Những việc cần làm sau sinh gồm những gì?

Sinh con là một hành trình đầy gian nan, vất vả, đặc biệt là giai đoạn sau sinh khi cơ thể mẹ cần thời gian để hồi phục và chăm sóc em bé mới chào đời. Để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển tốt nhất cho cả mẹ và bé, việc nắm vững những kiến thức, thực hiện đúng các bước chăm sóc sau sinh là vô cùng quan trọng. Dưới đây là những việc cần làm sau sinh để giúp mẹ nhanh chóng phục hồi.

Lợi ích của việc chăm sóc sau sinh

Sau khi sinh, cơ thể người mẹ trải qua nhiều biến đổi lớn và cần thời gian để phục hồi. Việc chăm sóc, phục hồi sau sinh là vô cùng quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. 

Các việc làm cần thiết sau sinh có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình tiết sữa, đảm bảo chất lượng sữa cho bé, giúp cơ thể mẹ phục hồi, lấy lại vóc dáng nhanh chóng và giảm căng thẳng.

Những việc cần làm sau sinh bao gồm những gì?

Bổ sung đủ nước

Khi sinh, mẹ mất nhiều máu và mồ hôi dẫn đến tình trạng thiếu nước trầm trọng. Việc bổ sung đủ nước là một trong những việc cần làm sau sinh vô cùng cần thiết để cơ thể mẹ nhanh chóng phục hồi. 

Mất nước có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe như khô da, táo bón, mệt mỏi. Việc uống đủ nước hàng ngày giúp duy trì lưu lượng máu, hỗ trợ chức năng thận, và thải độc tố ra khỏi cơ thể. Vì vậy, mẹ cần uống đủ nước để duy trì các chức năng sống cơ bản và giúp cơ thể trở lại trạng thái cân bằng nhanh chóng.

Bổ sung đủ nước cũng là một trong những biện pháp quan trọng để thúc đẩy quá trình tiết sữa. Sữa mẹ chứa hơn 80% nước, do đó, việc duy trì lượng nước cần thiết trong cơ thể sẽ giúp mẹ sản xuất đủ sữa cho bé. Mẹ nên uống từ 2 - 3 lít nước mỗi ngày, bao gồm nước lọc, nước trái cây và các loại nước canh dinh dưỡng. 

Uống nước thường xuyên, chia thành nhiều lần trong ngày sẽ giúp cơ thể hấp thụ tốt hơn và không gây quá tải cho thận. Đặc biệt, mẹ cần tránh các loại đồ uống có chứa caffeine và cồn vì chúng có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của mẹ và bé, gây mất ngủ, đồng thời làm giảm lượng sữa.

Ngoài việc uống nước, mẹ cũng có thể bổ sung nước từ các loại thực phẩm có hàm lượng nước cao như trái cây, rau xanh, các loại súp. Dưa hấu, cam, dưa chuột và súp lơ là những thực phẩm giàu nước rất tốt cho cơ thể sau sinh. 

Mẹ cũng nên chú ý đến các dấu hiệu của cơ thể để nhận biết khi nào cần bổ sung nước, chẳng hạn như cảm giác khát, môi khô, nước tiểu có màu sẫm. Việc duy trì đủ nước trong cơ thể sẽ giúp mẹ có đủ năng lượng để chăm sóc bé và nhanh chóng lấy lại sức khỏe sau sinh.

Nghỉ ngơi đầy đủ

Sau khi sinh, cơ thể mẹ cần thời gian để hồi phục và lấy lại sức khỏe. Quá trình sinh nở tiêu tốn rất nhiều năng lượng, làm mẹ kiệt sức, do đó việc nghỉ ngơi đầy đủ là một trong những việc cần làm sau sinh. 

Nghỉ ngơi không chỉ giúp cơ thể mẹ phục hồi nhanh chóng mà còn giúp tinh thần trở nên thoải mái, sẵn sàng đối mặt với những thử thách trong việc chăm sóc bé. Thời gian nghỉ ngơi cũng là lúc cơ thể mẹ bắt đầu quá trình chữa lành và tái tạo, giúp làm lành các tổn thương và phục hồi năng lượng.

Dù sinh thường hay sinh mổ, mẹ nên tận dụng mọi cơ hội để nghỉ ngơi và không nên vội vàng chăm con ngay lập tức. Trong những ngày đầu sau sinh, mẹ nên nhờ sự hỗ trợ của người thân, gia đình để có thể dành thời gian nghỉ ngơi nhiều nhất có thể. Đối với các mẹ sinh mổ, việc nghỉ ngơi càng trở nên quan trọng vì cần thời gian để lành vết mổ và tránh các biến chứng. 

