem thêm: Khủng hoảng ngủ ở trẻ nhỏ và cách để vượt qua