Nguyên nhân bế kinh là gì và cách phòng ngừa

Có kinh nguyệt là một hiện tượng bình thường ở nữ giới từ độ tuổi dậy thì trở đi. Do đó, khi xuất hiện các hiện tượng chậm kinh hoặc bế kinh đều được coi là bất thường. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu nguyên nhân bế kinh là gì và cách phòng ngừa như thế nào trong bài viết sau.

Bế kinh là gì?

Bế kinh, hay còn gọi là tắc kinh hoặc mất kinh là một tình trạng rối loạn kinh nguyệt phổ biến hiện nay. Tình trạng này thường xảy ra ở nữ giới trong độ tuổi dậy thì và trước tuổi tiền mãn kinh. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp bế kinh xảy ra ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, tâm lý và khả năng sinh sản.

Bế kinh là tình trạng kinh nguyệt bị ứ đọng trong cơ thể, máu kinh vì một lý do nào đó không thể thoát ra ngoài. Tình trạng này được chia thành hai dạng: Nguyên phát và thứ phát.

• Bế kinh nguyên phát thường xuất hiện ở đối tượng nữ giới vị thành niên nhưng vẫn chưa có kinh nguyệt.
• Bế kinh thứ phát là tình trạng nữ giới đã có kinh nguyệt trước đó nhưng đột ngột bị thay đổi chu kỳ, chu kỳ thưa dần, kéo dài hơn và thường là không thấy kinh nguyệt trong 3 chu kì liên tiếp.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng bế kinh ở nữ giới

Cân nặng giảm đột ngột

Nguyên nhân gây ra tình trạng bế kinh là gì? Nếu chỉ số khối cơ thể (BMI) của bạn đột ngột giảm xuống dưới 18 - 19 có thể dẫn đến tình trạng chậm kinh. Mặc dù mất kinh không hoàn toàn do BMI, các bệnh nghiêm trọng như chán ăn và ăn uống vô độ cũng có thể gây chậm kinh. Tình trạng này cũng có thể xảy ra nếu bạn thường xuyên phải luyện tập thể dục thể thao quá sức.

Khi cơ thể bạn bị căng thẳng quá mức, quá trình rụng trứng có thể bị ngăn chặn tự nhiên. Điều này dẫn đến việc bạn không có đủ estrogen, không hình thành lớp màng nhầy tử cung dày và sau đó không có kinh nguyệt.

Căng thẳng

Căng thẳng quá mức có thể gây ra vô kinh vùng dưới đồi. Vùng dưới đồi là một khu vực đặc biệt của não, nơi sản xuất nhiều hormone điều tiết chu kỳ kinh nguyệt. Tâm trạng căng thẳng có tác động rất lớn lên vùng dưới đồi. Nếu bạn đang đối diện với một bước ngoặt lớn, cái chết của người thân trong gia đình, hoặc bất kỳ sự kiện căng thẳng nào khác trong cuộc sống, đó có thể là nguyên nhân gây ra vô kinh.

Bất thường tuyến giáp

Tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết chuyển hóa và tương tác với nhiều cơ quan khác trong cơ thể để đảm bảo mọi hoạt động diễn ra trơn tru. Nếu bạn gặp bất kỳ sự mất cân bằng nào ở tuyến giáp, dù là thiểu năng hay cường năng tuyến giáp, đều có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Nếu bạn xuất hiện các triệu chứng của rối loạn tuyến giáp, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác.

Buồng trứng đa nang

Buồng trứng đa nang (PCOS) là sự mất cân bằng hormone dẫn đến thiếu hụt rụng trứng, gây ra sự thay đổi về mức độ estrogen, progesterone và testosterone. Điều này có thể khiến bạn bế kinh hoàn toàn hoặc có kinh không thường xuyên. Các triệu chứng khác của PCOS bao gồm mọc lông ở nhiều nơi như mặt và ngực, khó giảm cân và có thể gặp vấn đề về sinh sản. Bác sĩ có thể giúp bạn đưa ra một kế hoạch điều trị để kiểm soát tình trạng này.

Các bệnh mạn tính

Bệnh mạn tính Celiac đường ruột đặc trưng bởi tình trạng không dung nạp gluten. Bất kỳ bệnh mãn tính nào không được điều trị hoặc chẩn đoán đều có thể gây căng thẳng cho cơ thể và dẫn đến mất kinh. Bệnh Celiac cũng có thể là một nguyên nhân gây ra tình trạng này.

