Phát ban do stress: Dấu hiệu nhận biết và phương pháp xử lý

Cảm xúc lo âu, căng thẳng (stress) có thể làm ảnh hưởng đến cơ thể và tâm trí. Cụ thể là gây ra hiện tượng dị ứng trên cơ thể. Bệnh này còn được gọi là phát ban do stress gây ra. Khi gặp tình trạng này, cơ thể sẽ xuất hiện các vết đốm đỏ trên bề mặt của da. Để tìm hiểu rõ hơn về tình trạng này, mời độc giả theo dõi thông tin cụ thể trong bài viết này.

Tìm hiểu về khái niệm bệnh phát ban do stress

Khi bị stress, cơ thể sẽ hình thành hormone căng thẳng gây tăng lượng sản xuất dầu trong cơ thể. Điều này làm cho cơ thể xuất hiện tình trạng nổi mụn và mẩn ngứa. Đây còn được gọi là dị ứng hoặc phát ban do stress. Theo chuyên môn, bệnh này chính là nổi mề đay trên da. Khi bị nổi mề đay, cơ thể sẽ cần khoảng 6 tuần để xử lý và gọi là mề đay cấp tính. Nếu tình trạng kéo dài trên 6 tuần, nó được xem là bệnh mãn tính.

Mề đay (mày đay) là phản ứng xuất hiện khi mao mạch trên da tiếp xúc với các yếu tố khác nhau gây phù (cấp hoặc mạn tính) ở trung bì. Mề đay thường có nhiều màu sắc khác nhau và phụ thuộc vào màu da của mỗi người. 

Nổi mề đay (phát ban do stress) cần phân biệt với một số loại phát ban khác như chứng đỏ mặt Rosacea, bệnh vảy nến, liken phẳng,... Phần lớn mảng mề đay cũ sẽ biến mất trong 24 giờ và được thay thế bằng mảng mới ở vị trí khác trên cơ thể. 

Dấu hiệu để nhận biết bị phát ban do stress gây ra

Phát ban có nhiều màu sắc do bị ảnh hưởng bởi màu da khác nhau. Nó có thể xuất hiện ở dạng nổi mảng sẩn đỏ, hồng sẫm hoặc tím trên bề mặt da và gây ngứa ngáy. Kích thước và hình dạng phát ban cũng khác nhau tùy thuộc vào mức độ bệnh. Một số người có thể bị nổi mảng sẩn đỏ trên khắp khuôn mặt.

Bệnh phát ban do stress khá khó để xác định đối với bệnh nhân từng mắc bệnh da liễu trước đó. Đây là do các triệu chứng của hai bệnh này có điểm tương tự nhau. Đối với bệnh nhân bị bệnh chàm hoặc vảy nến, căng thẳng cảm xúc có thể gây ảnh hưởng đến quá trình phục hồi tổn thương trên da. Do đó, nếu triệu chứng bệnh đột ngột chuyển biến xấu, nó có thể bắt nguồn từ bệnh phát ban do căng thẳng.

Vì sao stress có nguy cơ gây phát ban?

Khi đối mặt với tình trạng căng thẳng và lo âu, cơ thể sẽ tự tiết ra một loại hormone là hormone cortisol. Đây là loại hormone có vai trò chủ yếu trong việc đối phó với tình trạng căng thẳng. Nếu cortisol tích tụ nhiều trong cơ thể, hàm lượng cortisol cao trong thời gian dài sẽ gây ra tác hại với cơ thể.

Hormone cortisol có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hệ miễn dịch và kiểm soát tình trạng viêm. Do đó, nó có thể khiến cơ thể dễ bị bệnh và gây ra dị ứng. Đối với bệnh nhân có tiền sử bệnh trước đó, hệ miễn dịch suy yếu cùng tác động của cortisol lên hệ thống ức chế miễn dịch sẽ làm bùng phát hoặc gây triệu chứng bệnh nghiêm trọng hơn. 

Các yếu tố tiềm ẩn gây ra phát ban do stress

Ngoài yếu tố cơ bản, phát ban do stress còn do vài yếu tố tiềm ẩn khác gây ra. Nó bao gồm thực phẩm như trứng, sữa, đậu phộng, hạt cây,... Các loại thuốc chứa chất gây ô nhiễm như phấn hoa, mủ cao su,... Bên cạnh đó, bệnh còn do bị nhiễm khuẩn hoặc nấm như lupus, viêm mạch, rối loạn tuyến giáp,... Hoặc do hoạt động thể chất, tập luyện thể thao, tiếp xúc nhiều với hóa chất độc hại,...

