Một số dấu hiệu thần kinh khu trú phổ biến

Các dấu hiệu thần kinh khu trú đóng vai trò quan trọng trong quá trình chẩn đoán bệnh thần kinh khu trú. Bác sĩ phải thực hiện kiểm tra một cách cẩn thận, không chỉ dựa vào thông tin từ người bệnh mà còn kết hợp với các kỹ thuật y tế để đảm bảo độ chính xác cao trong quá trình khám và xác định bệnh lý một cách chính xác. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về một số dấu hiệu thần kinh khu trú phổ biến qua bài viết sau.

Dấu hiệu thần kinh khu trú là gì?

Thần kinh khu trú chính là nơi mà các dây thần kinh quan trọng của cơ thể được tập hợp và hình thành hệ thần kinh trung ương, đó là bộ phận quản lý và điều khiển mọi hoạt động của cơ thể. Nó bao gồm các vùng quan trọng như thuỳ trán, thuỳ đỉnh, thuỳ thái dương, thuỳ chẩm, tiểu não, thân não (cuống não), và tuỷ sống. Mỗi khu vực này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng và hoạt động hợp nhất của hệ thần kinh trung ương.

Dấu hiệu thần kinh khu trú là những biểu hiện về nhận thức và hành vi mà xuất hiện do tổn thương tại một vùng cụ thể trong hệ thần kinh trung ương. Các dấu hiệu này có thể biểu hiện qua nhiều khía cạnh, bao gồm thay đổi trong khả năng nhìn, nghe, nói, cảm nhận cảm giác, và điều khiển cơ bắp. Ngoài ra, chúng cũng có thể liên quan đến tình trạng tâm lý và hành vi, tùy thuộc vào vùng bị tổn thương.

Để hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe của người bệnh, bác sĩ thường phải thực hiện các kiểm tra kỹ thuật như MRI, CT scan, hoặc các phương pháp kiểm tra chức năng thần kinh để xác định vị trí và mức độ tổn thương. Từ đó, họ có thể đề xuất phương pháp điều trị phù hợp như thuốc, liệu pháp vật lý, hay phẫu thuật để giúp cải thiện hoặc kiểm soát tình trạng của bệnh nhân.

Phân biệt các dấu hiệu thần kinh khu trú

Các dấu hiệu thần kinh khu trú được xếp vào các nhóm sau:

Dấu hiệu thần kinh khu trú liên quan đến thuỳ trán

Dấu hiệu thuỳ trán liên quan chặt chẽ đến hệ vận động và đa dạng theo vị trí của tổn thương. Những biểu hiện này đặc trưng cho từng trường hợp:

• Đi đứng không vững.
• Cứng cơ và khó thực hiện động tác thụ động ở các chi do tăng trương lực cơ.
• Liệt một chi hoặc cả nửa người.
• Liệt vận động mắt.
• Mất khả năng diễn tả bằng ngôn ngữ.
• Động kinh cục bộ hoặc lan đến các khu vực lân cận.
• Các cơn động kinh cấp.
• Thay đổi về nhân cách như trạng thái giải ức chế, cười đùa không đúng thời điểm, nổi giận không lý do, mất sáng kiến và quan tâm, vô cảm, im lặng và trì trệ.
• Dấu hiệu "thoát ly thuỳ trán" có thể thấy qua việc xuất hiện lại các phản xạ nguyên thuỷ như phản xạ mũi, phản xạ nắm, và phản xạ bàn tay - cằm.
• Liệt dây thần kinh khứu giác (anosmia).

Dấu hiệu thần kinh khu trú liên quan đến thuỳ đính

Các dấu hiệu thần kinh khu trú của thuỳ đính thường liên quan đến cảm giác của cơ thể như:

• Rối loạn xúc giác cảm giác.
• Rối loạn cảm nhận cơ thể, tư thế và cảm giác vận động thụ động.
• Hội chứng xao lãng liên quan đến giác quan và thị giác, mất khả năng chú ý về không gian và giác quan. Người bệnh có thể gặp tình trạng mất nhận thức về sự tồn tại về một chi của mình.
• Mất khả năng về đọc, viết và tính toán.
• Mất khả năng xác định một vị trí địa lý.
• Mất khả năng xác định đồ vật dựa vào xúc giác.

