Phương pháp ABA là gì? Các bước thực hiện phương pháp ABA

ABA là phương pháp thường được áp dụng đối với trẻ tự kỷ để hiểu rõ hơn về hành vi của trẻ từ đó có những phương án hỗ trợ, khắc phục và hỗ trợ trẻ phát triển phù hợp. Vậy cụ thể phương pháp ABA là gì? Các bước thực hiện phương pháp ABA như thế nào hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Phương pháp ABA là gì?

Hiện nay có nhiều phương pháp trị liệu giúp hỗ trợ trẻ tự kỷ phát triển, trong đó phương pháp ABA được đánh giá là an toàn và hiệu quả. Vậy phương pháp ABA là gì?

Phương pháp ABA (Applied Behavioral Analysis) là phương pháp phân tích hành vi ứng dụng dựa trên nền tảng khoa học về hành vi và học tập. Phương pháp ABA thông qua hành vi của mỗi trẻ tự kỷ để phân tích, đánh giá, đề xuất những hành vi thay thế phù hợp. Hành vi củng cố sẽ được lặp đi lặp lại, đây chính là cơ sở chính của phương pháp ABA. Ngoài việc hỗ trợ phân tích, hiểu và điều chỉnh hành vi cho trẻ tự kỷ mà còn hỗ trợ các bài học kỹ năng, giúp trẻ hình thành và phát triển các kỹ năng sống cơ bản để tự phục vụ cho cuộc sống của trẻ. 

Mỗi trẻ tự kỷ sẽ có những đặc điểm và biểu hiện khác nhau vì vậy phương pháp ABA cũng sẽ linh hoạt điều chỉnh để phù hợp với mỗi trẻ nhằm đáp ứng tốt nhu cầu, tính cách, kỹ năng cùng với sở thích và các điều kiện gia đình, xã hội của trẻ.

Các bước thực hiện phương pháp ABA

Tùy thuộc vào nhu cầu, kỹ năng và mức độ đáp ứng của mỗi trẻ mà sẽ có bài tập phù hợp. Trước khi áp dụng phương pháp ABA, mỗi trẻ sẽ được kiểm tra đánh giá mức độ cần can thiệp, thông qua đó các chuyên gia sẽ cân nhắc lựa chọn biện pháp và chương trình can thiệp phù hợp với từng trẻ để nâng cao hiệu quả cải thiện. Phương pháp ABA được thực hiện thông qua các bước như sau:

• Bước 1: Kiểm tra và đánh giá tình trạng sức khỏe và tổng hợp các kỹ năng của trẻ tự kỷ.
• Bước 2: Đặt mục tiêu trị liệu phù hợp với từng trẻ tự kỷ khác nhau.
• Bước 3: Đưa ra nội dung giáo dục, rèn luyện cụ thể cho trẻ ở từng buổi học. Các kỹ năng cần được hỗ trợ ở mỗi lĩnh vực khác nhau cần được liệt kê cụ thể như kỹ năng vận động, tương tác xã hội, kỹ năng giao tiếp, vui chơi,... Các kỹ năng này được chia nhỏ và sắp xếp theo từng buổi học, bắt đầu ở mức độ cơ bản rồi tăng dần.

Phương pháp ABA cần được áp dụng đúng các bước như trên để đảm bảo an toàn khi can thiệp cũng như đạt được hiệu quả tốt nhất.

Ưu và nhược điểm của phương pháp ABA

Tuy phương pháp ABA được đánh giá là an toàn và hiệu quả đối với quá trình can thiệp cho người bệnh tự kỷ nhưng bất kỳ một phương pháp hỗ trợ can thiệp điều trị nào cũng có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Dưới đây là một số ưu điểm và nhược điểm của phương pháp ABA mà các bạn có thể tham khảo như:

Ưu điểm của phương pháp ABA

Phương pháp ABA có thể ứng dụng phổ biến hầu hết các trường hợp tự kỷ khác nhau, kể cả trẻ em hoặc người lớn. Kết quả can thiệp của phương pháp ABA cụ thể và nhất quán. Giúp trẻ thay thế các hành vi tiêu cực thành tích cực và lành mạnh. Phương pháp ABA áp dụng nhiều biện pháp hỗ trợ, các nhiệm vụ được chia nhỏ và xếp theo từng cấp độ giúp trẻ có thể dễ dàng thích ứng và hoàn thành mục tiêu. Không chỉ vậy, ABA còn giúp nâng cao kỹ năng cơ bản giúp trẻ tự lập và cân bằng cuộc sống tốt hơn. Ngoài ra, phương pháp ABA còn có thể được ứng dụng ở nhiều tình huống và hoàn cảnh khác nhau như ở nhà, công viên giải trí, lớp học, cửa hàng,...

Nhược điểm của phương pháp ABA

Bên cạnh những ưu điểm kể trên thì phương pháp ABA cũng còn tồn đọng một số nhược điểm có thể kể đến như: Quá trình thực hiện phương pháp ABA cần có sự kết hợp chặt chẽ giữa chuyên gia, người bệnh và gia đình. Khi áp dụng phương pháp ABA đòi hỏi bạn phải kiên trì thực hiện và đáp ứng trong một thời gian dài, tối thiểu là 2 năm và để thực hiện phương pháp can thiệp hành vi cho trẻ tự kỷ cần phải có chuyên gia có trình độ chuyên môn cao, được đào tạo bài bản. Ngoài ra, kinh phí để thực hiện phương pháp ABA cũng khá cao nên cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về tài chính. Không chỉ vậy, phương pháp ABA không thể hỗ trợ trẻ thích nghi và hòa nhập tốt với những thay đổi của môi trường mới.

ABA là phương pháp mang đến hiệu quả trong việc cải thiện và thay thế các hành vi tiêu cực ở trẻ tự kỷ một cách vượt trội. Mặc dù phương pháp ABA được đánh giá là phương pháp can thiệp an toàn và hiệu quả đối với trẻ tự kỷ, song cũng còn những hạn chế mà về tài chính, thời gian và điều kiện thực hiện. Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn giải đáp được phần nào câu hỏi phương pháp ABA là gì cũng như những ưu và nhược điểm của phương pháp ABA, từ đó có thể lựa chọn cho trẻ phương pháp can thiệp phù hợp.