Những dấu hiệu vết khâu tầng sinh môn đang lành​ và cách chăm sóc

Sau khi sinh, vết khâu tầng sinh môn là một trong những vấn đề khiến nhiều sản phụ lo lắng. Những dấu hiệu cho thấy vết khâu đang lành sẽ giúp bạn yên tâm hơn, đồng thời hiểu rõ hơn về cách chăm sóc đúng cách để tránh nhiễm trùng và các biến chứng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về dấu hiệu vết khâu tầng sinh môn đang lành, cùng với những lời khuyên chăm sóc cần thiết để giúp bạn nhanh chóng hồi phục sau sinh.

Tầng sinh môn là gì? Tại sao phải theo dõi vết khâu tầng sinh môn?

Tầng sinh môn là một khu vực quan trọng trong cơ thể nữ giới, nằm giữa âm đạo và hậu môn, với kích thước khoảng 4-5 cm. Đây là một phần của sàn chậu, đóng vai trò nâng đỡ và bảo vệ các cơ quan vùng chậu như tử cung, bàng quang, trực tràng và âm đạo. Cấu trúc của tầng sinh môn gồm các dây chằng và gân cơ, chịu trách nhiệm hỗ trợ các chức năng cơ bản của cơ thể, đặc biệt trong quá trình sinh nở.

Trong quá trình chuyển dạ, tầng sinh môn sẽ giãn nở để tạo điều kiện cho em bé chào đời. Tuy nhiên, sự giãn nở này có thể không đủ để em bé ra ngoài một cách thuận lợi, dẫn đến việc tầng sinh môn bị rách. Đôi khi, bác sĩ cũng sẽ thực hiện một thủ thuật gọi là "rạch tầng sinh môn" để mở rộng đường cho em bé, đặc biệt là với các sản phụ sinh con lần đầu hoặc có em bé có kích thước lớn. Khi vết rách hoặc vết rạch xảy ra, bác sĩ sẽ sử dụng chỉ tự tiêu để khâu vết thương lại. Vết khâu này thường dài khoảng 3-5 cm, kéo dài từ mép âm hộ xuống hậu môn.

Việc theo dõi và chăm sóc vết khâu tầng sinh môn rất quan trọng vì vết khâu này nằm ở vị trí dễ bị nhiễm trùng do khu vực này luôn ẩm ướt. Nếu không được chăm sóc đúng cách, vết thương có thể bị nhiễm trùng, gây đau đớn và kéo dài thời gian phục hồi. Bên cạnh đó, việc theo dõi còn giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường như đứt chỉ khâu, vết khâu bị hở, hoặc hình thành mô hạt, từ đó có biện pháp điều trị kịp thời. Điều này không chỉ giúp sản phụ giảm đau và phục hồi nhanh chóng, mà còn giúp các sản phụ an tâm hơn, giảm bớt căng thẳng và lo lắng sau sinh.

Những dấu hiệu vết khâu tầng sinh môn đang lành

Để đảm bảo vết khâu lành lại một cách an toàn và nhanh chóng, sản phụ cần chú ý đến các dấu hiệu đặc trưng cho thấy vết khâu đang trong quá trình hồi phục. Dưới đây là những dấu hiệu vết khâu tầng sinh môn đang lành:

Giảm sưng tấy và đau đớn

Vết khâu tầng sinh môn sẽ có xu hướng giảm sưng và đau dần sau tuần đầu tiên. Trong giai đoạn này, sản phụ sẽ cảm nhận thấy mức độ sưng tấy giảm đi rõ rệt và cơn đau cũng sẽ nhẹ hơn. Thông thường, sau 7 ngày đầu tiên, cơn đau sẽ không còn quá dữ dội và chỉ còn cảm giác nhẹ nhàng khó chịu. Tuy nhiên, nếu tình trạng sưng tấy hoặc đau kéo dài hơn 7 ngày, hoặc đau dữ dội mà không giảm, sản phụ cần thông báo ngay cho bác sĩ để kiểm tra. Đó có thể là dấu hiệu của một số biến chứng như nhiễm trùng hoặc phản ứng với chỉ khâu.

Ít chảy máu

Trong vài ngày đầu sau sinh, sản phụ có thể nhận thấy một lượng máu nhỏ tại vết khâu. Đây là một phản ứng bình thường trong quá trình lành vết thương. Tuy nhiên, nếu lượng máu chảy ra không giảm sau vài ngày hoặc có hiện tượng chảy mủ, dịch vàng, hoặc có mùi hôi, đây là dấu hiệu của nhiễm trùng. Sản phụ cũng cần chú ý nếu có kèm theo các triệu chứng khác như sốt cao, ớn lạnh hoặc đau nhức kéo dài. 

