Mặt trời đè là gì? Cách khắc phục đau đầu, mệt mỏi sau khi ngủ trưa
Ngày 18/07/2023
Kích thước chữ
Mặc định
Lớn hơn
Giấc ngủ trưa rất tốt cho sức khỏe, giúp tinh thần tỉnh táo và minh mẫn, cải thiện trí nhớ và làm việc, học tập hiệu suất hơn. Do đó, dù bận rộn đến đâu, bạn cũng nên dành ít nhất 20 - 30 phút cho một giấc ngủ trưa. Tuy nhiên, bạn không nên ngủ sau 4 - 5 giờ chiều, vì điều này có thể khiến bạn mệt mỏi khi thức dậy. Hiện tượng này còn được gọi là mặt trời đè.
Có rất nhiều người cảm thấy mệt mỏi khi ngủ trưa dậy sau 4 - 5 giờ chiều. Sau khi ngủ dậy, cơ thể rơi vào trạng thái mệt mỏi, uể oải, đau đầu,… Điều này khiến nhiều người lo lắng vì không biết có mắc bệnh gì hay không. Bài viết dưới đây sẽ giải thích rõ hơn về hiện tượng này.
Nguyên nhân ngủ chiều bị mặt trời đè
Mặt trời đè là tên được sử dụng để giải thích sự mệt mỏi sau khi ngủ dậy sau 4 đến 6 giờ chiều (giờ mặt trời lặn). Nhiều ý kiến cho rằng, khi cơ thể bước vào trạng thái ngủ trùng với thời điểm mặt trời lặn sẽ chịu tác động của lực hút của mặt trời. Lúc này cơ thể con người sẽ mệt mỏi và nặng nề hơn (lực hút không quá mạnh nên sẽ không cảm nhận được khi cơ thể ở trạng thái bình thường).
Tuy nhiên, khi cơ thể bước vào trạng thái ngủ tức là trạng thái thư giãn, thả lỏng thì những tác động của hiện tượng này sẽ lớn hơn rất nhiều. Do đó, sau khi ngủ dậy vào thời điểm này, cơ thể cảm thấy nặng nề, đau đầu và mệt mỏi.
Ngoài ra, nhiều ý kiến còn cho rằng cường độ ánh sáng thay đổi (yếu dần) khi mặt trời lặn khiến cơ thể đang ở trạng thái thư giãn (ngủ) không thể thích nghi với nên xảy ra các vấn đề về sức khỏe, dấu hiệu là mệt mỏi, đau đầu sau khi ngủ trưa.
Nguyên nhân đau đầu sau khi ngủ trưa
Ngoài những thông tin giải thích về hiện tượng mặt trời đè như trên, theo quan điểm y học, đau đầu, mệt mỏi sau khi ngủ trưa còn do những nguyên nhân sau.
Thời gian ngủ không hợp lý
Thông thường khi làm việc văn phòng, thời gian ăn trưa và nghỉ ngơi thường là 60 - 90 phút. Do đó, thời gian ngủ trưa rút ngắn chỉ còn khoảng 30 - 60 phút. Theo các chuyên gia, một giấc ngủ bình thường vào ban đêm kéo dài từ 7 đến 8 tiếng và ngủ trưa khoảng 30 - 45 phút. Tuy nhiên, nhiều người có thói quen ngủ quá nhiều, đến chiều tối. Lúc này, cơ thể bước vào trạng thái ngủ nông và sau đó là ngủ sâu. Trong giai đoạn này, quá trình ức chế của hệ thần kinh trung ương tăng lên, lượng máu lên não giảm làm ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Do đó, sau khi ngủ dậy, cơ thể mệt mỏi, chóng mặt hơn bình thường.
Ngủ sai tư thế
Ngủ sai tư thế là nguyên nhân chính dẫn đến đau đầu sau khi ngủ trưa. Do tính chất công việc, nhiều người phải tập trung cao độ đến mệt mỏi và chìm vào giấc ngủ không kiểm soát. Từ đó, nhiều trường hợp ngủ không kê gối, ngủ trên bàn làm việc, nằm nghiêng, nằm sấp gây đau đầu, mệt mỏi sau khi tỉnh.
Tình trạng này càng phổ biến đối với nhân viên văn phòng do không có đủ không gian để nghỉ trưa. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng mệt mỏi sau khi ngủ dậy. Tư thế ngủ khiến nhịp tim chậm lại, máu không thể lưu thông lên não và các bộ phận khác làm thiếu máu, mệt mỏi, tê bì chân tay,...
