Phác đồ điều trị bệnh giun xoắn hiện nay

Giun xoắn là loại ký sinh trùng gây bệnh trong cơ thể người và động vật. Loại giun này thuộc về nhóm ký sinh trùng gọi là nematodes, có hình dạng dài và mảnh, thường sống trong ruột non của người và gây ra một loạt các triệu chứng và vấn đề sức khỏe.

Giun xoắn gây bệnh gì?

Giun xoắn gây ra một bệnh ký sinh trùng được gọi là trichinellosis hoặc trichinosis. Khi người nhiễm giun xoắn, các ấu trùng này phát triển trong cơ thể, từ ruột và lan rộng đến các mô cơ bắp và các cơ quan khác, gây ra nhiều triệu chứng khác nhau.

Các triệu chứng của bệnh trichinellosis có thể bao gồm:

• Phù mi mắt: Đây là triệu chứng rất đặc trưng của bệnh, với sự phình to của mắt và vùng xung quanh mắt.
• Đau cơ: Người bệnh có thể cảm nhận đau và căng cơ, đặc biệt khi vận động.
• Sốt: Sốt thường xuất hiện sau vài ngày nhiễm bệnh, thể hiện qua tăng nhiệt độ cơ thể.
• Biến chứng về tim mạch và thần kinh: Trong những trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể gặp các vấn đề về tim mạch như suy tim, và các vấn đề về thần kinh như viêm não, viêm cơ và viêm phổi.
• Tiêu chảy, mệt mỏi, suy kiệt: Ngoài các triệu chứng chính, còn có thể xuất hiện các triệu chứng như tiêu chảy, cảm giác mệt mỏi và suy kiệt.

Trichinellosis có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng và đe dọa đến tính mạng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Các giai đoạn phát triển của giun xoắn

Một khi người bệnh tiêu thụ thịt chứa kén ấu trùng giun xoắn chưa qua nấu chín, chúng sẽ tiến vào dạ dày. Tại đây, ấu trùng sẽ rời khỏi kén và di chuyển đến ruột non trong khoảng 1 - 2 giờ. Trong vòng 24 giờ sau đó, chúng sẽ phát triển thành giun trưởng thành và bắt đầu ký sinh trong niêm mạc ruột non.

Sau 4 - 5 ngày, giun cái có thể đẻ từ 500-1000 con ấu trùng trong vòng 4 - 6 tuần. Những ấu trùng này sẽ tiếp tục xâm nhập vào hệ tuần hoàn, đến tim trái và lan sang các cơ quan như cơ vân, cơ hoành,... để ký sinh và tạo ra các kén. Khoảng sau 10 - 15 ngày, các kén này sẽ trở thành nguồn lây nhiễm tiềm ẩn. Trải qua vài tuần, ấu trùng giun xoắn rời khỏi máu và cư trú trong các cơ vân (tạo kén). Sau 6 - 9 tháng, các kén này sẽ trở nên vôi hóa. Kén giun xoắn trong cơ thể người có thể tồn tại trong vài năm, thậm chí lên đến 20 - 30 năm mà vẫn giữ khả năng lây nhiễm.

Bệnh giun xoắn được xác định thông qua cả triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng. Các dấu hiệu lâm sàng thường bao gồm:

• Phù mi mắt: Đây là một biểu hiện đặc trưng của bệnh, thường xuất hiện sớm. Phù có thể lan rộng từ mắt ra cả đầu, cổ và các chi, đôi khi đi kèm với xuất huyết dưới giác mạc và võng mạc.
• Đau cơ: Xuất hiện khi thực hiện các hoạt động như hít thở sâu, ho, nuốt và đi tiêu. Đau lan rộng từ khuôn mặt và cổ, gây khó khăn khi di chuyển và thậm chí khi ăn uống, dẫn đến sự co cứng cơ bắp và hạn chế vận động.
• Sốt nhẹ: Có thể gia tăng dần sau 2-3 ngày, nhiệt độ cơ thể có thể đạt đến 39 - 40°C.
• Tiêu chảy, khát nước và mồ hôi nhiều.
• Cảm giác lạnh, mệt mỏi và kiệt sức.
• Biến chứng về tim mạch và hệ thần kinh: Trong các trường hợp nặng, bệnh có thể gây suy tim trong tuần đầu hoặc thứ hai. Ở giai đoạn thứ ba và thứ tư, có thể xuất hiện các biến chứng như viêm phổi, viêm cơ và viêm não, có thể gây tử vong.

Các triệu chứng cận lâm sàng có thể bao gồm:

• Tăng bạch cầu ái toan: Thường xảy ra từ những ngày đầu của bệnh, đạt đỉnh vào tuần thứ ba và kéo dài từ 2 đến 4 tháng sau khi hồi phục. Số lượng bạch cầu có thể tăng lên đến 50-60% so với bình thường.
• Phát hiện kháng thể: ELISA thường cho kết quả dương tính cho kháng thể chống lại giun xoắn.
• Kiểm tra phân: Có thể thấy giun xoắn trưởng thành hoặc ấu trùng giun xoắn trong giai đoạn ban đầu.
• Sinh thiết cơ vận động: Việc này có thể phát hiện những nang ấu trùng giun xoắn ở giai đoạn phát triển.

Phác đồ điều trị bệnh giun xoắn hiện nay

Hiện nay vẫn chưa có một loại thuốc đặc trị cụ thể cho bệnh giun xoắn, do đó phương pháp điều trị phải dựa vào các loại thuốc tẩy giun truyền thống cho nhóm giun tròn nói chung, đặc biệt là với các ấu trùng đã phát triển thành kén trong cơ thể. Mục tiêu chính của phác đồ điều trị bệnh giun xoắn là giảm các triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng tiềm ẩn. Dưới đây là một số loại thuốc điều trị cụ thể:

• Praziquantel 10mg/kg: Thuốc này thường được sử dụng kết hợp với corticoid để giảm các phản ứng dị ứng.

• Albendazole 15mg/kg: Một loại thuốc khác được sử dụng để điều trị bệnh giun xoắn.
• Thiabendazole 25 mg/kg: Tuy nhiên, loại thuốc này có thể gây ra các tác dụng phụ như chậm tiêu, chóng mặt, đau thượng vị và buồn nôn. Nó không được khuyến nghị sử dụng cho phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú.

Ngoài việc sử dụng các loại thuốc trên, phác đồ điều trị bệnh giun xoắn cần phải cung cấp hỗ trợ để cải thiện tình trạng của bệnh nhân. Điều này có thể bao gồm bù nước, cân bằng điện giải, hạ sốt, giảm đau và khuyến khích nghỉ ngơi tại giường để giúp cơ thể phục hồi hơn.

Xem thêm: Dấu hiệu lâm sàng người mắc bệnh giun xoắn