Dấu hiệu thần kinh khu trú liên quan đến thuỳ thái dương

Dấu hiệu của tổn thương thuỳ thái dương chủ yếu tập trung vào trí nhớ và thính giác, bao gồm:

• Điếc do tổn thương cấu trúc tai, còn được biết đến là điếc vỏ não.
• Ù tai và trạng thái ảo thính.
• Mất khả năng hiểu âm nhạc và ngôn ngữ, được gọi là chứng mất ngôn ngữ giác quan.
• Mất trí nhớ, ảnh hưởng đến cả trí nhớ gần và trí nhớ xa, hoặc có thể ảnh hưởng đến cả hai.
• Rối loạn trí nhớ.
• Ảo giác phức tạp và đa dạng.
• Các cơn động kinh cục bộ và phức tạp, được biết đến là động kinh thuỳ thái dương.

Dấu hiệu thần kinh khu trú liên quan đến tiểu não

Dấu hiệu của tổn thương tiểu não thường liên quan đến sự cân bằng và phối hợp động tác, có thể bao gồm:

• Vận động vụng về và không chắc chắn ở thân mình và các chi, thường thể hiện sự mất ổn định và không linh hoạt trong các chuyển động cơ bản.
• Mất khả năng phối hợp các động tác tế nhị, ví dụ như không thể thực hiện được động tác chỉ chệch ngón tay trong thử nghiệm chỉ mũi-ngón tay.
• Khả năng thực hiện các động tác thay đổi nhanh giảm, ví dụ như không thể nhanh chóng úp và lật ngửa bàn tay.
• Xuất hiện dấu hiệu giật nhãn cầu không chủ động (Nystagmus), một hiện tượng mắt chuyển động không kiểm soát, có thể là biểu hiện của sự ảnh hưởng đến khả năng duy trì cân bằng và tương tác giữa mắt và cơ thể.

Chẩn đoán dấu hiệu thần kinh khu trú

Ngoài việc dựa vào các dấu hiệu lâm sàng của người bệnh, các bác sĩ thường áp dụng một số kỹ thuật khám sức khỏe như sau:

Khám vận động

Trong trường hợp bệnh nhân tỉnh, bác sĩ thực hiện các nghiệm pháp như Baré tay, Raimist, và Mingazzini để đánh giá vận động của bệnh nhân. Đối với những người bệnh gặp khó khăn hoặc không thể thực hiện các nghiệm pháp này, đó có thể là dấu hiệu của sự yếu cơ chân, tay hoặc liệt tay, chân.

Trong trường hợp bệnh nhân hôn mê, bác sĩ quan sát chặt chẽ để nhận diện bất kỳ biểu hiện giãy dụa nào, đặc biệt là sự chênh lệch giữa hai bên cơ thể khi người bệnh có các cử động giãy dụa.

Kiểm tra phản xạ đồng tử với ánh sáng: Bác sĩ sử dụng ánh sáng để kiểm tra phản xạ đồng tử, đánh giá sự phản ứng của đồng tử với ánh sáng và xác định tình trạng của hệ thần kinh.

Khám cảm giác đau

Bác sĩ sử dụng kim để kích thích cảm giác đau ở một số vùng trên cơ thể, như mặt trong cánh tay hoặc ngực, để đánh giá phản ứng đau của bệnh nhân. Việc này có thể giúp xác định khu vực cảm giác đau và liên quan đến tình trạng liệt của bệnh nhân.

Khám phản xạ gân xương và gan bàn chân

Bác sĩ kiểm tra các phản xạ như phản xạ gân xương và gan bàn chân để đánh giá tình trạng của hệ thần kinh và phản ứng của cơ bắp.

Khám dây thần kinh sọ não

Bác sĩ thực hiện kiểm tra chặt chẽ dây thần kinh sọ não để xác định các vấn đề liên quan đến chức năng não và hệ thần kinh trung ương.

Những kỹ thuật này giúp bác sĩ có cái nhìn toàn diện về tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và hỗ trợ trong quá trình chẩn đoán và lập kế hoạch điều trị.

Qua bài viết trên, chúng ta đã biết thêm được những dấu hiệu thần kinh khu trú, một dấu hiệu quan trọng của sức khỏe mà nhiều người thường bỏ qua. Việc nhận biết và hiểu rõ các dấu hiệu này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì một cuộc sống khỏe mạnh.

Xem thêm:

• Phục hồi chức năng tổn thương thần kinh giữa
• Bị giật nhói ở đầu: Nguyên nhân, triệu chứng, cách khắc phục