Phân biệt tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2

Tiểu đường hiện đang là một trong những căn bệnh xuất hiện khá phổ biến trong xã hội hiện đại. Do nhiều yếu tố, trong đó không loại trừ chế độ sinh hoạt, ăn uống và môi trường sống khiến bệnh trở thành mối nguy hiểm với không ít người. Bệnh gồm 2 thể chính đó là tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2. Để phân biệt tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2, bạn có thể dựa trên những tiêu chí dưới đây.

Tiểu đường là bệnh gì, có nguy hiểm không?

Tiểu đường là tên gọi của loại bệnh rối loạn chuyển hóa mãn tính, có biểu hiện đặc trưng là lượng đường ở trong máu luôn ở mức cao hơn so với bình thường. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do cơ thể thiếu hụt về tiết insulin (hormone giúp vận chuyển đường vào tế bào để tạo năng lượng) hoặc đề kháng với insulin hoặc cả 2 yếu tố trên, dẫn đến những biến đổi trong cơ thể, rối loạn quan trọng về chuyển hóa đường, đạm, mỡ và chất khoáng.

Khi mắc tiểu đường, người bệnh không thể tự chuyển hóa các chất bột đường từ thực phẩm để tạo ra năng lượng, lâu dần sẽ gây nên tình trạng tăng dần lượng đường tích tụ trong máu.

Nếu lượng đường này luôn ở mức cao quá giới hạn cho phép sẽ làm tăng các nguy cơ mắc bệnh lý nghiêm trọng như tim, thận, mắt, thần kinh và mạch máu với biến chứng nguy hiểm.

Bệnh tiểu đường rất nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm và kiểm soát tốt.

• Biến chứng cấp tính gồm hạ đường huyết, nhiễm toan ceton, tăng áp lực thẩm thấu.
• Biến chứng mạn tính gồm nhồi máu cơ tim, tăng huyết áp, tổn thương cầu thận, đục thủy tinh thể, loét bàn chân, cụt chi,...
• Đối với phụ nữ mang thai nếu mắc bệnh này còn có nguy cơ cao bị tiền sản giật với biểu hiện như tăng huyết áp, dư protein trong nước tiểu, sưng ở chân, thậm chí là sinh non hoặc thai lưu. Sau sinh, mẹ có nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2.

Phân biệt tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2

Bạn có thể dựa vào một số tiêu chí sau để hiểu rõ sự khác nhau giữa tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2:

Phân biệt tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2 từ nguyên nhân gây bệnh

Có thể hiểu bệnh tiểu đường tuýp 1 là tình trạng mà hệ thống miễn dịch bị tấn công, từ đó các tế bào sản xuất insulin dễ dàng bị phá hủy, khiến cơ thể không còn khả năng tạo ra insulin. Hiện nguyên nhân gây nên tiểu đường tuýp 1 vẫn được các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu, trong đó không loại trừ khả năng liên quan đến yếu tố di truyền, có thể bị khởi phát bởi tác nhân môi trường (ví dụ: nhiễm siêu vi, rối loạn miễn dịch sau nhiễm).

Trong khi đó, bệnh tiểu đường tuýp 2 lại là tình trạng mạn tính phát triển từ từ theo thời gian. Do cơ thể người bệnh không sử dụng insulin đúng cách (đề kháng insulin tại cơ, gan, mô mỡ kèm suy giảm dần chức năng tế bào β theo thời gian), khiến cho lượng đường trong máu tăng cao. Hoặc người bệnh thiếu hụt sản xuất insulin và cần thay thế insulin. Ngoài ra, một số yếu tố khác liên quan đến thói quen sống như không tập thể dục thường xuyên, thừa cân, béo phì (đặc biệt béo bụng), chế độ ăn không lành mạnh, tiền sử gia đình, tuổi cao, ngoài ra còn gặp ở người có tiền sử đái tháo đường thai kỳ, buồng trứng đa nang (PCOS), rối loạn giấc ngủ/ngưng thở khi ngủ, dùng glucocorticoid kéo dài, hút thuốc, uống rượu bia nhiều là nguy cơ khởi phát bệnh.

Khác nhau về triệu chứng bệnh

Người tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2 có những điểm khác nhau về triệu chứng bệnh. Với thể tiểu đường tuýp 1, do thiếu hụt nghiêm trọng insulin nên người bệnh sẽ thấy hiện tượng sụt cân nhanh, ăn uống nhiều nhưng không tăng cân, thường xuyên khát nước, đi tiểu nhiều.