Khi em bé đang được bác sĩ kiểm tra hay ngủ, mẹ nên tranh thủ thời gian để nghỉ ngơi, ngủ một giấc ngắn hoặc chỉ đơn giản là nằm thư giãn để cơ thể được phục hồi.

Việc nghỉ ngơi đầy đủ còn giúp mẹ giảm bớt căng thẳng và mệt mỏi, từ đó giúp cải thiện chất lượng sữa mẹ. Mẹ không nên cố gắng làm quá nhiều việc ngay sau sinh, thay vào đó nên dành thời gian để chăm sóc bản thân và bé yêu một cách nhẹ nhàng, thoải mái. Nghỉ ngơi đầy đủ, hợp lý không chỉ mang lại lợi ích cho sức khỏe của mẹ mà còn giúp tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của bé trong những ngày đầu đời.

Kích sữa kịp thời

Khi con vừa chào đời, mẹ cần chú ý quan sát bầu ngực của mình để kịp thời kích sữa. Việc kích sữa kịp thời là một trong những việc quan trọng cần làm sau sinh để bé có thể bú được sữa non, loại sữa giàu kháng thể và dinh dưỡng, giúp bé nâng cao sức đề kháng. 

Sữa non thường có màu vàng và rất ít, nhưng lại chứa nhiều chất dinh dưỡng quý giá mà bé cần trong những ngày đầu đời. Nếu mẹ không kích sữa kịp thời, bé có thể bỏ lỡ cơ hội nhận được nguồn dinh dưỡng quý báu này.

Việc kích sữa không chỉ giúp bé mà còn có lợi cho sức khỏe của mẹ. Hành động cho con bú có thể kích thích cơ thể mẹ sản xuất hormone oxytocin, giúp "gọi sữa về" và thúc đẩy quá trình tiết sữa. Oxytocin cũng giúp tử cung co lại nhanh chóng, giảm nguy cơ chảy máu sau sinh và hỗ trợ cơ thể mẹ phục hồi. Mẹ nên cho con bú thường xuyên, khoảng 2 - 3 giờ một lần, kể cả vào ban đêm, để duy trì sự kích thích và đảm bảo rằng nguồn sữa được đều đặn.

Nếu mẹ gặp khó khăn trong việc tiết sữa, có thể áp dụng một số biện pháp hỗ trợ như mát-xa nhẹ nhàng bầu ngực, sử dụng máy hút sữa, hoặc uống các loại trà lợi sữa. 

Bên cạnh đó, việc giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng và duy trì chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng cũng giúp quá trình tiết sữa diễn ra thuận lợi hơn. Điều quan trọng là mẹ cần kiên nhẫn, không nên quá lo lắng nếu lượng sữa ban đầu chưa nhiều, bởi vì sự kiên trì sẽ giúp nguồn sữa tăng dần theo thời gian.

Chế độ ăn uống khoa học dành cho mẹ sau sinh

Sau khi sinh, chế độ ăn uống khoa học là yếu tố quan trọng giúp mẹ nhanh chóng phục hồi sức khỏe. Mẹ nên ăn những thức ăn dễ tiêu như cháo, súp, rau củ luộc để hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn, đặc biệt trong những ngày đầu sau sinh khi cơ thể còn yếu. 

Một chế độ ăn uống cân đối sẽ giúp mẹ duy trì sức khỏe tinh thần và thể chất tốt nhất trong giai đoạn nuôi con nhỏ. Việc ăn uống đầy đủ, hợp lý không chỉ giúp mẹ phục hồi sức khỏe mà còn đảm bảo chất lượng sữa cho bé, hỗ trợ sự phát triển toàn diện của bé trong những tháng đầu đời. 

Mẹ nên bổ sung đủ các dưỡng chất cần thiết từ các nguồn thực phẩm như protein, vitamin, khoáng chất để nạp lại năng lượng, đảm bảo đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể và sữa mẹ. Uống đủ nước, bổ sung các loại trái cây, rau xanh và thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, hạt chia cũng rất quan trọng. 

Cần tránh các món ăn có nhiều gia vị, cay nóng hoặc nhiều dầu mỡ vì chúng có thể gây khó tiêu, ảnh hưởng không tốt đến quá trình hồi phục. Đồng thời, mẹ nên hạn chế các loại thực phẩm lên men, đồ sống hay các thức uống có cồn để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Việc nắm vững những kiến thức và thực hiện đúng những việc cần làm sau sinh sẽ giúp mẹ và bé có một khởi đầu tốt đẹp, tạo điều kiện cho sự phát triển toàn diện của bé, cũng như sự phục hồi toàn diện của mẹ.