Dùng chất kích thích
Do thói quen của nhiều người khi làm việc là dùng trà, cà phê, chất kích thích để tránh buồn ngủ. Khi cơ thể chìm vào giấc ngủ, caffein trong những thực phẩm khiến cơ thể tỉnh táo khiến giấc ngủ trưa sẽ không sâu và gây nhức đầu sau giấc ngủ ngắn.
Không gian ngủ không đảm bảo
Mọi người thường chỉ chú ý đến giấc ngủ mà ít quan tâm đến chỗ ngủ có đảm bảo hay không. Thông thường, không gian quá chật hẹp, thiếu oxy, nhiệt độ phòng không đủ, ánh sáng quá nhiều,… cũng ảnh hưởng đến sức khỏe sau khi ngủ dậy, đặc biệt gây đau đầu.
Vừa thức dậy đã làm việc
Mệt mỏi, đau đầu, khó chịu sau khi ngủ trưa cũng có thể do thói quen thức dậy và làm việc ngay lập tức. Vì cơ thể khó chìm vào giấc ngủ trưa ngắn nên dư âm còn sót lại sẽ kéo dài khoảng 30 phút sau đó. Để giảm bớt tình trạng này, bạn không nên tập trung ngay vào công việc mà hãy thư giãn cơ thể, đánh thức các nhóm cơ hoặc uống một ly nước trước khi bắt đầu công việc.
Sử dụng thiết bị điện tử
Trước khi ngủ, bạn dùng các thiết bị điện tử nên khó đi vào giấc ngủ ngay. Cơ thể khó đi vào trạng thái ngủ nông và rơi vào trạng thái ngủ chập chờn. Ngoài ra, bức xạ từ các thiết bị điện tử có ảnh hưởng ít nhiều đến sức khỏe nên sau khi ngủ dậy cảm thấy mệt mỏi hơn.
Thiếu máu não
Nếu bạn không thuộc các nguyên nhân trên thì rất có thể tình trạng mệt mỏi, nhức đầu sau khi ngủ dậy là do thiếu máu não. Thiếu máu não không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ trưa mà còn ảnh hưởng đến giấc ngủ ban đêm. Để nhận biết tình trạng thiếu máu não, bạn có thể nhận biết các triệu chứng đi kèm như chóng mặt khi thay đổi tư thế, ngủ gật, mờ mắt, tê buốt tay chân, giấc ngủ thường xuyên bị xáo trộn,…
Cách khắc phục đau đầu sau khi ngủ trưa
Nếu bạn thường xuyên bị đau đầu sau khi ngủ trưa, hãy thực hiện ngay những điều sau:
Ngủ trưa từ 30 - 60 phút để cơ thể tỉnh táo và không chìm sâu vào giấc ngủ.
Tránh ngủ trưa sau 4 - 5 giờ chiều vì dễ dẫn đến tình trạng nặng nề sau khi tỉnh dậy. Giấc ngủ trưa tốt nhất là trong khoảng 12 - 2 giờ chiều.
Không ngủ trên bàn, có thể gây thiếu máu, đau nhức cổ vai, tay.
Sau khi ăn trưa không nên ngủ ngay vì ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.
Sau khi ngủ dậy, thư giãn tại chỗ từ 3 - 5 phút trước khi bắt đầu làm việc.
Trước khi ngủ trưa không nên dùng nhiều chất kích thích.
Nếu bạn gặp phải các dấu hiệu như đau đầu, chóng mặt, nặng nề sau khi ngủ trưa. Bạn có thể đến trung tâm y tế để được các bác sĩ chẩn đoán và nhận điều trị phù hợp và hiệu quả nhất.
Hy vọng với những chia sẻ trên đây bạn sẽ hiểu rõ hơn về hiện tượng mặt trời đè hay mệt mỏi, đau đầu sau khi ngủ trưa. Từ đó hình thành những thói quen tốt để cải thiện chất lượng giấc ngủ và sức khỏe.
Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm
Dược sĩ chuyên khoa Dược lý - Dược lâm sàng. Tốt nghiệp 2 trường đại học Mở và Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Có kinh nghiệm nghiên cứu về lĩnh vực sức khỏe, đạt được nhiều giải thưởng khoa học. Hiện là Dược sĩ chuyên môn phụ trách xây dựng nội dung và triển khai dự án đào tạo - Hội đồng chuyên môn tại Nhà thuốc Long Châu.