Các phương pháp tránh thai

Bế kinh có thể là một tác dụng phụ vô hại của một số biện pháp tránh thai. Một số loại thuốc tránh thai liều thấp có thể gây mất kinh và tác dụng phụ này không nguy hiểm. Điều tương tự cũng xảy ra với các biện pháp tránh thai như vòng tránh thai nội tiết, que cấy tránh thai dưới da, hoặc tiêm tránh thai.

Nếu bạn ngừng sử dụng các biện pháp tránh thai, có thể cần một thời gian để kinh nguyệt trở lại bình thường, nhưng thông thường, nó sẽ ổn định lại trong vòng vài tháng.

Mãn kinh sớm

Khi phụ nữ dưới 40 tuổi bị suy giảm nội tiết tố đáng kể, họ có thể bị mãn kinh sớm, còn được gọi là suy buồng trứng sớm. Ngoài mất kinh, các dấu hiệu bao gồm cơn bốc hỏa, đổ mồ hôi về đêm và khô âm đạo.

Tình trạng này rất hiếm khi xảy ra, vì vậy không nên quá lo lắng ngay lập tức mà hãy đi khám phụ khoa. Bác sĩ sẽ giúp loại trừ các nguyên nhân gây nên tình trạng này.

Bế kinh có nguy hiểm không?

Nhìn vào những nguyên nhân gây ra bế kinh là gì và đã được liệt kê, chị em có thể thấy rằng tình trạng này có thể gây ra nhiều nguy hiểm. Cụ thể:

• Nguy cơ vô sinh: Chị em bị bế kinh thường xuyên và kéo dài có nguy cơ vô sinh cao, bởi không có kinh nguyệt chứng tỏ quá trình rụng trứng có vấn đề.
• Teo tử cung và hội chứng Galactorrhea: Nếu bế kinh kéo dài, tử cung có thể bị teo nhỏ và chuyển hóa thành hội chứng Galactorrhea, dẫn đến chứng khô máu, rất nguy hiểm.
• Ảnh hưởng tâm lý: Nếu nguyên nhân bế kinh là do căng thẳng kéo dài hoặc tâm lý không ổn định, về lâu dài, chị em có thể bị trầm cảm.
• Suy buồng trứng: Bế kinh do suy buồng trứng có thể dẫn đến teo cơ quan sinh dục, rối loạn khả năng tình dục và lão hóa sớm. Ngoài ra, chị em còn có thể mắc nhiều bệnh lý khác như cao huyết áp, bệnh tim mạch, ung thư tử cung và buồng trứng.
• Tổn thương tử cung do nạo phá thai: Nếu bế kinh do nạo phá thai, tử cung sẽ bị tổn thương nghiêm trọng.
• Suy giảm chức năng tuyến yên: Bế kinh lâu ngày do suy giảm chức năng tuyến yên có thể dẫn đến hội chứng Sheehan hoặc chấn thương sọ não.

Do đó, nếu bạn bị bế kinh, nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh những hậu quả nghiêm trọng.

Các biện pháp phòng ngừa bế kinh hiệu quả

Vô kinh (không có kinh nguyệt) và bế kinh (kinh nguyệt không đều hoặc tắc nghẽn) có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm vấn đề sức khỏe thể chất và tâm lý. Vậy biện pháp phòng ngừa tình trạng bế kinh là gì?

• Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng: Đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất, đặc biệt là sắt, canxi và vitamin D.
• Tập thể dục đều đặn: Tập thể dục giúp duy trì trọng lượng cơ thể ổn định, điều hòa hormone và cải thiện tuần hoàn máu. Thực hành yoga, thiền, hoặc các kỹ thuật thở sâu để giảm căng thẳng.
• Duy trì giấc ngủ sâu, đủ giấc: Ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi và cân bằng hormone.
• Duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý: Cả thiếu cân và thừa cân đều có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.
• Kiểm tra y tế thường xuyên: Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến nội tiết và sức khỏe sinh sản. Thảo luận với bác sĩ về bất kỳ thay đổi nào trong chu kỳ kinh nguyệt để có biện pháp can thiệp kịp thời.
• Chọn phương pháp tránh thai phù hợp: Một số phương pháp tránh thai có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt, vì vậy cần tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn phương pháp phù hợp.
• Tránh sử dụng chất kích thích và thuốc không kê đơn: Sử dụng rượu và thuốc lá có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt

Trên đây là những giải đáp nguyên nhân dẫn đến tình trạng bế kinh là gì và cách phòng ngừa. Hãy chia sẻ tới người thân, bạn bè để nhiều người cùng tham khảo nhé.