Những thời kỳ nhạy cảm của trẻ mà bố mẹ cần phải quan tâm

Thời kỳ nhạy cảm của trẻ là giai đoạn quan trọng trong sự phát triển của con người, đặc biệt là trong giai đoạn từ thai kỳ đến 3 tuổi. Trong giai đoạn này, trẻ phát triển nhanh chóng về thể chất và tâm hồn, và nó có thể ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc đời của họ trong tương lai. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thời kỳ nhạy cảm của trẻ và cách hỗ trợ tốt nhất cho sự phát triển của họ.

Thời kỳ nhạy cảm về ngôn ngữ

Độ tuổi: 0 – 6 tuổi.

Thời kỳ nhạy cảm của trẻ đối với ngôn ngữ xuất hiện khá sớm, khi mà trẻ bắt đầu chú ý đến khẩu hình và giọng điệu của những người xung quanh. Vì thế, người mẹ cũng nên thường xuyên nói chuyện với trẻ kể cả khi trẻ mới chào đời thông qua những việc như: Kể chuyện cho bé nghe hoặc đặt câu hỏi để phát triển sự biểu đạt của trẻ.

Thời kỳ nhạy cảm về cảm giác

Độ tuổi: 0 – 6 tuổi

Thính giác, vị giác, thị giác, xúc giác là những giác quan trẻ dùng để tìm hiểu thế giới xung quanh. Trẻ từ dưới 3 tuổi thông qua khả năng tiếp thu nhận thức đã có thể tiếp nhận thông tin từ thế giới bên ngoài.

Trẻ từ 3 đến 6 tuổi đã có thể sử dụng các giác quan đó để phân tích thông tin và luôn muốn tìm hiểu, đồng thời khám phá thế giới ở xung quanh bé. Lúc này, phụ huynh có thể hướng dẫn trẻ sử dụng các giác quan để thúc đẩy trí tò mò, tư duy sáng tạo của trẻ.

Thời kỳ nhạy cảm đối với sự vật nhỏ bé

Độ tuổi: 1,5 – 4 tuổi

Thời kỳ nhạy cảm ở trẻ em trong độ tuổi này có cách quan sát khác hoàn toàn với người lớn, chúng có khả năng tập trung vào một sự việc, một tình huống cụ thể và phát hiện ra những sự vật vô cùng nhỏ bé xung quanh mình. Đây là thời kỳ thúc đẩy khả năng tập trung và chú ý của bé. Vì vậy, người lớn có thể bồi dưỡng những thói quen cẩn thận, tỉ mỉ, chu đáo và toàn diện cho trẻ trong thời kỳ này.

Thời kỳ nhạy cảm của trẻ đối với ứng xử xã hội

Độ tuổi: 2,5 – 6 tuổi

Trẻ từ 2,5 tuổi đã có thể bắt đầu nảy sinh tình cảm đối với những người khác, vì vậy, trẻ sẽ có nhu cầu muốn được giao lưu kết bạn và muốn tham gia vào những hoạt động chung của tập thể. Đây sẽ là thời kỳ ta nhận thấy được sự phát triển giữa tình bạn của những đứa trẻ. Cũng ở trong độ tuổi này, trẻ sẽ chú ý đến các hành vi của người khác cũng như thái độ, hành động và sự phản ứng của mọi người trong một nhóm thường xuyên hơn. Đây là khoảng thời gian để chúng ta hướng dẫn cho trẻ có những thái độ đúng đắn và các nguyên tắc cơ bản trong việc tương tác giữa mình với người đối diện, giúp trẻ tự tin giao tiếp.

Thời kỳ nhạy cảm về chữ viết

Độ tuổi: 3,5 – 4,5 tuổi

Khi bé 3 tuổi trở đi, trẻ sẽ cảm thấy hứng thú với việc vẽ vời thông qua các hành động như thích lấy bút vẽ linh tinh hoặc viết. Mặc dù trẻ ở độ tuổi này chưa thể vẽ được, hoặc thậm chí còn chưa biết cách cầm bút viết nhưng mẹ không nên cấm đoán bé mà nên cố gắng sắp xếp để đáp ứng mong muốn thích viết vẽ của trẻ. Đồng thời, phụ huynh có thể chia sẻ và cùng con vẽ tranh cùng con.

Thời kỳ nhạy cảm của trẻ về khả năng đọc

Độ tuổi: 4,5 – 5,5 tuổi

So với khả năng cảm giác, khả năng ngôn ngữ và khả năng vận động, thì khả năng viết và đọc của trẻ có thể sẽ xuất hiện tương đối muộn, nhưng đôi khi cũng có thể xuất hiện song song với quá trình phát triển những khả năng đã kể trên. Đây cũng được xem là một trong số các thời kỳ nhạy cảm của trẻ. Nếu bố mẹ có thể tạo được cho trẻ môi trường thích hợp để con tự do học tập thì khả năng đọc và khả năng viết sẽ sớm xuất hiện. Bố mẹ có thể chọn lựa cho con những cuốn sách phù hợp, đồng thời tạo cho trẻ môi trường đọc thật tốt để giúp giúp trẻ hình thành thói quen yêu thích việc đọc sách.

Thời kỳ nhạy cảm về văn hóa

Độ tuổi: 6 – 9 tuổi

Thời kỳ nhạy cảm của trẻ về văn hóa là thời kỳ trẻ đã có khả năng về ngôn ngữ và có tư duy logic, đồng thời khả năng về âm nhạc, vận động, thị giác không gian, sẽ được phát triển ở một mức độ nhất định. Trẻ sẽ bắt đầu có cảm hứng với việc học văn hóa, trí tò mò cũng được tăng lên và bắt đầu say mê tìm hiểu về những điều bí ẩn.

Việc phụ huynh cần làm lúc này là cung cấp cho trẻ những thông tin văn hóa phong phú đa dạng khác nhau để giúp trẻ mở rộng kho tàng kiến thức của bản thân, phát triển não bộ. Bên cạnh đó, gia đình cũng nên thường xuyên cho trẻ tham gia các cuộc dã ngoại hoặc tổ chức các hoạt động vận động, ngoại khóa để khích lệ trẻ tự do khám phá xã hội xung quanh và thế giới tự nhiên.

Thời kỳ nhạy cảm của trẻ là giai đoạn quan trọng đánh dấu sự phát triển nhanh chóng của họ. Việc hiểu rõ và hỗ trợ tốt nhất trong các giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa tuổi này có thể giúp trẻ xây dựng nền móng mạnh mẽ cho tương lai. Bằng cách tạo môi trường an toàn, tương tác tích cực, hỗ trợ tình cảm và khuyến khích sự học hỏi, chúng ta có thể giúp trẻ phát triển tự tin và toàn diện hơn trong cuộc sống.

Xem thêm:

• Trẻ 4 tuổi phát triển như thế nào là bình thường?
• Dấu hiệu trẻ mắc khủng hoảng tâm lý tuổi dậy thì
• Các giai đoạn phát triển của trẻ từ sơ sinh đến 12 tháng tuổi