Vết khâu khô ráo

Một dấu hiệu rõ rệt cho thấy vết khâu đang lành là sự khô ráo của vết thương. Vết khâu sẽ dần khép lại và da non bắt đầu hình thành. Tuy nhiên, trong quá trình này, sản phụ có thể cảm thấy ngứa tại khu vực vết khâu. Đây là một phản ứng bình thường khi da tái tạo và không phải là dấu hiệu của bất kỳ vấn đề nghiêm trọng nào. Tuy nhiên, sản phụ cần tránh việc cọ xát hoặc gãi vào vết khâu, vì điều này có thể làm tổn thương mô và làm chậm quá trình lành. Đảm bảo vệ sinh vết khâu sạch sẽ, đặc biệt là giữ cho khu vực này luôn khô ráo để tránh nhiễm trùng.

Sản phụ cảm thấy thoải mái hơn khi ngồi và đi lại

Khi vết khâu tầng sinh môn dần lành, sản phụ sẽ cảm thấy thoải mái hơn trong các hoạt động thường ngày, như ngồi và di chuyển. Cảm giác đau đớn khi ngồi hoặc đi lại sẽ giảm dần, và sản phụ có thể thực hiện các hoạt động này mà không còn cảm giác khó chịu. Tuy nhiên, trong hai tuần đầu sau sinh, sản phụ vẫn cần di chuyển nhẹ nhàng, tránh các hoạt động nặng nhọc như mang vác vật nặng, vì điều này có thể làm căng và tác động đến vết khâu.

Cách chăm sóc vết khâu tầng sinh môn cho sản phụ sau sinh

Sau khi sản phụ nhận thấy dấu hiệu vết khâu tầng sinh môn đang lành, sản phụ cần biết chăm sóc đúng cách sẽ hỗ trợ vết thương hồi phục tối ưu, giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng và các biến chứng không mong muốn. Dưới đây là những cách chăm sóc vết khâu tầng sinh môn hiệu quả, giúp mẹ nhanh chóng lấy lại sự thoải mái và an toàn trong những ngày sau sinh:

• Vệ sinh vùng kín đúng cách: Dùng nước ấm hoặc dung dịch vệ sinh dịu nhẹ để lau rửa vùng kín và vết khâu sau mỗi lần đi vệ sinh. Lau từ trước ra sau để tránh vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập vào vết thương. Sử dụng khăn mềm thấm khô nhẹ nhàng, không chà xát để không làm tổn thương vết khâu.
• Giữ vùng kín khô ráo: Thay băng vệ sinh thường xuyên (2-4 tiếng/lần) và tránh để vết khâu bị ẩm ướt, giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Chườm lạnh: Dùng túi đá hoặc khăn lạnh để chườm lên vùng khâu trong 15-20 phút vài lần mỗi ngày giúp giảm sưng và đau.
• Ngâm nước ấm: Ngâm mình trong bồn nước ấm (không quá nóng) pha với muối hoặc thảo mộc dịu nhẹ trong khoảng 15-20 phút để giúp làm dịu vết thương và thúc đẩy quá trình lành.
• Dinh dưỡng hợp lý: Uống đủ nước (ít nhất 2 lít mỗi ngày) và bổ sung nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt để hỗ trợ tiêu hóa và giảm táo bón, giúp quá trình hồi phục dễ dàng hơn.
• Thuốc giảm đau: Nếu cần, sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ, như paracetamol, để giảm cảm giác đau đớn trong thời gian hồi phục.
• Tránh vận động nặng: Hạn chế hoạt động mạnh, vận động nhẹ nhàng để không ảnh hưởng đến vết khâu và giúp vết thương mau lành.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Cung cấp cho cơ thể thời gian để phục hồi bằng cách nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng.
• Thăm khám định kỳ: Đi khám phụ khoa để theo dõi tình trạng vết khâu và đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi.

Chăm sóc vết khâu tầng sinh môn đúng cách và theo dõi các dấu hiệu vết khâu tầng sinh môn đang lành rất quan trọng đối với sản phụ sau sinh. Để hỗ trợ quá trình hồi phục, sản phụ cần chú ý vệ sinh đúng cách, giữ vùng kín khô ráo, bổ sung dinh dưỡng hợp lý và tránh vận động mạnh.