Với tiểu đường tuýp 2, bệnh có những diễn biến chậm hơn, ít bộc lộ triệu chứng, thậm chí nhiều người không có biểu hiện rõ ràng nên chỉ có thể phát hiện bệnh khi khám sức khỏe định kỳ hay xuất hiện biến chứng trên cơ thể. Bạn có thể căn cứ vào những dấu hiệu của tiểu đường tuýp 2 như da khô, ngứa, mệt mỏi, tê bì tay chân, xuất hiện hội chứng buồng trứng đa nang,… để sớm phát hiện bệnh.

Khác nhau về phương pháp điều trị

Khi chẩn đoán đúng tình trạng bệnh thì phương pháp điều trị của 2 thể bệnh này cũng khác nhau. Với tiểu đường tuýp 1 thì bắt buộc phải dùng insulin, đây là phương pháp điều trị bắt buộc để kiểm soát tốt lượng đường huyết trong cơ thể.

Trong khi đó, đối với tiểu đường tuýp 2 thì việc thay đổi chế độ ăn uống, có lối sống lành mạnh, tập luyện thể dục thể thao điều độ là những yếu tố cực kỳ quan trọng trong việc điều trị.

Ngoài ra, bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 cũng có thể dùng thuốc hạ đường huyết hoặc bổ sung thêm insulin nếu không đáp ứng với thuốc đường uống, có hiện tượng đường huyết tăng cao, men gan cao kèm theo biến chứng suy thận, ốm sốt,… Một số người còn áp dụng cách chữa bệnh tiểu đường bằng thuốc nam, tuy nhiên bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi dùng nhé!

Cách phòng ngừa khác nhau

Hiểu về các thể bệnh để có cách phòng ngừa hiệu quả là cách tốt nhất để đảm bảo sức khỏe. Đối với tiểu đường tuýp 1, đây được coi là thể bệnh vô cùng nguy hiểm nhưng hiện lại không có giải pháp giúp phòng ngừa bệnh lý này. Đối với phụ nữ mang thai cần có cách kiểm soát cân nặng, tránh các yếu tố nguy cơ dẫn đến tiểu đường thai kỳ.

Đối với tiểu đường tuýp 2 thì bạn có thể phòng ngừa bằng các cách như sau: xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ dưỡng chất, kiêng đồ ăn nhiều chất béo và đường, bổ sung nhiều rau xanh vào thực đơn cho người tiểu đường tuýp 2, chú ý tập thể dục và duy trì vận động điều độ mỗi ngày. Kiên trì áp dụng các biện pháp này sẽ giúp đốt cháy lượng mỡ thừa trong cơ thể rất tốt, đồng thời hạn chế được tình trạng kháng insulin.

Những thông tin trên đây đã giúp bạn phân biệt tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2, từ đó có những giải pháp phòng ngừa cũng như điều trị đúng cách. Tuy nhiên, bạn cũng nên lưu ý phải thăm khám tại các cơ sở uy tín một cách kỹ lưỡng, tuyệt đối tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ đối với từng tình trạng bệnh để điều trị hiệu quả nhé!

Trong bối cảnh điều trị ngày càng cá thể hóa, hoạt chất semaglutide được tìm thấy trong thuốc tiêm Ozempic® – là một đồng vận thụ thể GLP‑1 đã được nghiên cứu lâm sàng với hiệu quả rõ rệt trong cải thiện chỉ số HbA1c, hỗ trợ giảm cân và làm giảm nguy cơ biến cố tim mạch ở bệnh nhân đái tháo đường type 2. Với chế độ tiêm 1 lần mỗi tuần, semaglutide mang đến một hướng tiếp cận thuận tiện, đặc biệt phù hợp ở những bệnh nhân chưa kiểm soát tốt đường huyết dù đã thay đổi lối sống. Việc sử dụng thuốc cần tuân thủ theo chỉ định và hướng dẫn từ bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo hiệu quả và an toàn điều trị.

Nếu bạn quan tâm đến các lựa chọn điều trị mới, hãy chủ động tham khảo ý kiến chuyên môn để được tư vấn phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân, tránh tự ý sử dụng thuốc mà không có hướng dẫn chuyên khoa.

Xem thêm:

• Chỉ số tiểu đường tuýp 2 là bao nhiêu và cách kiểm soát
• Các triệu chứng tiểu đường tuýp 2 thường gặp