Bệnh phát ban do bị căng thẳng xảy ra khá phổ biến. Đối với bệnh nhân có tiền sử bệnh da liễu, phát ban do stress không xuất hiện ở dạng mề đay mà nó gây bùng phát hoặc làm trầm trọng bệnh hơn.

Phương pháp để xử lý bệnh phát ban do stress

Để điều trị dị ứng do căng thẳng, bệnh nhân có thể áp dụng một số phương pháp xử lý tại nhà. Những sản phẩm như dầu dừa, dầu hoa cúc, nha đam,... có công dụng hiệu quả giúp giảm ngứa và giảm nổi phát ban trên da.

Theo nghiên cứu vào năm 2019, dầu dừa tinh khiết có tác dụng chống viêm và giúp bảo vệ da. Ngoài ra, kem dưỡng ẩm kết hợp cùng dầu hoa cúc bôi vết mẩn sẽ đem lại hiệu quả chống viêm, kháng khuẩn và chống oxy hóa. Nếu tình trạng ngứa nhiều, diện tích dị ứng lớn, bệnh nhân có thể dùng khăn vải mềm đã ngâm nước lạnh để đắp lên giảm ngứa.

Bên cạnh các biện pháp trên, bệnh nhân còn có thể điều trị bằng thuốc không cần kê đơn (OTC) như thuốc kháng Histamin giúp giảm ngứa ngáy hoặc kem calamine hỗ trợ giảm triệu chứng phát ban khác. Đối với trường hợp bệnh nặng, bệnh nhân cần đến bác sĩ để được kê đơn Corticosteroid hoặc thuốc kháng sinh giúp giảm sưng, đỏ và ngứa.

Đây là các phương pháp điều trị tại nhà hiệu quả đối với người bị phát ban do căng thẳng. Tuy nhiên, khi tình trạng bệnh diễn ra thường xuyên, bệnh nhân cần thăm khám và loại bỏ hoàn toàn nguồn gốc gây ra bệnh.

Một số mẹo nhỏ hỗ trợ giảm căng thẳng hiệu quả

Không chỉ có thể điều trị tại nhà, phát ban do stress còn được cải thiện tốt nhờ các mẹo nhỏ giảm căng thẳng. Bệnh nhân có thể giải tỏa cảm xúc bằng việc tập luyện thể dục thể thao. Điều này làm kích thích tim và phổi bơm máu tốt hơn để tạo phản ứng thư giãn giúp duy trì nhịp tim, nhịp thở ổn định, mức tiêu thụ oxy, mức adrenaline và mức hormone căng thẳng cortisol.  

Trong quá trình vận động, epinephrine tràn đầy khắp cơ thể giúp con người điều hòa nhịp thở tốt hơn. Bên cạnh đó, để tạo phản ứng thư giãn, bệnh nhân có thể tập ngồi thiền, yoga, thái cực quyền hoặc bài tập hít thở sâu. Tuy nhiên, cơ thể mỗi người sẽ nhận thức và phản ứng khác nhau trước tác nhân gây căng thẳng. Vì vậy, bệnh nhân cần tìm hiểu và chọn lựa các phương pháp xả stress phù hợp với cơ thể hơn.

Đối với dị ứng do căng thẳng, việc giảm căng thẳng không phải là tất cả nhưng là giải pháp quan trọng hỗ trợ điều trị bệnh. Điều quan trọng nhất là bệnh nhân cần tìm ra tác nhân gây bệnh để điều trị tận gốc.

Nhà thuốc Long Châu đã chia sẻ các thông tin cơ bản về bệnh phát ban do stress qua bài viết. Bệnh này không gây ảnh hưởng lớn đối với sức khỏe. Tuy nhiên, người bệnh sẽ gặp phải một số vấn đề nhỏ trong sinh hoạt cá nhân. Qua đây, hy vọng bệnh nhân sẽ hiểu rõ hơn về bệnh và phương pháp xử lý tại nhà nhanh chóng.

Xem thêm:

• Căng thẳng tài chính và sự ảnh hưởng đối với sức khỏe con người 
• 11 dấu hiệu của stress dễ nhận biết